Tên lửa mang đầu đạn chùm Iran ồ ạt dội vào Israel khủng khiếp mức nào?

6 giờ trướcBài gốc

Căng thẳng xung đột Israel - Iran tiếp tục leo thang khi Tel Aviv xác nhận một tên lửa đạn đạo của Iran mang đầu đạn bom chùm đã tấn công khu vực trung tâm Israel ngày 19/6. Như vậy, Iran đã tăng mức sát thương trong cuộc xung đột với Israel.

Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ hơn tại sao Iran dùng tên lửa mang đầu đạn chùm; loại tên lửa nào và công nghệ gì được IRGC lựa chọn cho nhiệm vụ tác chiến này.

Công nghệ cốt lõi tên lửa đạn đạo mang đầu đạn chùm

Iran đã phóng ít nhất một quả tên lửa đạn đạo mang đầu đạn chứa nhiều đạn con (submunitions) trong loạt tấn công dữ dội vào Israel sáng ngày 19/6.

Tên lửa đạn đạo mang đầu đạn chùm gây ra thách thức lớn cho hệ thống phòng thủ, đặc biệt trong giai đoạn cuối của quỹ đạo bay, khi đầu đạn tách ra ở độ cao lớn.

Hình ảnh từ Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa Israel cho thấy một đầu đạn từ tên lửa bom chùm của Iran, kèm theo cảnh báo người dân tránh xa, ngày 19/6/2025. Ảnh: IDF

Theo Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), đầu đạn của quả tên lửa này đã tách ra ở độ cao khoảng 7km (23.000 feet) và giải phóng khoảng 20 đạn con, mỗi đạn chứa 2,5kg thuốc nổ và phân tán trong một vùng có đường kính khoảng 16km.

Hiện vẫn chưa rõ đây có phải là lần đầu tiên Iran sử dụng tên lửa đạn đạo mang đầu đạn chùm để tấn công Israel hay không.

Đầu đạn chùm (cluster warhead), chứa hàng chục đến hàng trăm đầu đạn con (submunitions), mỗi đầu đạn con có trọng lượng từ vài kilogam đến hàng chục kilogam, chứa thuốc nổ mạnh.

Ở độ cao lớn (thường trong giai đoạn tái nhập khí quyển), đầu đạn tách ra, rải các đầu đạn con trên diện tích hàng kilomet vuông, tấn công nhiều mục tiêu đồng thời. Một số đầu đạn con có khả năng dẫn đường riêng, tăng độ chính xác vào các mục tiêu trọng yếu.

Chiến lược này của Iran không chỉ làm tăng sát thương trên diện rộng, phù hợp với các mục tiêu như căn cứ quân sự hoặc sân bay mà còn nhằm vào việc làm quá tải hệ thống phòng không như Iron Dome, David’s Sling, Arrow.

Hiện chưa xác định được loại tên lửa cụ thể nào đã mang đầu đạn chùm này. Tuy nhiên, các kênh truyền thông thân Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã chia sẻ đoạn video cho thấy cảnh phóng tên lửa tầm trung Khorramshahr-4 (còn gọi là Kheibar) vào sáng ngày 19/6.

Mặc dù vậy, video này thực chất là từ một cuộc thử nghiệm năm 2023, và không có tuyên bố chính thức nào từ Iran về việc sử dụng Khorramshahr-4 trong đợt tấn công lần này.

Khorramshahr-4 được xem là một trong những tên lửa đạn đạo có khả năng tấn công xa nhất và mang được đầu đạn nặng tới 1.500kg – nặng nhất trong kho vũ khí tên lửa của Iran.

Biến thể này được phát triển từ Khorramshahr gốc (xuất hiện năm 2017), vốn được cho là dựa trên thiết kế của tên lửa Hwasong-10 của Triều Tiên.

Đầu đạn chùm của Khorramshahr-4 và Shahab-3 có thể rải hàng trăm đầu đạn con, phá hủy các mục tiêu như căn cứ không quân Nevatim hoặc cảng Haifa.

Trong chiến dịch "Lời hứa chân thật 3" (True Promise III, từ ngày 13-15/6), Iran phóng 280 tên lửa, với 15-20% vượt qua Vòm Sắt (Iron Dome), phần lớn nhờ đầu đạn chùm.

Chuyên gia Jeffrey Lewis, Trung tâm James Martin, nhận định: “Vòm Sắt không được thiết kế để đối phó với đầu đạn chùm hoặc tên lửa siêu thanh”.

Tên lửa Khorramshahr diễu hành tại Tehran năm 2017. Ảnh: Tehran Times

Một số phiên bản còn được Iran tuyên bố có thể mang nhiều đầu đạn nhỏ, tăng khả năng tấn công diện rộng.

Iran trước đây đã trưng bày các đầu đạn chùm có thiết kế phù hợp với các tên lửa như Shahab-3 – loại tên lửa lỏng tầm trung phát triển từ tên lửa Nodong của Triều Tiên (mà chính nó là biến thể của dòng Scud Liên Xô).

Các tên lửa Emad và Ghadr – bản nâng cấp của Shahab-3 – cũng đã được Iran xác nhận sử dụng trong các cuộc tấn công Israel tuần qua, và tàn tích sau vụ tấn công xác nhận điều đó.

Emad và Ghadr có tầm bắn từ 1.700 đến 2.000km, mang theo đầu đạn tái nhập có khả năng điều hướng (MaRV), giúp nâng cao độ chính xác trong pha cuối của quỹ đạo.

Vì sao Iran dùng đầu đạn chùm?

Do độ chính xác thấp khi dùng đầu đạn đơn, việc trang bị đầu đạn chùm giúp Iran mở rộng vùng sát thương, đặc biệt hữu dụng khi tấn công mục tiêu diện rộng như đô thị. Theo ước tính, độ sai số vòng tròn (CEP) của Emad là khoảng 1,2km, đồng nghĩa với khả năng tên lửa bắn trượt mục tiêu ban đầu.

Ông Behnam Ben Taleblu (Viện FDD) nhận định: "Trong trường hợp này, thân tên lửa không quan trọng bằng loại đầu đạn mà nó mang".

Video về đợt tên lửa đạn đạo thứ 14 của Iran phóng về phía Israel (Chiến dịch True Promise-3) hôm 19/6. Nguồn: Mehdi H./X

Việc kết hợp tên lửa mang đầu đạn chùm với tên lửa mang đầu đạn đơn trong một đợt tấn công có thể tạo hiệu ứng đánh lừa phòng không, khiến hệ thống phòng thủ không kịp phản ứng.

Ngoài Emad, Ghadr, và Khorramshahr, Iran còn tuyên bố đã sử dụng các tên lửa khác trong đợt tấn công: Sejjil - tên lửa đạn đạo hai tầng sử dụng nhiên liệu rắn, có tải trọng lớn; Haj Qassem, Kheibar Shekan, và Fattah-1 - đều là tên lửa tầm trung nhiên liệu rắn, dễ phóng và khó bị phát hiện sớm.

Trong đó, Fattah-1 được Iran quảng bá là "tên lửa siêu vượt âm", dù các chuyên gia cho rằng đây thực chất là MaRV với khả năng điều hướng giới hạn ở pha cuối, không phải vũ khí siêu vượt âm thực thụ.

Việc đầu đạn chùm tách ra ở độ cao lớn khiến việc đánh chặn khó hơn. Nếu đầu đạn không bị phá hủy trước khi tách, các đạn con sẽ rơi tự do xuống diện rộng, gây thiệt hại diện rộng và khó kiểm soát.

Cùng lúc đó, các câu hỏi đang đặt ra về dự trữ tên lửa đánh chặn của Israel và Mỹ tại khu vực, trong bối cảnh hai nước liên tục phải ngăn chặn hàng trăm quả tên lửa Iran trong hơn một tuần qua.

“Đây là một cuộc chiến tiêu hao tầm xa. Câu hỏi đặt ra là: liệu kho tên lửa đánh chặn có cạn kiệt trước khi Iran cạn kho tên lửa tấn công hay không?”, theo TWZ.

Dù đã chịu tổn thất, Israel tuyên bố phá hủy 1/3 số bệ phóng tên lửa tầm xa của Iran đầu tuần này. Nhưng Iran vẫn tiếp tục phóng tên lửa, và nhiều khả năng còn giữ lại các loại tên lửa tinh vi hơn để dùng khi chiến sự leo thang hoặc sau khi Mỹ trực tiếp can thiệp.

Việc Iran sử dụng tên lửa đạn đạo mang đầu đạn chùm đánh dấu một bước leo thang nguy hiểm, cho thấy năng lực tấn công của Tehran vẫn chưa được tung ra hết.

Những loại vũ khí này không chỉ gây sát thương diện rộng, mà còn khiến các hệ thống phòng thủ hiện đại của Israel gặp nhiều khó khăn trong phản ứng kịp thời và chính xác.

Cuộc xung đột Israel-Iran đang ngày càng trở nên phức tạp, và vũ khí chùm – với bản chất khó kiểm soát và gây thương vong cho dân thường – có thể làm trầm trọng thêm hậu quả nhân đạo của cuộc chiến đang diễn ra.

(Theo TWZ, IISS, Defence Express)

Hải Phong

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/ten-lua-mang-dau-dan-chum-iran-o-at-doi-vao-israel-khung-khiep-muc-nao-2413864.html