Tăng trưởng 8% năm 2025: Bài toán lớn và lời giải từ thể chế, vốn và niềm tin

4 giờ trướcBài gốc

Ảnh minh họa

Đây không chỉ là một con số – mà là khát vọng nâng tầm quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu, mở rộng không gian phát triển, nâng cao chất lượng sống người dân và củng cố vai trò của Việt Nam trong khu vực.

Tiêu dùng nội địa – động lực tăng trưởng bị bỏ ngỏ

Tuy nhiên, bài toán tăng trưởng không đơn thuần giải bằng vốn hay đầu tư, mà cần sự tổng hòa của ba yếu tố nền tảng: cải cách thể chế mạnh mẽ, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư, và khơi dậy niềm tin thị trường – đặc biệt là trong tiêu dùng nội địa và khu vực doanh nghiệp.Tháo gỡ điểm nghẽn đầu tư công và thúc đẩy tiêu dùng nội địa

Một trong những động lực lớn của tăng trưởng là đầu tư công. Tuy nhiên, vướng mắc lớn hiện nay chính là tiến độ giải ngân chậm. “Dân có tiền mà không tiêu được” – câu chuyện phổ biến nhiều năm qua đã ảnh hưởng đến hiệu quả lan tỏa của dòng vốn này. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong 5 tháng đầu năm 2025, tỷ lệ giải ngân đạt hơn 24,1% – cao hơn mức 22% cùng kỳ năm ngoái, tương ứng khoảng 200.000 tỷ đồng được giải ngân.

Để đạt mục tiêu giải ngân 100% trong năm nay, Bộ Tài chính đã đưa ra nhiều giải pháp: tập trung tháo gỡ các vướng mắc pháp lý về đất đai, xây dựng, hành chính; đưa tiêu chí giải ngân làm cơ sở đánh giá xếp loại cán bộ; phát huy vai trò của các tổ công tác xử lý các dự án trọng điểm. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng cho biết các điểm nghẽn về pháp lý đang được tháo gỡ trong các luật sửa đổi, như Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu.

Ngoài ra, tiêu dùng đóng góp tới 70% GDP, nhưng gần đây, sức mua chững lại do niềm tin người tiêu dùng giảm sút, tình trạng gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng tràn lan. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh cần khôi phục niềm tin bằng các biện pháp chống hàng giả, ổn định giá cả, kiểm soát lạm phát, đặc biệt trong mùa lễ, du lịch.

Tốc độ tăng trưởng tiêu dùng 5 tháng đầu năm là 9,7%, trong khi mục tiêu là 12%. Do đó, các chính sách tài khóa – tiền tệ phải kết hợp đồng bộ: giảm thuế thu nhập cá nhân cho người thu nhập thấp, mở rộng tín dụng tiêu dùng lãi suất thấp, phát triển thương mại điện tử, logistics đưa hàng giá rẻ về nông thôn.

Cùng với đó, kích cầu du lịch trong nước, phát triển khu kinh tế đêm, khuyến khích tiêu dùng ở khu vực nông thôn và miền núi cũng là giải pháp hữu hiệu giúp dòng tiền luân chuyển rộng hơn trong nền kinh tế.

Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực

Với nhu cầu vốn đầu tư tăng nhanh trong khi ngân sách Nhà nước có hạn, Bộ Tài chính xác định vai trò “vốn mồi” của ngân sách là để dẫn dắt các nguồn vốn xã hội khác: từ FDI, ODA, phát hành trái phiếu, đến thị trường chứng khoán. Chính phủ đang kiểm soát tốt nợ công (34,7%), và sẵn sàng mở rộng quy mô đầu tư vào hạ tầng trọng điểm như cao tốc, sân bay, logistics.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng việc vay vốn là cần thiết nếu dự án hiệu quả. “Chúng ta không thể phát triển nếu không sử dụng đòn bẩy tài chính, điều quan trọng là tạo ra của cải và nguồn thu để vừa trả nợ, vừa đầu tư thêm.”

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng nhấn mạnh việc huy động thêm các nguồn vốn quốc tế, đồng thời cải thiện môi trường đầu tư, tận dụng 17 FTA để thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao.

Trong giai đoạn 2026–2030, nếu Việt Nam muốn tăng trưởng trên 10%, tổng đầu tư xã hội phải chiếm xấp xỉ 40% GDP, so với mức 33% hiện nay. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề xuất tập trung đầu tư có trọng tâm, không dàn trải, giải phóng các dự án tồn đọng với tổng vốn trên 5 triệu tỷ đồng.

Đặc biệt, Chính phủ chú trọng đột phá khoa học công nghệ và chuyển đổi số. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị mở đường cho các cơ chế mới về PPP trong lĩnh vực khoa học – đổi mới sáng tạo. Giai đoạn 2026–2030, nguồn lực cho lĩnh vực này có thể chiếm đến 5% GDP. Đây sẽ là trụ cột tăng trưởng mới, bên cạnh kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, AI và công nghệ bán dẫn.

Doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) cũng được yêu cầu chuyển động. Bộ Tài chính đã chỉ đạo 18 DNNN lớn phải đặt mục tiêu tăng trưởng tối thiểu 8%, đẩy mạnh cải cách thể chế nội tại, tăng tính chủ động, chuyên nghiệp trong điều hành, và minh bạch thông tin.

Bộ trưởng Thắng khẳng định Nhà nước không can thiệp quản lý doanh nghiệp, chỉ quản lý phần vốn góp. Các DNNN cần tận dụng tối đa cơ chế tự chủ, đổi mới quản trị, mở rộng hợp tác quốc tế và gắn với các công nghệ mới trong sản xuất – kinh doanh.

Tại phiên chất vấn đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV vào sáng 20/6, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, để đạt tăng trưởng 8% và xa hơn là hai chữ số, Chính phủ sẽ đổi mới tư duy thể chế, tìm động lực tăng trưởng mới, như kinh tế xanh, AI, bán dẫn, tổ chức lại bộ máy chính quyền địa phương theo hướng tinh gọn, xóa khâu trung gian để tạo không gian cạnh tranh hiệu quả hơn.

Việt Nam cũng chủ động đề xuất thành lập Trung tâm tài chính quốc tế, khơi thông dòng vốn toàn cầu, và thúc đẩy chính sách tài khóa, tiền tệ phù hợp để tạo thêm dư địa tăng trưởng, hỗ trợ an sinh, duy trì ổn định vĩ mô.

Ngô Sơn

Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/tang-truong-8-nam-2025-bai-toan-lon-va-loi-giai-tu-the-che-von-va-niem-tin-422359.html