Tăng tốc hành động để chấm dứt lao động trẻ em!

14 giờ trướcBài gốc

Lao động trẻ em là thực tiễn đang diễn ra ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Theo số liệu mới nhất, tỉ lệ trẻ em tham gia lao động tại Việt Nam hiện giảm xuống 3,5%, tương đương khoảng 3 - 4 em trong 100 trẻ (giảm 5,6 điểm % so với năm 2018). Đây là thành tựu đáng ghi nhận về những nỗ lực của Việt Nam trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giảm đói nghèo.

Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 1,75 triệu trẻ em trong độ tuổi từ 12 -17, chủ yếu ở khu vực nông thôn đang tham gia lao động. Đa phần trẻ em tham gia lao động hiện không đi học, với khoảng 403,2 nghìn trẻ.

Điều đáng lo ngại là cả nước có 94,3 nghìn trẻ em (chiếm 35% tổng số lao động trẻ em) phải làm các công việc có thể gây nguy hại cho chính bản thân các em. Tại Quảng Trị, tuy không có số liệu thống kê cụ thể nhưng tình trạng trẻ em lao động tự do theo hình thức gián tiếp hoặc trực tiếp vẫn còn tồn tại. Nhiều em phải phụ cha mẹ làm rẫy, bán hàng rong, làm việc tại các nhà hàng, quán ăn với đồng lương ít ỏi.

Liên quan đến nội dung này, mới đây, Báo Quảng Trị đăng bài phản ánh câu chuyện giáo viên ở một trường THPT trên địa bàn TP. Đông Hà tại buổi họp phụ huynh cuối năm đặt ra vấn đề nhiều học sinh trong lớp mình quản lý có kết quả học tập thấp do dành thời gian đi làm thêm.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, theo giáo viên là vì điều kiện kinh tế của gia đình các em còn khó khăn, dẫn đến học sinh muốn có thêm khoản thu nhập để phụ giúp ba mẹ trang trải chuyện học hành.

Đây cũng là lý do đầu tiên và dễ nhận thấy nhất khi nói đến nguyên nhân của lao động trẻ em. Những gia đình thu nhập thấp, nhất là ở vùng nông thôn, vùng dân tộc thiểu số, phụ huynh coi việc cho con tham gia lao động là chuyện bình thường.

Nhưng không ít trường hợp, việc lựa chọn đi làm thêm không phải do điều kiện kinh tế mà do quan điểm của phụ huynh để giúp con cái “trưởng thành” hơn, mà câu chuyện sau đây là một ví dụ. Vào khoảng thời gian giữa học kỳ 2, khi kỳ thi tốt nghiệp THPT cận kề, Trường T. - học sinh lớp 12 của một trường THPT trên địa bàn TP. Đông Hà vẫn miệt mài làm việc ở quán ăn nhanh.

Mục đích của đợt làm thêm ngắn hạn này, với T. chỉ để kiếm đủ số tiền đi chơi với bạn sau kỳ thi. Còn với phụ huynh của em, họ cho rằng đây là sự trải nghiệm nên không can thiệp vào chuyện làm thêm của con.

Tổ chức Lao động Quốc tế định nghĩa lao động trẻ em là “công việc tước đi tuổi thơ, tiềm năng và phẩm giá của trẻ em, đồng thời có hại cho sự phát triển thể chất và tinh thần”. Về thể chất, các em dễ bị tai nạn, tổn thương do công việc quá sức.

Về tinh thần, các em sống trong lo âu, mặc cảm, thậm chí bị lôi kéo vào môi trường tệ nạn. Nhưng nghiêm trọng hơn cả là nếu quá chú trọng vào việc làm thêm, các em sẽ mất đi cơ hội học tập và phát triển toàn diện - điều cần được ưu tiên hàng đầu đối với học sinh.

Mất quyền học tập hoặc hạn chế quyền này đều dẫn đến vòng luẩn quẩn của đói nghèo tái diễn qua nhiều thế hệ. Một xã hội văn minh không thể xây dựng trên những đôi chân non nớt sớm phải gồng gánh mưu sinh.

Ngày Thế giới phòng, chống lao động trẻ em ra đời chính là để thúc đẩy nhận thức và hành động nhằm ngăn chặn, xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em trên toàn thế giới. Nhận thức về ý nghĩa quan trọng này, những năm qua, Việt Nam đã hoàn thiện khung pháp lý và triển khai các giải pháp để bảo vệ trẻ trên nhiều lĩnh vực, trong đó có lao động trẻ em.

Nhằm hiện thực hóa mục tiêu về xóa bỏ lao động trẻ em, Việt Nam đã xây dựng lộ trình giảm dần tỉ lệ lao động trẻ em, đặt mục tiêu dưới 9% vào năm 2020, dưới 8% vào năm 2025 và dưới 7% vào năm 2030. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này không dễ. Hiện vẫn còn tồn tại tình trạng lao động trẻ em, trong đó có 15% trẻ em phải lao động trái pháp luật.

Và đâu đó vẫn còn nhiều góc khuất, nhiều mảnh đời thơ trẻ đang bị đẩy vào vòng xoáy mưu sinh quá sớm. Do đó, để đạt được mục tiêu trên đòi hỏi phải có nỗ lực liên tục và lâu dài từ nhiều phía, bao gồm Chính phủ, các bộ, ban, ngành, cộng đồng, gia đình.

Trong đó cần tăng cường tuyên truyền thay đổi nhận thức của xã hội về lao động trẻ em và hỗ trợ sinh kế cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn để con cái họ không phải lao động để kiếm tiền khi đang còn ở độ tuổi đến trường. Trong quá trình này, cần huy động sự tham gia tích cực và phối hợp hiệu quả của các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp để đẩy mạnh nỗ lực xóa bỏ lao động trẻ em dưới mọi hình thức.

Về phía gia đình, hơn ai hết ba mẹ là những người biết con nên hay không nên làm việc gì. Và chính họ là người giám sát chặt chẽ nhất đối với con cái mình, mang đến cho con một tuổi thơ đúng nghĩa.

Vì thế, cùng với hỗ trợ sinh kế, việc tăng cường các sáng kiến về kỹ năng làm cha mẹ và giáo dục cộng đồng cần được chú trọng nhằm trang bị kiến thức cần thiết để thay đổi cách nhìn của gia đình, xã hội về lao động trẻ em.

Hoài Nam

Nguồn Quảng Trị : http://www.baoquangtri.vn/tang-toc-hanh-dong-de-cham-dut-lao-dong-tre-em-194308.htm