Chuồng nuôi bò chờ đẻ trong Trang trại bò sữa Vinamilk Tây Ninh tại xã Long Khánh, huyện Bến Cầu. Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN
Trong bối cảnh ngành chăn nuôi Việt Nam chịu áp lực ngày càng lớn từ thị trường quốc tế với những đòi hỏi khắt khe về chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và truy xuất nguồn gốc, xác định được hướng đi, Tây Ninh đã sớm có chiến lược phát triển nông nghiệp công nghệ cao, đặc biệt trong lĩnh vực chăn nuôi xanh. Với tầm nhìn xa, sự năng động trong thu hút đầu tư, cùng các chính sách khuyến khích phát triển bền vững, Tây Ninh đang dần vươn lên thành trung tâm chăn nuôi công nghệ cao hàng đầu khu vực phía Nam.
Nền móng cho sự bứt phá
Những bài học thất bại từ mô hình chăn nuôi nhỏ lẻ đã thôi thúc nhiều doanh nghiệp ở Tây Ninh đổi mới cách tiếp cận. Thay vì đi một mình, nhiều doanh nghiệp đã bắt tay với các tập đoàn nông nghiệp lớn trên thế giới. Tiêu biểu là sự hợp tác giữa Tập đoàn Hùng Nhơn của Việt Nam với các "ông lớn" như De Heus (Hà Lan, doanh nghiệp hơn 100 năm tuổi) và Bel Ga (Bỉ, thương hiệu có lịch sử hơn 90 năm) trong lĩnh vực nông nghiệp.
Theo ông Vũ Mạnh Hùng, Chủ tịch Tập đoàn Hùng Nhơn, chính nhờ sự hợp tác chiến lược này mà các mô hình nông nghiệp tại Tây Ninh đã nhanh chóng tiếp cận những công nghệ hiện đại nhất thế giới, đạt hàng loạt chứng chỉ tiêu chuẩn quốc tế như Global GAP với 349 tiêu chí, vượt xa so với chuẩn trong nước VietGAP chỉ có 12 tiêu chí. Sự kết hợp liên doanh giữa Tập đoàn Hùng Nhơn và De Heus không chỉ giúp ngành nông nghiệp Việt đón nhận "làn gió mới" về công nghệ, mà còn trở thành biểu tượng cho mối quan hệ hợp tác hiệu quả giữa Việt Nam và Hà Lan.
Tại Tây Ninh, Tập đoàn Hùng Nhơn và De Heus đang triển khai Tổ hợp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao DHN Tây Ninh - dự án trọng điểm trong chuỗi đầu tư 12 dự án đến năm 2030, với tổng vốn gần 10.000 tỷ đồng. Giai đoạn 1 đã đi vào hoạt động với khu chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao, giai đoạn 2 với 6 dự án chăn nuôi công nghệ cao (heo giống, gà giống, gà thịt xuất khẩu…) với mục tiêu cung cấp con giống chất lượng cao, sẽ được triển khai trong giai đoạn từ 2025 - 2030.
Ông Vũ Mạnh Hùng cũng cho biết tổng doanh thu của các dự án trên khi đi vào hoạt động sẽ đạt doanh thu trên 4.000 tỷ đồng/năm và tạo hàng trăm việc làm cho lao động tại địa phương. Tại các dự án của Hùng Nhơn đều ứng dụng công nghệ tiên tiến với quy trình khép kín từ con giống, thức ăn, cho đến chế biến giết mổ theo tiêu chuẩn, ISO, Global GAP & các tiêu chuẩn chuyên ngành quốc tế. Đặc biệt, các dự án của Hùng Nhơn đều sử dụng hệ thống điện năng lượng mặt trời nối lưới, sử dụng 30% điện sạch, giảm phát thải một lượng lớn CO2 so với sử dụng nguồn điện truyền thống.
Công nhân cho bò ăn từ sản phẩm cây bắp xay nhuyễn sau khi ủ với muối hột và mật rỉ đường. Ảnh: Thanh Tân/TTXVN
Không chỉ các tập đoàn liên doanh quốc tế, tại Tây Ninh còn chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của các doanh nghiệp nội địa đầy tâm huyết như Công ty Trách nhiệm hữu hạn Pacow International (Pacow) do ông Oàn Lộc Phến sáng lập. Pacow nổi bật với chiến lược "đi đường khó" khi chọn đầu tư vào chuỗi cung ứng lạnh chế biến thịt bò mát - lĩnh vực còn mới mẻ tại Việt Nam.
Khởi đầu từ đam mê và trải nghiệm thực tế tại Australia, ông Phến nhận ra người Việt hoàn toàn có thể tiếp cận thịt bò mát chất lượng cao mà không cần nhập khẩu. Từ đó, Pacow xây dựng mô hình chăn nuôi khép kín: bò giống cao cấp được chăm sóc áp dụng công nghệ hiện đại từ chuồng trại đến nhà máy chế biến. Quá trình giết mổ không chạm đất, làm mát thịt từ 0 - 4 độ C trong 24 - 48 giờ, kiểm soát nghiêm ngặt về vi sinh, được kiểm tra kim loại, hút chân không và bảo quản lạnh giúp sản phẩm giữ chất lượng lên đến 21 ngày.
Hiện Pacow đạt nhiều chứng nhận quốc tế như ISO, HACCP, Global GAP và Halal nhằm đáp ứng thị trường Hồi giáo. Đây là minh chứng rõ ràng cho năng lực nội địa có thể vươn ra biển lớn nếu có tầm nhìn và chiến lược đúng đắn.
Quy trình giết mổ bò không chạm đất theo tiêu chuẩn của Australia đảm bảo tuyệt đối về an toàn vệ sinh thực phẩm. Ảnh: Thanh Tân/TTXVN
Một điểm chung giữa các doanh nghiệp tiên phong tại Tây Ninh là áp dụng mô hình chuỗi giá trị khép kín "từ trang trại đến bàn ăn". Mô hình này không chỉ đảm bảo tính đồng bộ từ giống, thức ăn, chăn nuôi đến giết mổ và phân phối, mà còn giúp nâng cao chất lượng, kiểm soát an toàn thực phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
Ông Vũ Mạnh Hùng, Chủ tịch Tập đoàn Hùng Nhơn nhận định, mô hình này giúp "gỡ nút thắt" cho nền nông nghiệp truyền thống vốn manh mún, đứt gãy và thiếu liên kết. Sự ổn định trong sản xuất sẽ tạo ra sản phẩm chất lượng cao hơn, từ đó mang lại lợi ích lớn cho cả doanh nghiệp, người dân và người tiêu dùng.
Đặc biệt, một số doanh nghiệp như Pacow đang tiên phong tích hợp mô hình sản xuất với du lịch nông nghiệp. Trang trại bò sẽ mở cửa cho học sinh, sinh viên và du khách đến tham quan, trải nghiệm quy trình nuôi - giết mổ - ăn thử tại chỗ. Đây là hướng đi độc đáo giúp thay đổi nhận thức cộng đồng, đồng thời mở rộng giá trị gia tăng cho ngành.
Mảnh đất hội tụ đủ điều kiện để bứt phá
Trang trại chăn nuôi lợn ở huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh được nuôi nhốt trong môi trường trang trại lạnh, đảm bảo an toàn dịch bệnh. Ảnh: Thanh Tân/TTXVN
Không thể không nhắc đến vai trò định hướng rõ ràng của chính quyền tỉnh Tây Ninh trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh Nguyễn Đình Xuân, địa phương xác định rõ "xanh" là yêu cầu bắt buộc trong phát triển nông nghiệp, đặc biệt trong ngành chăn nuôi vốn có nguy cơ tác động môi trường lớn.
Những năm gần đây, nhiều "ông lớn" như C.P., Ba Huân, Masan… đã đầu tư vào tỉnh. Các trang trại mới đều ứng dụng công nghệ hiện đại: cảm biến thông minh điều khiển ánh sáng, nhiệt độ, thức ăn, nước uống hoàn toàn tự động, vừa tiết kiệm chi phí, vừa tăng năng suất và bảo vệ môi trường.
Định hướng phát triển thời gian tới, Tây Ninh tiếp tục xác định chăn nuôi hiện đại bắt buộc phải đi đôi với bảo vệ môi trường. Do đó, Tây Ninh sẽ ưu tiên thu hút các nhà đầu tư có tiềm lực về công nghệ, đặc biệt là công nghệ xử lý chất thải, tái chế phụ phẩm, giảm phát thải khí nhà kính. Ngoài ra, Tây Ninh cũng rất chú trọng công tác quy hoạch. Khi một dự án chăn nuôi được triển khai, từ khâu lựa chọn địa điểm, quy mô đầu tư đến thiết kế hạ tầng đều phải được tính toán đồng bộ, đảm bảo không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh và hài hòa với quy hoạch sử dụng đất, mật độ dân cư. Một số mô hình chăn nuôi nhiều tầng, tiết kiệm không gian, tối ưu nước thải và khống chế mùi hôi đang phát huy hiệu quả rõ rệt.
"Tuy nhiên, hiện nay ngành cũng đang đối mặt với một số khó khăn, trong đó có quy định giới hạn mật độ chăn nuôi (1,5 đơn vị chăn nuôi/ha theo quy định của vùng Đông Nam Bộ - áp dụng chung cho TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu và cả Tây Ninh). Điều này khiến một số dự án lớn dù đã đăng ký vẫn gặp khó khăn trong quá trình triển khai vì chưa đáp ứng điều kiện về quy hoạch. Chúng tôi đang kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan chức năng xem xét điều chỉnh phù hợp để vừa đảm bảo phát triển chăn nuôi, vừa bảo vệ môi trường hiệu quả", ông Nguyễn Đình Xuân nhấn mạnh.
Trang trại chăn nuôi, nhà máy chế biến rộng lớn, khép kín của Công ty TNHH PACOW International. Ảnh: Thanh Tân/TTXVN
Không phải ngẫu nhiên mà Tây Ninh trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư nông nghiệp công nghệ cao. Tỉnh hội tụ đầy đủ lợi thế: quỹ đất nông nghiệp rộng lớn, nguồn nước sạch dồi dào, vị trí chiến lược gần TP Hồ Chí Minh và cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, cùng nguồn lao động trẻ, cần cù và chi phí hợp lý. Tây Ninh đang từng bước khẳng định vị thế là trung tâm chăn nuôi và nông nghiệp công nghệ cao của khu vực.
Hơn nữa, chính quyền tỉnh luôn thể hiện sự cởi mở, đồng hành cùng doanh nghiệp, từ hỗ trợ về hạ tầng, chính sách đến tháo gỡ vướng mắc. Các doanh nghiệp như Hùng Nhơn, Pacow… không chỉ đầu tư để sinh lời, mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội thông qua các chương trình thiện nguyện, hỗ trợ bà con vùng biên giới, khó khăn.
Tây Ninh hiện nay không chỉ là miền đất hứa cho các doanh nghiệp lớn, mà còn là biểu tượng cho một nền nông nghiệp đang chuyển mình từ truyền thống sang hiện đại, từ manh mún sang khép kín, từ đơn lẻ sang hợp tác quốc tế. Với quyết tâm ấy, Tây Ninh xứng đáng là hình mẫu về phát triển nông nghiệp công nghệ cao trong tương lai gần.
Thanh Tân (TTXVN)