Công văn cho biết, Tòa án nhân dân tối cao nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Gia Lai do Ủy ban Dân nguyện và Giám sát chuyên đến theo Công văn với nội dung: “Ngày 27/6/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15 về thành lập Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân khu vực, quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân khu vực.
Trong số 14 Tòa án nhân dân khu vực tại tỉnh Gia Lai từ 01/7/2025, Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực các huyện, thị xã cũ: Ayun Pa - Krông Pa - Phú Thiện - Ia Pa sẽ đặt trụ sơ tại thị xã Ayun Pa (cũ).
Tuy nhiên, các xã thuộc huyện Krông Pa (cũ) là các xã miền núi, thuộc khu vực vùng cao, đồng bào dân thiểu số chiếm khoảng 70% dân số, số lượng án giải quyệt hằng năm khoảng 300 vụ/năm; đồng thời, khoảng cách từ xã xa nhất đến thị xã Ayun Pa là 75 km. Do vậy, để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực Ayun Pa - Krông Pa - Phú Thiện - Ia Pa có 02 cơ sở: cơ sở chính đặt trụ sở tại thị xã Ayun Pa (cũ); cơ sở 2 đặt trụ sở tại huyện Krông Pa (cũ)”.
Tòa án nhân dân tối cao trả lời như sau: Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và các chủ trương của Trung ương về sắp xếp tổ chức bộ máy, ngành Tòa án nhân dân đã tổ chức lại 693 Tòa án nhân dân cấp huyện thành 355 Tòa án nhân dân khu vực và 63 Tòa án nhân dân cấp tỉnh còn 34 đơn vị - tương ứng với các đơn vị hành chính cấp tỉnh sau sắp xếp.
Ngày 27/5/2025, Ban Thường vụ Đảng ủy Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết về việc sắp xếp, kiện toàn trụ sở làm việc của các Tòa án; theo đó, đặt mục tiêu phấn đấu trong nhiệm kỳ 2026 -2031 mỗi Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân khu vực chỉ sử dụng 01 trụ sở duy nhất và được đầu tư xây dựng đảm bảo khang trang, hiện đại đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ trong tình hình mới; nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực; tránh tình trạng phân tán, chồng chéo trong xử lý công việc.
Để khắc phục những hạn chế do khoảng cách địa lý và điều kiện đặc thù ở từng địa bàn, Tòa án nhân dân tối cao đã và đang chỉ đạo quyết liệt việc chuyển đổi số, xây dựng Tòa án điện tử.
Trọng tâm là triển khai đồng bộ các giải pháp: tiếp nhận, xử lý đơn khởi kiện và tài liệu tố tụng qua môi trường mạng; cung cấp dịch vụ hành chính tư pháp trực tuyến; tăng cường xét xử trực tuyến bảo đảm công khai, minh bạch; vận hành hiệu quả hệ thống văn bản chỉ đạo, điều hành điện tử, ứng dụng chữ ký số; đồng thời, đầu tư hạ tầng công nghệ đồng bộ để hỗ trợ tối đa cho hoạt động chuyên môn.
Các giải pháp này phù hợp với xu thế cải cách tư pháp gắn với chuyển đổi số quốc gia, góp phần xóa bỏ rào cản về địa lý, nâng cao hiệu lực quản lý; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để Nhân dân tiếp cận công lý một cách bình đẳng, nhanh chóng và minh bạch, kể cả ở những địa bàn xa trung tâm.
Mai Đỉnh