Khu Công nghiệp Vĩnh Thanh (Cần Thơ) giai đoạn 1 nhìn từ trên cao. Ảnh: Tuấn Phi - TTXVN
Ngày 19/11, phát biểu tại Hội đồng nghiệm thu Đề án “Khảo sát, đánh giá khả năng tiếp cận đất đai của doanh nghiệp và đề xuất giải pháp cải thiện để thu hút đầu tư ở thành phố Cần Thơ”, ông Nguyễn Văn Khởi, Phó Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ cho biết, thành phố tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp trong tiếp cận đất đai.
Với tầm vóc thành phố lớn hơn rất nhiều như hiện nay, cần thiết phải sớm hoàn thiện hệ thống pháp lý để tạo môi trường thuận lợi trong tiếp cận đất đai của doanh nghiệp, cũng như thu hút đầu tư.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Trung Hiền, Trưởng khoa Luật, Đại học Cần Thơ, chủ nhiệm Đề án, thành phố Cần Thơ mới sau hợp nhất có diện tích tự nhiên hơn 6.000 km² và dân số hơn 4,19 triệu người, được định vị trở thành thành phố đồng bằng văn minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, giữ vai trò trung tâm công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, y tế và văn hóa của vùng.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, một trong những điều kiện tiên quyết là cải thiện mạnh mẽ khả năng tiếp cận đất đai của doanh nghiệp, điều kiện nền tảng để hình thành môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch và cạnh tranh trong bối cảnh Cần Thơ mở rộng không gian kinh tế.
Do đó, những vấn đề pháp lý mà thành phố ưu tiên hoàn thiện, ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng tiếp cận đất đai của doanh nghiệp là quy hoạch sử dụng đất, tạo lập và phát triển quỹ đất sạch, giá đất và xác định giá đất, giải quyết thủ tục hành chính, tiếp cận thông tin đất đai, giải phóng mặt bằng, ưu đãi đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp.
Cùng đó là các giải pháp trọng tâm tạo đột phá trong tiếp cận đất đai của Cần Thơ là quy hoạch đất đai gắn với thu hút đầu tư; quy hoạch phải công khai, cập nhật theo thời gian thực, thân thiện với doanh nghiệp; xây dựng bản đồ số quy hoạch thống nhất toàn thành phố sau hợp nhất và tăng cường tham vấn doanh nghiệp trước khi lập quy hoạch; trong đó, thành phố phát triển quỹ đất sạch quy mô lớn, chủ động giải phóng mặt bằng trước để tạo sẵn quỹ đất phục vụ công nghiệp, logistics, đô thị thông minh; ưu tiên hình thành quỹ đất sạch tại địa bàn Sóc Trăng cũ ven biển và địa bàn Hậu Giang (cũ) phục vụ chuỗi giá trị nông nghiệp, logistics.
Cũng như thành phố cần cải thiện mạnh mẽ việc giải phóng mặt bằng qua việc áp dụng cơ chế bồi thường theo giá thị trường và rút ngắn thời gian kiểm đếm, đo đạc bằng công nghệ GIS. Song song đó cải cách thủ tục hành chính đất đai bằng việc cắt giảm tối đa khâu trung gian; công khai tiến độ từng hồ sơ và triển khai 100% dịch vụ công trực tuyến, thanh toán điện tử.
Một vấn đề nhằm Cần Thơ cải thiện mạnh mẽ khả năng tiếp cận đất đai của doanh nghiệp là minh bạch hóa thông tin đất đai qua việc xây dựng cổng dữ liệu đất đai thống nhất, dễ tìm kiếm, không lỗi truy cập và cập nhật thời gian thực về quy hoạch, giá đất, quy trình thủ tục.
Khi thủ tục được tinh giản, thông tin minh bạch, quỹ đất sạch dồi dào và chính sách hấp dẫn, Cần Thơ mới đủ sức trở thành điểm đến đầu tư hàng đầu, đóng vai trò trung tâm phát triển mạnh mẽ, bền vững và toàn diện của toàn vùng hạ lưu sông Mekong.
Cần Thơ hiện nay đang có một không gian phát triển rộng mở, kỳ vọng bứt phá kinh tế từ việc hợp nhất ba địa phương tạo ra đơn vị hành chính có quy mô lớn nhất vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Đồng thời, thành phố kết nối hoàn chỉnh hệ thống giao thông chiến lược các tuyến giao thông như cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Quốc lộ 1A, sân bay quốc tế Cần Thơ và đặc biệt là cảng nước sâu Trần Đề, cửa ngõ quan trọng giúp mở ra không gian kinh tế biển, logistics, công nghiệp xuất khẩu.
Sự cộng hưởng thế mạnh giữa ba địa phương cho phép thành phố phân vùng chức năng hiệu quả: Vùng Cần Thơ trước đây thành trung tâm đô thị, dịch vụ chất lượng cao, giáo dục – đào tạo và đổi mới sáng tạo; Sóc Trăng trước đây phát triển công nghiệp, logistics ven biển, cảng sâu, năng lượng tái tạo và Hậu Giang trước đây phát triển nông nghiệp chất lượng cao, công nghiệp phụ trợ và chế biến sâu.
Tuy nhiên, Cần Thơ đang gặp điểm nghẽn hiện hữu với việc doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận đất đai. Thành phố đã minh bạch hóa quy hoạch, công khai kế hoạch sử dụng đất, rút ngắn nhiều khâu giao, cho thuê đất. Nhưng doanh nghiệp vẫn gặp phải thủ tục rườm rà, kéo dài hơn thời gian quy định; cán bộ chưa hướng dẫn đầy đủ, rõ ràng; chi phí không chính thức còn tồn tại; thời gian cấp Giấy chứng nhận kéo dài.
Cùng đó, giá đất trung tâm thành phố Cần Thơ liên tục tăng. Sự xuất hiện các dự án lớn như VSIP, Nhà máy Bestway thúc đẩy thị trường nhưng giá bồi thường cao làm tăng chi phí đầu tư; cạnh tranh quỹ đất gay gắt; giá khởi điểm đấu giá nhiều khu vực vượt quá khả năng của doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Phạm Hậu Giang/vnanet.vn