Tầm soát các dự án cải tạo vỉa hè bằng giải pháp thiết kế mới của Đà Nẵng (Bài cuối: Phù hợp xu thế, nhưng cần có điều chỉnh để tối ưu)

2 giờ trướcBài gốc

Tại nhiều tuyến đường, sau khi thi công xong thì gạch bong lóc hoặc lồi lõm buộc nhà thầu phải khắc phục trở lại.

Thiết kế mang nhiều kỳ vọng, nhưng thực tế thì chưa

Kết cấu mới sử dụng các vật liệu nhằm đảm bảo thoát nước như đá mi, cát. Đơn vị thi công sử dụng gạch bê tông tự chèn cường độ cao, không bị bong tróc, độ mài mòn thấp. Bề mặt gạch bằng phẳng tránh đọng nước và tạo nhám chống trơn trượt. Gạch sau lát hoàn thiện phải lu lèn bằng máy đầm bàn, đảm bảo các viên gạch sắp xếp lại, tự chèn với nhau và bề mặt vỉa hè bằng phẳng. Theo thiết kế, giải pháp kết cấu gạch vỉa hè nêu trên có một số ưu điểm như: chi phí đầu tư mức trung bình, kết cấu đơn giản, thi công thuận lợi; khả năng chịu lực cao, hạn chế gãy vỡ khi xe ô-tô lên xuống vỉa hè, tạo nhám chống trơn trượt. Thêm một ưu điểm mà phương pháp này hướng tới là nước mặt dễ dàng thấm qua vỉa hè xuống nền đất do không có lớp bê tông lót, góp phần thoát nước đô thị, hạn chế quá tải hệ thống thoát nước. Trong thời gian đầu thí điểm, Sở Giao thông Vận tải (cũ) đã tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trường lát gạch đường Phạm Văn Đồng. Cụ thể, khi cho xe ô-tô khách 45 chỗ và xe ô-tô tải, trọng lượng 6,4 tấn lên, xuống thì vỉa hè không bị xê dịch, bong vỡ; cao độ vỉa hè không bị lún, phục hồi nguyên trạng sau khi các phương tiện đi qua; cơ bản đảm bảo an toàn kết cấu gạch vỉa hè và mỹ quan đô thị.

Đề xuất thay thế vật liệu dưới gạch, quản lý chất lượng thiết kế và thi công

Ông Mai Triệu Quang

Để phương pháp này đạt hiệu quả tối ưu như "đề bài" mà TP Đà Nẵng đặt ra, ông Mai Triệu Quang cho rằng các chủ đầu tư cần siết chặt công tác quản lý chất lượng cả thiết kế và thi công. Thiết kế cần có chỉ dẫn kỹ thuật quy định rõ về yêu cầu vật liệu cũng như biện pháp thi công từng bước chi tiết. Quản lý giám sát thi công thì cần sâu sát thường xuyên kiểm tra theo các bước theo trình tự: kiểm soát sản phẩm ngay từ lúc xuất xưởng, nếu không đạt thì kiên quyết không cho lát xuống đường, tránh tình trạng lát xong phải tháo đi làm lại. Phải tuân thủ tuyệt đối các bước thi công, không được chạy theo tiến độ cắt bớt công đoạn, sẽ dẫn đến các lỗi trên công trường, như người dân đã quan sát và phản ánh. "Mỗi đoạn đường thi công nên có một viên gạch bê tông nhỏ ghi rõ tên nhà thầu và cán bộ giám sát, với địa chỉ rõ ràng để nâng cao trách nhiệm của các bên tham gia. Làm điều này, tất cả các bên sẽ đều phải làm tốt hơn vì danh dự sẽ lưu lại trên vỉa hè", ông Quang kiến nghị.

TS. KTS Tô Văn Hùng - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP Đà Nẵng, Nguyên trưởng khoa Kiến trúc ĐH Bách Khoa Đà Nẵng, người có chuyên môn trên lĩnh vực quy hoạch vùng và đô thị đánh giá, vỉa hè đường phố vừa là bộ phận của một tuyến đường đô thị, nhưng cũng là không gian công cộng đa năng, nên phải đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật, đồng thời phải tiện ích, an toàn, thẩm mỹ, vừa góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế đô thị.

Theo ông Hùng, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu trong môi trường tự nhiên, bình thường nước mưa khi rơi xuống bề mặt trái đất thì 50% lượng nước mưa sẽ tự thẩm thấu xuống đất, 10% chảy tràn trên bề mặt và tích tụ vào hệ thống sông ngòi, ao hồ và 40% còn lại sẽ được bốc hơi. Tuy nhiên, trong môi trường đô thị, tình trạng bê tông hóa ngày càng cao đã làm thay đổi chu trình tự nhiên của nước mưa, chỉ còn 5% thẩm thấu vào đất, 20% bốc hơi và 75% chảy tràn trên bề mặt. Do đó, tăng cường diện tích bề mặt đô thị có khả năng thẩm thấu nước mưa là điều rất cần thiết. Việc dành nhiều quỹ đất cho công viên cây xanh, khuôn viên, hồ điều hòa… cũng như giải pháp cải tạo bề mặt vỉa hè như dự án đã và đang triển khai là phù hợp với xu hướng phát triển bền vững. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật và các yêu cầu đề ra, vỉa hè thi công theo phương pháp này tạo điều kiện cho phần lớn nước mưa được thấm xuống đất thay vì chảy tràn ra đường rồi vào cống gây quá tải cho hệ thống thoát nước. Khi hệ thống không đáp ứng được khả năng thu gom, thoát nước thì sẽ gây nên tình trạng ngập úng cục bộ một số khu vực trung tâm thành phố. Điều này càng có ý nghĩa hơn đối với một thành phố môi trường, thành phố sinh thái mà Đà Nẵng đang xây dựng và hướng đến trong tương lai.

Ông Tô Văn Hùng

Ông Tô Văn Hùng cũng cho biết, khi còn làm Bí thư huyện ủy Hòa Vang (cũ) đã chỉ đạo cơ quan chức năng của huyện phối hợp Đại học Xây dựng Hà Nội thực hiện thí điểm cải tạo vỉa hè trên một số tuyến đường trong khu vực Trung tâm hành chính bằng vật liệu bê tông dạng xốp thay cho gạch block đang được sử dụng khá phổ biến. Phương pháp này mang lại kết quả rất tích cực khi nước chảy vào đã nhanh chóng thấm qua bề mặt vỉa hè và xuống đất. Trong điều kiện mưa bình thường, nước mưa không đọng lại bề mặt và gần như không chảy tràn ra mặt đường. Đánh giá tính hiệu quả của các dự án cải tạo vỉa hè đang triển khai của TP Đà Nẵng, ông Hùng cho rằng phải xem xét những tồn tại gặp phải trong thời gian qua là do vật liệu hay do kỹ thuật thi công để có đánh giá khách quan, chính xác. "Nếu tất cả đã đúng theo thiết kế mà vẫn chưa khắc phục được triệt để thì cơ quan chức năng có thể nghiên cứu phương án dùng vật liệu thay thế cho lớp đất tự nhiên và đá mi dưới gạch. Có thể dùng bê tông dạng xốp, vừa tăng khả năng chịu lực, ổn định mặt vỉa hè vừa thấm nước rất tốt", ông Hùng đề xuất.

Từ thực tiễn các dự án đang triển khai, một cán bộ chuyên môn của Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên TP Đà Nẵng cho biết, thiết kế đúng nhưng chưa đánh giá toàn diện được các tình huống khi thi công. Phương án rõ ràng rất tiến bộ, phù hợp với xu thế chung nhưng khi triển khai thì khó khăn mới bộc lộ một cách trực quan. Khó khăn lớn nhất chính là khó tạo kết cấu ổn định dưới gạch khi chỉ có đất nền và đá mi. "Đã cho nước thấm qua thì phải nghiên cứu, đánh giá sâu hơn về vật liệu kết cấu dưới gạch. Đất sét ngậm nước thì rất yếu, đá mi và cát gặp nước lớn cũng bị trôi. Cơ quan chuyên môn nên nghiên cứu thay thế vật liệu dạng hạt dưới gạch để tạo kết cấu ổn định", cán bộ này đề xuất.

Với nguồn kinh phí lớn và triển khai trên diện rộng, hi vọng cơ quan chức năng TP Đà Nẵng sớm có đánh giá, điều chỉnh cần thiết để đạt mục tiêu đề ra cho các dự án cải tạo, chỉnh trang vỉa hè theo kết cấu mới.

Công Khanh

Nguồn CAĐN : https://cadn.com.vn/tam-soat-cac-du-an-cai-tao-via-he-bang-giai-phap-thiet-ke-moi-cua-da-nang-bai-cuoi-phu-hop-xu-the-nhung-can-co-dieu-chinh-de-toi-uu-post323414.html