Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tổng kế hoạch vốn ngân sách nhà nước năm 2025 giao cho 9 địa phương này là hơn 56.569 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương là hơn 16.700 tỷ đồng. Hiện nay, vẫn còn ba địa phương (Quảng Nam, Quảng Ngãi, Khánh Hòa) chưa phân bổ hết kế hoạch vốn, với số vốn còn lại khoảng 172 tỷ đồng do không còn nhu cầu, đề nghị điều chỉnh sang nơi khác.
Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: VGP
Tính đến 31/5/2025, tỉ lệ giải ngân của nhóm địa phương thuộc Tổ công tác số 1 đạt trung bình 26,7%, cao hơn mức bình quân cả nước (bình quân cả nước là 24,1%). Đã có 06/09 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt từ mức bình quân trở lên, dẫn đầu là Thừa Thiên Huế (41,2%), tiếp đến là Bình Định (36%) và Khánh Hòa (30%), tuy nhiên vẫn còn 03 địa phương giải ngân dưới mức bình quân là Phú Yên, Quảng Ngãi và Quảng Nam.
Dù đã có sự cải thiện so với tháng trước nhưng các địa phương vẫn gặp nhiều vướng mắc. Một trong những nguyên nhân phổ biến là do thay đổi tổ chức chính quyền, nhiều dự án phải dừng hoặc rà soát lại mục tiêu đầu tư, gây chậm trễ trong bố trí vốn. Ngoài ra, việc sáp nhập cấp huyện gây gián đoạn quá trình thẩm định dự án, giải phóng mặt bằng thậm chí khiến nhiều quy trình kéo dài.
Bên cạnh đó, còn một số dự án cũng vướng mắc trong khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng, do chưa xác định rõ nguồn gốc đất, giá đất hoặc người dân chưa đồng thuận với phương án đền bù.
Những quy định mới trong Luật Đất đai 2024 và việc sáp nhập hành chính cũng khiến các địa phương gặp khó trong việc xây dựng bảng giá đất. Đồng thời tình trạng thiếu vật liệu xây dựng, giá cả leo thang và thời tiết bất lợi (đặc biệt tại khu vực miền núi) cũng là những yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thi công nhiều dự án giao thông trọng điểm.
Tại buổi làm việc, các bộ, ngành Trung ương đã trao đổi, hướng dẫn tháo gỡ các vướng mắc của địa phương và yêu cầu đẩy mạnh rà soát, điều chỉnh vốn, phân công lại đầu mối thực hiện các dự án đầu tư công. Đặc biệt, đoàn công tác nhấn mạnh việc phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền để đảm bảo sự liên tục trong quá trình triển khai, tránh đứt gãy.
Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình ghi nhận những nỗ lực của các địa phương có tỉ lệ giải ngân cao hơn mức trung bình cả nước. Tuy nhiên, ông cho rằng, đến thời điểm hiện nay mới chỉ giải ngân được khoảng 30% kế hoạch nên vẫn còn nhiều áp lực trong nửa cuối năm. Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương chưa phân bổ hết vốn phải gấp rút hoàn tất; đồng thời phải tập trung xử lý triệt để các điểm nghẽn trong công tác giải phóng mặt bằng, xác định đây là nhiệm vụ then chốt.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung báo cáo tại buổi làm việc. Ảnh: VGP
Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, việc giải ngân không chỉ với các công trình đang thực hiện mà còn phải chuẩn bị tốt cho các công trình sắp triển khai, nhất là các dự án trọng điểm cấp quốc gia và địa phương.
Đối với các dự án do cấp huyện làm chủ đầu tư, trong bối cảnh chính quyền cấp huyện sẽ chấm dứt hoạt động từ 1/7 tới, cần có giải pháp xử lý, chuyển tiếp rõ ràng để không làm gián đoạn hoạt động đầu tư công.
Phó Thủ tướng lưu ý, các địa phương không được để xảy ra tình trạng "nghe ngóng", "chờ đợi" bộ máy mới, mà phải bảo đảm tính liên tục, liền mạch trong mọi hoạt động của chính quyền, đặc biệt là với các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, cung cấp dịch vụ công, giải ngân đầu tư công.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu địa phương đặc biệt chú trọng công tác cán bộ trong bối cảnh sắp xếp, sáp nhập bộ máy hành chính, nhất là tại các sở, ngành có ảnh hưởng lớn tới phát triển kinh tế và tại các xã có dự án trọng điểm. Những cán bộ được lựa chọn phải là người năng động, có tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.
Cuối cùng, Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương tiếp tục sàng lọc, lựa chọn kỹ các dự án, nhà đầu tư có năng lực, uy tín; đồng thời cân đối nguồn lực phù hợp để triển khai hiệu quả các chương trình an sinh xã hội như xóa nhà tạm, nhà dột nát, hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người nghèo, người có công và công nhân lao động.
Thanh Hằng