Bộ Tài chính cho biết, 33/34 địa phương đã ban hành nghị quyết về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa ngân sách cấp tỉnh và cấp xã. Tính đến ngày 5-9, có 55.293 đơn vị thuộc cấp xã đã mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, chiếm 99,01% tổng số các đơn vị.
Bộ Tài chính chọn một số địa phương có tồn đọng lớn để trực tiếp xuống cơ sở tháo gỡ khó khăn. Ảnh: BTC
Tổng số các đơn vị thuộc cấp xã đã chi lương tháng 8-2025 là 54.077 đơn vị, chiếm 96,62% tổng số đơn vị. 552 đơn vị thuộc cấp xã chưa mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, chiếm 0,99% tổng số đơn vị. Số các đơn vị thuộc cấp xã chưa chi lương tháng 8-2025 là 1.768 đơn vị, chiếm 3,38% tổng số các đơn vị.
Nguyên nhân chủ yếu là do các đơn vị chưa gửi hồ sơ ra Kho bạc Nhà nước đề nghị mở tài khoản và chưa gửi hồ sơ đề nghị chi lương tháng 8-2025.
Về tình hình bố trí trụ sở làm việc, các địa phương đã ban hành quyết định phê duyệt phương án bố trí, sắp xếp trụ sở làm việc cho các xã, phường, đặc khu để đảm bảo điều kiện hoạt động thông suốt.
Nguyên tắc chung là tận dụng tối đa trụ sở hiện có, ưu tiên bố trí tập trung hoặc hoán đổi trụ sở với các đơn vị trên địa bàn. Nhiều trụ sở cơ quan cấp huyện cũ đã được sử dụng lại để bố trí cho cấp xã mới. Các địa phương đã bố trí cân đối nguồn lực cải tạo, sửa chữa trụ sở làm việc, tập trung trước mắt cho các khu vực thường xuyên tiếp và giải quyết công việc cho người dân, doanh nghiệp...
Đánh giá về tình hình thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Tài chính cho rằng những khó khăn, vướng mắc trong thời gian qua chủ yếu phát sinh từ khâu tổ chức thực hiện.
Bên cạnh đó, năng lực cán bộ cấp xã ở một số nơi, một số địa bàn chưa đáp ứng được yêu cầu của công việc.
Cơ sở vật chất, trụ sở, hạ tầng công nghệ thông tin của cấp xã còn khó khăn, nhất là tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, cần thời gian, kinh phí để khắc phục, hoàn thiện.
Tại một số địa bàn, công chức xã có hiện tượng bị quá tải công việc trong một số thời điểm, nhất là đối với bộ phận liên quan đến giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.
Nhiều đơn vị cấp xã không có cán bộ đủ tiêu chuẩn, điều kiện để bổ nhiệm kế toán, kế toán trưởng, dẫn đến không thể mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước để chi ngân sách nhà nước.
Bộ Tài chính tiếp tục rà soát, tham mưu, hoàn thiện hệ thống pháp luật về tổ chức, hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để các địa phương triển khai thực hiện; tiếp tục hướng dẫn địa phương mua sắm, thu, chi tài chính, ngân sách… Bộ Tài chính sẽ lựa chọn một số địa phương có tồn đọng lớn để trực tiếp xuống cơ sở tháo gỡ khó khăn.
Hương Thủy