Hợp tác xã Xuân Thanh (bản Nậm Cung, xã Phong Thổ) từng là một trong những đơn vị đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế địa phương với diện tích khai thác 1,56ha và trữ lượng được cấp phép 56.000m³ đá thành phẩm/năm. Trong quá trình hoạt động, HTX chú trọng áp dụng tiến bộ kỹ thuật như: sử dụng máy xúc điện, lắp đặt hệ thống tưới nước, phun sương giảm bụi và trang bị đầy đủ đồ bảo hộ, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, bảo đảm an toàn lao động, bảo vệ môi trường.
Máy xúc tại mỏ đá Xuân Thanh ngừng hoạt động do hết hạn giấy phép, trong thời gian chờ cấp phép trở lại, nhiều thiết bị có dấu hiệu hư hỏng.
Tuy nhiên, từ ngày 11/2/2025 đến nay, do hết hạn hợp đồng khai thác và đang chờ cấp phép trở lại, hoạt động của HTX bị đình trệ. Máy móc, thiết bị như: máy xúc, máy ủi, ôtô đã có dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng; phần lớn công nhân phải nghỉ việc, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập và đời sống. Thực tế này đặt ra yêu cầu cấp thiết về sự quan tâm tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ cấp phép, giúp HTX sớm khôi phục sản xuất, tiếp tục đóng góp cho tăng trưởng kinh tế, ổn định đời sống nhân dân và thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển bền vững tại địa phương.
Ông Vũ Văn Thương - Chủ tịch Hội đồng Quản trị HTX Xuân Thanh cho biết: “Giấy phép kinh doanh mỏ đá của HTX hết hạn từ 11/2/2025. Chúng tôi đã làm thủ tục hồ sơ, trình UBND tỉnh, các sở, ban, ngành của tỉnh để xin giấy phép gia hạn lại, nhằm tạo công ăn việc làm cho bà con địa phương, anh em lái xe và sản xuất ra vật liệu xây dựng phục vụ cho các đơn vị, doanh nghiệp”.
Hoạt động khai thác, chế biến đá xây dựng trên địa bàn xã Phong Thổ, góp phần phục vụ nhu cầu vật liệu xây dựng và phát triển kinh tế địa phương.
Được biết, hiện, trên địa bàn xã Phong Thổ có các mỏ khoáng sản đang hoạt động gồm: mỏ đá Mường So và Mường So 2 (bản Phiêng Đanh); mỏ đá Vàng Khon, Vàng Khon 1 (thôn Thống Nhất); mỏ cát sông Nậm Na (thôn Đoàn Kết); mỏ cát sông Nậm Na, suối Nậm So (thôn Pa So) đều đã hết hạn, hiện đang làm thủ tục gia hạn. Bên cạnh đó còn có mỏ chì kẽm Nậm Sa tại bản Chang Hỏng 1. Đây là những nguồn tài nguyên quan trọng, đóng góp trực tiếp cho phát triển kinh tế, tạo việc làm, tăng thu ngân sách, đồng thời, góp phần thúc đẩy hạ tầng, dịch vụ địa phương.
Ngay sau khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, xã Phong Thổ đã chủ động, kịp thời triển khai nhiều giải pháp cụ thể nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực trọng yếu. Ngày 8/8/2025, UBND xã ban hành Kế hoạch số 32/KH-UBND về kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai, môi trường, địa chất - khoáng sản và tài nguyên nước đối với các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn. Tiếp đó, ngày 21/8/2025, UBND xã ban hành Quyết định số 397/QĐ-UBND về thành lập Đoàn kiểm tra chuyên trách, trực tiếp giám sát việc chấp hành pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản, sử dụng tài nguyên nước. Đây là những bước đi thiết thực, thể hiện tinh thần đổi mới, quyết liệt của chính quyền cơ sở trong việc phát huy hiệu quả mô hình 2 cấp, đồng thời, khẳng định quyết tâm bảo đảm kỷ cương pháp luật, quản lý chặt chẽ tài nguyên, khoáng sản, gìn giữ môi trường sinh thái. Qua đó, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước và tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển bền vững của xã Phong Thổ trong giai đoạn mới.
Khu vực khai thác khoáng sản trên địa bàn xã Phong Thổ.
Tuy nhiên, thực tế cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tăng cường quản lý Nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên, khoáng sản, đảm bảo các hoạt động khai thác đúng pháp luật, gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường, gìn giữ cảnh quan sinh thái.
Ông Lò Văn Biên - Phó trưởng Phòng Kinh tế xã Phong Thổ cho biết: “Phòng đã tham mưu UBND xã kiện toàn lại các thành viên, tổ chức kiểm tra, rà soát các mỏ khoáng sản trên địa bàn; thường xuyên phối hợp với các trưởng bản, tổ trưởng dân phố trong công tác tuyên truyền, giải quyết các vụ việc khai thác khoáng sản trên địa bàn. Đến nay, trên địa bàn không xảy ra các vụ việc vi phạm”.
Có thể khẳng định, việc xã Phong Thổ tăng cường quản lý hoạt động khai thác tài nguyên, khoáng sản không chỉ góp phần phát huy tiềm năng kinh tế, mà còn thể hiện rõ trách nhiệm trong bảo vệ môi trường, giữ gìn cân bằng sinh thái. Với những khó khăn, vướng mắc của các đơn vị, xã đã và đang chủ động đồng hành, tháo gỡ kịp thời, kiên quyết xử lý vi phạm, bảo đảm hoạt động khai thác đi vào nền nếp, đúng quy định của pháp luật. Đây là bước đi quan trọng nhằm cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý tài nguyên, khoáng sản; khẳng định quyết tâm xây dựng chính quyền cơ sở liêm chính, hành động vì sự phát triển bền vững của địa phương, củng cố niềm tin của nhân dân và tạo động lực mới cho chặng đường phát triển trong giai đoạn tới; hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, góp phần thực hiện thắng lợi các nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030 đã đề ra.
Thanh Hà