Thận dễ bị tổn thương bởi lối sống, đặc biệt là chế độ ăn uống không hợp lý. Khi chức năng thận suy giảm, cơ thể có thể tích tụ chất thải và độc tố, giữ nước, mất cân bằng điện giải, rối loạn xương và khoáng chất. Trong những trường hợp nghiêm trọng, vấn đề thận còn có thể dẫn đến biến chứng tim mạch. Nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) chỉ ra rằng các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng chứa chất chống oxy hóa, hợp chất chống viêm có thể hỗ trợ bảo vệ và duy trì sức khỏe thận theo thời gian.
1. Thực phẩm giúp tăng cường chức năng thận
Nội dung
1. Thực phẩm giúp tăng cường chức năng thận
1.1 Quả việt quất
1.2 Cá béo
1.3 Ớt chuông đỏ
1.4 Dầu ô liu
2. Những điều cần tránh để duy trì sức khỏe thận
2.1 Tránh thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhẹ đóng hộp và mặn
2.2 Tránh ăn quá nhiều thịt đỏ và sữa lắc giàu protein
2.3 Tránh nước ngọt và thực phẩm nhiều đường
2.4 Tránh uống quá nhiều rượu
2.5 Tránh các loại thực phẩm giàu phosphate và chất bảo quản nhân tạo
1.1 Quả việt quất
Loại quả mọng này được xem là một siêu thực phẩm tuyệt vời cho sức khỏe thận.
Theo Quỹ Thận Quốc gia Anh, chỉ với một khẩu phần nửa cốc việt quất, lượng kali cung cấp chưa đến 150 mg, khiến chúng trở thành lựa chọn lý tưởng cho những người cần hạn chế kali trong chế độ ăn uống.
Không chỉ vậy, việt quất còn chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa, giúp giảm stress oxy hóa – một trong những nguyên nhân chính làm suy giảm chức năng thận theo thời gian.
Ngoài ra, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việt quất có thể cải thiện chức năng mạch máu, giúp tăng lưu thông máu, đồng thời hỗ trợ hạ huyết áp.
Nhờ những đặc tính này, việc bổ sung việt quất đều đặn trong chế độ ăn không chỉ giúp bảo vệ thận mà còn mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch. Nhỏ bé nhưng mạnh mẽ, việt quất thực sự là một "trợ thủ" tự nhiên cho cơ thể, đặc biệt với những người quan tâm đến việc duy trì chức năng thận và phòng ngừa các biến chứng lâu dài.
Việt quất là một siêu thực phẩm tuyệt vời cho sức khỏe thận.
1.2 Cá béo
Các loại cá béo như cá hồi, cá thu và cá mòi là nguồn giàu axit béo omega-3, giúp giảm viêm và hạ huyết áp – hai yếu tố quan trọng liên quan đến sức khỏe thận. Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Y khoa Anh cho thấy những người có nồng độ omega-3 cao hơn từ hải sản có nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính (CKD) thấp hơn, đồng thời quá trình suy giảm chức năng thận cũng diễn ra chậm hơn. Việc bổ sung cá béo vào chế độ ăn hàng tuần có thể giúp duy trì chức năng thận ổn định và bảo vệ tim mạch.
1.3 Ớt chuông đỏ
Ớt chuông đỏ là một lựa chọn tuyệt vời cho sức khỏe thận vì chúng ít kali và phốt pho, đồng thời giàu chất chống oxy hóa hỗ trợ tim mạch. Theo một bài đánh giá công bố trên NIH, capsaicin – hợp chất có trong ớt chuông đỏ – có thể ảnh hưởng tích cực đến sinh lý thận bằng cách điều chỉnh nhiều khía cạnh của chức năng thận.
Nghiên cứu cho thấy, capsaicin tác động đến hoạt động thần kinh thận và có thể giúp điều hòa lưu lượng máu trong thận, góp phần duy trì chức năng thận ổn định. Bổ sung ớt chuông đỏ vào chế độ ăn không chỉ tăng hương vị món ăn mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe thận và tim mạch.
Ớt chuông đỏ tốt cho sức khỏe thận và tim mạch.
1.4 Dầu ô liu
Dầu ô liu nguyên chất không chỉ là một loại chất béo lành mạnh mà còn được xem là thực phẩm bảo vệ thận hiệu quả. Theo một nghiên cứu công bố trên MDPI và được NIH đánh giá, dầu ô liu nguyên chất có thể mang lại lợi ích lâm sàng cho bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính, giúp giảm các dấu hiệu viêm nhiễm và stress oxy hóa – hai cơ chế chính góp phần làm suy giảm chức năng thận.
Hàm lượng cao các axit béo không bão hòa đơn (MUFA) trong dầu ô liu giúp cải thiện lipid máu, giảm viêm hệ thống và duy trì tính linh hoạt của mạch máu, từ đó hỗ trợ lưu thông máu đến thận. Ngoài ra, dầu ô liu còn chứa nhiều polyphenol – các hợp chất chống oxy hóa mạnh – giúp trung hòa các gốc tự do, bảo vệ tế bào thận khỏi tổn thương oxy hóa và giảm nguy cơ xơ vữa mạch máu thận.
Dầu ô liu nguyên chất dược sử dụng để xào, nướng, trộn salad hoặc làm nước sốt, vừa tăng hương vị món ăn vừa cung cấp các lợi ích khoa học cho sức khỏe thận. Việc thay thế các chất béo bão hòa bằng dầu ô liu trong chế độ ăn hàng ngày được khuyến nghị như một phần của chế độ ăn Địa Trung Hải – nổi tiếng giúp bảo vệ tim mạch và thận lâu dài.
2. Những điều cần tránh để duy trì sức khỏe thận
Duy trì sức khỏe thận không chỉ phụ thuộc vào những gì bạn ăn mà còn liên quan đến lối sống tổng thể, bao gồm cả hoạt động thể chất. Bên cạnh việc bổ sung thực phẩm có lợi, tránh những loại thực phẩm và thói quen có hại cũng quan trọng không kém, vì chúng có thể làm tăng gánh nặng lên thận và thúc đẩy quá trình suy giảm chức năng thận theo thời gian.
2.1 Tránh thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhẹ đóng hộp và mặn
Những thực phẩm này thường chứa lượng muối (natri) rất cao. Khi natri vượt mức, cơ thể giữ nước nhiều hơn, làm tăng huyết áp – một trong những yếu tố nguy cơ chính gây tổn thương thận. Huyết áp cao kéo dài khiến các mạch máu nhỏ trong thận bị tổn thương, làm giảm khả năng lọc chất thải và dẫn đến suy giảm chức năng thận lâu dài.
2.2Tránh ăn quá nhiều thịt đỏ và sữa lắc giàu protein
Lượng protein dư thừa trong chế độ ăn, đặc biệt từ thịt đỏ và các sản phẩm giàu protein tổng hợp, khiến thận phải làm việc nhiều hơn để lọc ure và các sản phẩm chuyển hóa. Ở những người có chức năng thận suy giảm hoặc nguy cơ cao, việc này có thể thúc đẩy quá trình mất chức năng thận nhanh hơn.
2.3Tránh nước ngọt và thực phẩm nhiều đường
Đường tinh luyện và nước ngọt làm tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường type 2 – hai nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh thận mạn tính. Ngoài ra, lượng đường cao còn thúc đẩy tình trạng viêm và stress oxy hóa, làm hại trực tiếp đến tế bào thận.
2.4Tránh uống quá nhiều rượu
Rượu gây mất nước, làm tăng huyết áp và tạo thêm áp lực lên thận. Việc tiêu thụ rượu thường xuyên và lượng lớn còn gây rối loạn chuyển hóa, làm tăng nguy cơ tích tụ chất độc trong cơ thể và đẩy nhanh quá trình tổn thương thận theo thời gian.
2.5 Tránh các loại thực phẩm giàu phosphate và chất bảo quản nhân tạo
Các loại thực phẩm chế biến sẵn, nước uống đóng hộp và đồ ăn nhanh thường chứa phosphate nhân tạo để bảo quản. Phosphate dư thừa trong cơ thể có thể làm tăng nguy cơ rối loạn xương và suy giảm chức năng thận, đồng thời thúc đẩy tình trạng viêm và xơ cứng mạch máu.
Bằng cách hạn chế các loại thực phẩm và thói quen này, bạn giúp giảm gánh nặng cho thận, hỗ trợ thận hoạt động hiệu quả và phòng ngừa các biến chứng lâu dài liên quan đến chức năng thận.
DS. Hải Sơn