Trong cuộc họp báo ngày 3/10, Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc phòng Đan Mạch — Thomas Ahrenkiel — khẳng định, lực lượng hải quân nước này đã ghi nhận nhiều vụ tàu chiến Nga bật radar để theo dõi tàu hải quân và trực thăng Đan Mạch.
Copenhagen thậm chí còn cho biết, tàu chiến Nga “chĩa vũ khí trực tiếp” và áp sát vào các phương tiện của Đan Mạch, tạo nguy cơ va chạm.
Ông Ahrenkiel không tiết lộ tên chiến hạm cụ thể của Nga cũng như loại radar được sử dụng — có thể là radar cảnh giới hoặc radar kiểm soát hỏa lực.
Radar cảnh giới cho phép tàu theo dõi mục tiêu ở khoảng cách xa, còn radar điều khiển hỏa lực có thể dùng để khóa mục tiêu và dẫn đường cho tên lửa hay đạn điều khiển.
Việc bật radar điều khiển hỏa lực thường bị xem là bước chuẩn bị cho hành động tấn công, và nếu không trong trạng thái chiến tranh, được coi là hành vi khiêu khích.
Được biết, chiến hạm Nga Phó đô đốc Kulakov từng đi qua eo biển Great Belt, Đan Mạch vào ngày 31/8.
Hình ảnh trên Reuters cho thấy tàu này di chuyển khá gần vùng biển Đan Mạch, và đã bị cho là bật radar khi đi qua các tuyến đường biển quốc tế giữa Biển Baltic và Biển Bắc.
Copenhagen còn cáo buộc Nga sử dụng sonar (định vị thủy âm) và thiết bị tác chiến điện tử trong các lần đi qua eo biển Đan Mạch, gây nhiễu sóng định vị và gián đoạn hệ thống GPS của Đan Mạch.
Theo đánh giá của Ahrenkiel, đây là một phần trong chiến lược “chiến tranh lai” — tức sử dụng các biện pháp quân sự mỏng nhưng đủ để gây áp lực mà không chính thức bước vào xung đột vũ trang.
Tàu Phó đô đốc Kulakov (Đề án 1155, lớp Udaloy I) là một trong những tàu khu trục chống ngầm chủ lực của Hải quân Nga, được biên chế từ đầu thập niên 1980.
Với lượng giãn nước tiêu chuẩn khoảng 6.200 tấn và tối đa trên 7.500 tấn, con tàu dài gần 163 mét, rộng 19 mét, có thể đạt tốc độ hơn 30 hải lý/giờ nhờ hệ thống động cơ tua-bin khí mạnh mẽ.
Phạm vi hoạt động của tàu lên tới hơn 10.000 km, cho phép nó thực hiện các chuyến hải trình dài ngày trên đại dương.
Về hỏa lực, “Phó đô đốc Kulakov” được trang bị hệ thống tên lửa chống ngầm Rastrub-B, ngư lôi và bom phản lực chống ngầm, cùng với dàn pháo hạm cỡ nòng 100 mm.
Ngoài ra, tàu còn có các hệ thống phòng không tầm trung và tầm ngắn để tự vệ trước máy bay hoặc tên lửa đối phương.
Đặc biệt, trên tàu có sàn đáp và nhà chứa cho hai trực thăng Ka-27, giúp mở rộng khả năng săn ngầm và trinh sát trên không.
Nhờ sự kết hợp giữa tầm hoạt động xa, hỏa lực đa dạng và khả năng săn ngầm mạnh, “Phó đô đốc Kulakov” được đánh giá là một trong những tàu chiến then chốt giúp Nga duy trì hiện diện hải quân tại các vùng biển xa.
Nga đến nay vẫn chưa đưa ra bình luận chính thức về các cáo buộc được phía Đan Mạch đưa ra. Trước đó, Moscow nhiều lần phủ nhận việc thực hiện hành động gây hấn chống lại các quốc gia NATO hoặc các thành viên châu Âu.
Tổng thống Nga Vladimir Putin từng nói rằng việc Nga nhắm vào thành viên NATO “là vô lý.”
Câu chuyện này được đặt trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và liên minh NATO trên biển Baltic. Các tuyến đường biển qua eo biển Đan Mạch là huyết mạch hàng hải quốc tế.
Việc tàu chiến Nga liên tục đi qua, bị giám sát và phản ứng từ phía Đan Mạch cho thấy mức độ giám sát an ninh gia tăng.
Đan Mạch cho biết nếu các hành động như bật radar, áp sát tàu hoặc khóa mục tiêu tiếp diễn, khả năng leo thang căng thẳng rất cao.
Với các quốc gia châu Âu, thông tin này đặt ra thách thức: làm sao cân bằng giữa quan sát các hành động quân sự của Nga mà không đẩy tình hình đến bờ vực xung đột.
Đối với Nga, việc các chiến hạm bị tố khiêu khích — nếu không được phản bác hoặc giải thích rõ ràng — có thể ảnh hưởng đến uy tín quốc tế, đặc biệt khi liên quan tới các quốc gia NATO.
Trong khi đó, giới quan sát theo dõi chặt chẽ diễn biến cấp cao giữa Moscow và các nước Bắc Âu, xem liệu các vụ chạm trán trên biển có trở thành mồi lửa cho khủng hoảng lớn hơn hay không
Việt Hùng
Theo Military Today, Reuters