Tăng vốn 5.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Hợp tác xã: Không thuộc thẩm quyền Quốc hội, chưa rõ nguồn bố trí

8 giờ trướcBài gốc

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng trình bày tờ trình của Chính phủ về đề nghị xem xét, quyết định việc hỗ trợ 5.000 tỷ đồng vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam.

Trong báo cáo thẩm tra, Thường trực Ủy ban Kinh tế Tài chính cho rằng, việc tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng hợp tác xã (NH HTX) cần thiết nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng, đồng thời, phù hợp với yêu cầu tại các nghị quyết của Quốc hội; hỗ trợ NH HTX bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu, thực hiện tốt vai trò hỗ trợ, điều hòa, cân đối vốn, bảo đảm an toàn hoạt động cho hệ thống quỹ tín dụng nhân dân. Việc xem xét hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho NHHTX là có cơ sở pháp lý.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, theo quy định của Luật Đầu tư công năm 2024, mức vốn đề xuất nêu trên (5.000 tỷ đồng) không thuộc mức dự án quan trọng quốc gia, do đó, không thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội mà thuộc thẩm quyền quy định của Chính phủ.

Cũng theo Ủy ban Kinh tế và Tài chính, tờ trình của Chính phủ chưa xác định rõ khả năng cân đối, bố trí vốn để tăng vốn điều lệ cho NH HTX, mà chỉ mới đề nghị Quốc hội phê duyệt chủ trương hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho NH HTX với số tiền là 5.000 tỷ đồng từ nguồn chi đầu tư phát triển ngân sách trung ương. Theo Công văn số 5931/BTC-TCNH ngày 07/6/2024, Bộ Tài chính có ý kiến việc tổng hợp, bố trí dự toán ngân sách nhà nước hàng năm đối với nhiệm vụ này có thể thực hiện sớm nhất là dự toán năm 2025. Tuy nhiên, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 159/2024/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2025.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi

Vì vậy, tuy tán thành với chủ trương xem xét hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho NH HTX là có cơ sở pháp lý, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét giao Chính phủ.

Phát biểu kết luật, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, việc tăng vốn điều lệ cho NH HTX là cần thiết, giúp ngân hàng này thực hiện các yêu cầu về an toàn vốn tối thiểu, thực hiện tốt vai trò điều hòa, an toàn vốn cho gần 1.200 Quỹ tín dụng nhân dân.

Tuy nhiên, mức vốn hỗ trợ 5.000 tỷ đồng như đề xuất của Chính phủ không thuộc mức dự án quan trọng quốc gia, nên không thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương của Quốc hội, mà thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Vì vậy, Phó Chủ tịch đề nghị, trên cơ sở xác định rõ nguồn, cân đối vốn, Chính phủ xem xét tăng vốn điều lệ cho ngân hàng hàng này.

“Ngoài hỗ trợ vốn từ ngân sách, NHNN cần có giải pháp tăng hiệu quả hoạt động của NH HTX”, Phó chủ tịch đề nghị.

Theo tờ trình của Chính phủ, tính đến hết ngày 31/12/2024, vốn điều lệ của NH HTX chỉ có 3.029 tỷ đồng (vốn hỗ trợ của nhà nước chiếm 99,34%), xấp xỉ mức vốn pháp định (mức vốn pháp định là 3.000 tỷ đồng), thấp nhất trong hệ thống ngân hàng, chưa bằng 1/15 vốn điều lệ của các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước, chỉ bằng 38,5% vốn điều lệ và 1,5% tổng tài sản của hệ thống QTDND.

Với vai trò là đơn vị đầu mối hệ thống (1.200 Quỹ tín dụng nhân dân), NH HTX không chỉ đảm bảo các tỷ lệ an toàn cho bản thân mà còn phải đảm bảo an toàn cho toàn hệ thống Quỹ tín dụng nhân dân.

Tuy vậy, hiện tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) của NH HTX còn thấp so với bình quân chung của ngành ngân hàng, thấp hơn rất nhiều so với nhu cầu vốn cần có để thực hiện các mục tiêu, chức trách, nhiệm vụ được Nhà nước giao. Đến nay, NH HTX chưa có khả năng thực hiện CAR theo quy định tại Thông tư số 41/2016/TT-NHNN20 mà đang thực hiện theo quy định tại Thông tư số 22/2019/TT-NHNN21 (CAR tối thiểu là 9%). Đến ngày 31/3/2025, CAR của NH HTX là 10,3%, giảm 1,8% so với cuối năm 2024.

Để đảm bảo mục tiêu CAR đạt 13,5% vào năm 2026 thì mức vốn tự có tại thời điểm 31/12/2026 là 9.419 tỷ đồng (tương ứng với quy mô tài sản có rủi ro dự kiến là 69.768 tỷ đồng). Mức vốn tự có của NH HTX tại ngày 31/12/2026 (trong trường hợp không được tăng vốn điều lệ) là 4.416 tỷ đồng 26. Theo đó, NHHTX xác định số vốn tự có thiếu hụt là 5.000 tỷ đồng. NH HTX đề xuất được Nhà nước hỗ trợ vốn từ ngân sách nhà nước để tăng vốn điều lệ nhằm bù đắp số vốn tự có thiếu hụt nêu trên.

Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định việc hỗ trợ 5.000 tỷ đồng vốn nhà nước (từ nguồn chi đầu tư phát triển ngân sách trung ương) để tăng vốn điều lệ nhằm nâng cao năng lực tài chính cho NH HTX và đưa vào Nghị quyết chung kỳ họp của Quốc hội.

Thùy Liên

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/tang-von-5000-ty-dong-cho-ngan-hang-hop-tac-xa-khong-thuoc-tham-quyen-quoc-hoi-chua-ro-nguon-bo-tri-d273524.html