Ngày 15/10, tiếp tục Phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét về phát triển kinh tế - xã hội 2025 và kế hoạch 2026.
Thừa ủy quyền Chính phủ, báo cáo tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, tình hình kinh tế - xã hội đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, dự kiến đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2025, với nhiều kết quả nổi bật:
Ổn định kinh tế vĩ mô được giữ vững, tăng trưởng kinh tế cao, lạm phát được kiểm soát, các cân đối được đảm bảo. Tăng trưởng GDP cả nước cả năm ước đạt 8%, lạm phát ước tăng khoảng 4%. GDP bình quân đầu người ước đạt khoảng trên 5.000 đô la Mỹ, trở thành nước có thu nhập trung bình cao.
Hoàn thiện thể chế pháp luật đạt nhiều kết quả nổi bật, nhất là tư duy xây dựng pháp luật, tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực cho phát triển, tạo chuyển biến rõ về môi trường đầu tư kinh doanh. Tiếp tục thực hiện hiệu quả phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Phát triển kết cấu hạ tầng chiến lược đạt kết quả nổi bật, mở ra không gian phát triển mới, đạt và vượt mục tiêu hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc và 1.700 km đường ven biển. Cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng tiếp tục được đẩy mạnh.
Về đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đạt kết quả tích cực. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2025 xếp thứ 44/139 quốc gia, đứng thứ ba trong khu vực ASEAN. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, giáo dục đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân đạt nhiều kết quả tích cực.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi. Ảnh: quochoi.vn
Về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh, giai đoạn 2021-2025 dự kiến đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó hoàn thành toàn bộ chỉ tiêu về xã hội.
“Dù kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định nhưng áp lực điều hành còn lớn. Sản xuất kinh doanh một số lĩnh vực còn khó khăn. Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu. Một số ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn phát triển còn chậm. Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy có lúc, có nơi còn lúng túng,..." Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi chỉ ra nhiều khó khăn, hạn chế trong giai đoạn vừa qua.
Về dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2026, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, Chính phủ dự kiến 15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2026, trong đó, mục tiêu tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên, lạm phát bình quân khoảng 4,5% và GDP bình quân đầu người 5.400-5.500 USD.
Thu ngân sách Nhà nước năm 2026 phấn đấu tăng 10%, giảm 5% chi đầu tư và 10% chi thường xuyên để dành nguồn cho đầu tư các dự án lớn, như đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, an sinh xã hội.
Cơ cấu nền kinh tế, trong đó có hệ thống tín dụng, xử lý nợ xấu, phát triển kinh tế số - xanh, công nghệ bán dẫn, trí tuệ nhân tạo... là những trọng tâm phát triển được Chính phủ đưa ra cho năm 2026.
Đồng thời, Chính phủ định hướng phát triển Trung tâm tài chính quốc tế TP HCM, Đà Nẵng và khu thương mại tự do thế hệ mới ở các thành phố lớn như Đà Nẵng, Hải Phòng... để tăng nguồn lực, thu hút đầu tư.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi. Ảnh: quochoi.vn
Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho rằng, Việt Nam đã nỗ lực vượt bậc, đạt kết quả toàn diện, ấn tượng trên hầu hết các lĩnh vực. Dù vậy, mục tiêu cơ cấu nền kinh tế còn một số khó khăn, thách thức. Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ về nền tảng tăng trưởng kinh tế.
Theo ông Phan Văn Mãi, cần nhìn nhận rõ hơn việc nền kinh tế vẫn dựa vào gia công, nhập khẩu, và mô hình tăng trưởng chủ yếu đến từ vốn, lao động.
"Quy mô đầu tư công giai đoạn 2025 rất lớn, song một số dự án hạ tầng trọng điểm vẫn gặp khó khăn trong thi công. Cùng với đó, lạm phát được kiểm soát, nhưng giá một số mặt hàng thiết yếu tăng cao. Điều hành tỷ giá gặp nhiều thách thức, thị trường vàng diễn biến phức tạp...," cơ quan thẩm tra nêu ý kiến.
Về kế hoạch năm 2026, cơ quan thẩm tra thống nhất với các định hướng lớn, mục tiêu tổng quát, các chỉ tiêu chủ yếu và 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Báo cáo của Chính phủ. Đồng thời nhấn mạnh góp ý nhà điều hành cần chủ động, linh hoạt để ổn định vĩ mô, cũng như nâng cao năng lực, khả năng chống chịu và tận dụng cơ hội tái cấu trúc chuỗi cung ứng để tăng sức cạnh tranh quốc gia.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định. Ảnh: quochoi.vn
Cũng tại phiên họp, phân tích thêm về đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhận định, đây là một bước ngoặt lịch sử, không chỉ mang ý nghĩa về con số mà còn là biểu tượng của khát vọng bứt phá và quyết tâm chính trị mạnh mẽ từ Đảng, Quốc hội và Chính phủ.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, mục tiêu 8% được điều chỉnh vào tháng 2/2025 từ mức ban đầu 6,5-7%, chính là một đòn bẩy tâm lý buộc toàn hệ thống phải thay đổi chính sách, chủ động và quyết liệt hơn trong công tác chỉ đạo, điều hành. Động lực cốt lõi giúp đạt được mức tăng trưởng cao bất chấp bối cảnh thế giới nhiều bất định chính là sự đổi mới căn bản trong thể chế và phương pháp lãnh đạo.
Đáng chú ý, Chính phủ đã điều hành nền kinh tế tăng trưởng cao trên nền tảng vĩ mô ổn định (lạm phát trong tầm kiểm soát, tỷ giá cơ bản ổn định, dự trữ ngoại hối tăng). Đặc biệt, việc áp dụng chính sách tài khóa mở rộng (giảm thuế, hoãn thuế, miễn tiền thuê đất với chi phí lên đến hơn 200 nghìn tỷ đồng) và chính sách tiền tệ linh hoạt (giữ mặt bằng lãi suất thấp, hỗ trợ tín dụng sản xuất) đã tạo niềm tin và dư địa cho doanh nghiệp mở rộng sản xuất.
Kiều Chinh