Tăng cường năng lực pháp luật để bảo vệ chim di cư

6 giờ trướcBài gốc

Theo Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), trong giai đoạn từ tháng 1 năm 2019 đến tháng 8 năm 2025, đã ghi nhận tổng cộng 4.728 vụ việc, với 13.947 vi phạm liên quan đến các loài chim hoang dã bản địa và di cư trên toàn quốc.

Tuy chỉ mang tính chất “bề nổi”, nhưng những con số này đã cho thấy mức độ tàn phá hệ sinh thái nghiêm trọng từ hoạt động quảng cáo, buôn bán chim hoang dã có dấu hiệu vi phạm. 66,3% số vụ quảng cáo, buôn bán chim hoang dã bản địa và di cư được phát hiện trên Internet.

Trong đó, mạng xã hội Facebook chiếm tỷ trọng áp đảo, với 91,9% các vụ vi phạm trực tuyến được ghi nhận trên nền tảng này. Các đối tượng vi phạm lợi dụng Internet để không chỉ bán lẻ chim cảnh, chim để thịt mà còn công khai quảng cáo các công cụ săn bắt mang tính tận diệt, ví dụ như lưới tàng hình, loa bẫy chim, làm gia tăng áp lực lên đa dạng sinh học….

Trước tình hình bẫy bắt, buôn bán chim diễn biến phức tạp, ngày 17/5/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 04/CT-TTg về các nhiệm vụ và giải pháp cấp bách để bảo tồn chim hoang dã, di cư.

Chỉ thị này mang nhiều ý nghĩa tích cực, cho thấy sự quan tâm của Chính phủ trong việc xử lý hoạt động săn bắt, buôn bán mang tính “tận diệt” đối với chim hoang dã, di cư, từ đó thúc đẩy các nỗ lực thực thi pháp luật.

Sau khi Chỉ thị này được ban hành, nhiều văn bản chỉ đạo từ các cơ quan cấp bộ, cấp tỉnh đã được triển khai, yêu cầu tăng cường tuyên truyền, rà soát các khu vực chim di cư, gỡ bỏ thiết bị săn bắt và xử lý nghiêm vi phạm. Nhờ vậy, trong những năm qua, nhiều đối tượng quảng cáo, buôn bán trái phép chim hoang dã đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Để chấm dứt tình trạng săn bắt và buôn bán chim hoang dã trái phép, cần bổ sung quy định pháp luật để cấm triệt để và xử phạt hoạt động quảng cáo, sản xuất, và sử dụng các công cụ săn bắt mang tính tận diệt. (Nguồn ENV)

Hiện nay, tất cả các loài chim hoang dã đều được bảo vệ ở các cấp độ nhất định theo quy định của pháp luật. Nhiều loài trong số này được liệt kê trong Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Thông tư 27/2025/TT-BNNMT và/hoặc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES).

Các loài còn lại cũng được coi là “động vật rừng thông thường” theo giải thích thuật ngữ tại Khoản 7 Điều 3 Thông tư 27/2025/TT-BNNMT. Cá nhân có hành vi vi phạm liên quan đến các loài chim hoang dã có thể bị xử lý hành chính với mức phạt lên tới 400 triệu đồng hoặc bị xử lý hình sự với mức phạt lên đến 15 năm tù (đối với cá nhân). Đối với hành vi quảng cáo các loài chim hoang dã bị cấm: Phạt từ 70 triệu đồng đến 100 triệu đồng đối với cá nhân theo Điều 33 Nghị định 38/2021/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung gần nhất bởi Nghị định 128/2022/NĐ-CP)…

Theo các chuyên gia, để chấm dứt tình trạng săn bắt và buôn bán chim hoang dã trái phép, cần bổ sung quy định pháp luật để cấm triệt để và xử phạt hoạt động quảng cáo, sản xuất, và sử dụng các công cụ săn bắt mang tính tận diệt cũng như các hành vi cổ súy, khoe khoang chiến tích săn bắt trên mạng xã hội.

Cơ quan chức năng cần siết chặt kiểm soát các hoạt động buôn bán chim hoang dã trái phép, đặc biệt là hoạt động quảng cáo, buôn bán trên không gian mạng.

Bên cạnh đó, giảm nhu cầu tiêu thụ là giải pháp mang tính chất thường xuyên và dài hạn. Khi nhu cầu tiêu thụ chim hoang dã làm thực phẩm hoặc nuôi nhốt làm chim cảnh không còn, hoạt động săn bắt, buôn bán trái phép sẽ tự động chấm dứt.

Hồng Minh

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/tang-cuong-nang-luc-phap-luat-de-bao-ve-chim-di-cu.html