Vào ngày 13/4/2025, tại Trung tâm Hội nghị thuộc thành phố Sumy, tỉnh Sumy, Ukraine (một số nguồn tin cho rằng, đây là tòa nhà giảng đường của Đại học Tổng hợp Sumy, được quân đội Ukraine trưng dụng), đã bị quân đội Nga (RFAF) tập kích bằng hai tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M tấn công.
Kênh Rybar của Nga cho biết, cuộc tấn công chính xác bằng tên lửa Iskander-M, đã gây ra tổn thất nặng cho quân đội Ukraine (AFU); thậm chí còn gây ra sự phẫn nộ mạnh mẽ ở Ukraine. Nghị sĩ Quốc hội Ukraine Mosychuk tiết lộ, "vụ nổ tên lửa của Nga vào Sumy, nhằm vào lễ kỷ niệm và trao giải thưởng, nhân 7 năm ngày thành lập Lữ đoàn Phòng vệ Quốc gia số 117 của AFU".
Ông Mosychuk cho biết thêm, tham dự buổi lễ còn có Trưởng ban động viên thời chiến của tỉnh Sumy, Thống đốc Tỉnh Sumy Artyukh, thành viên Verkhovna Rada (Quốc hội) Ukraine, Ananchenko; cùng một số lượng lớn binh lính và thường dân Ukraine. Cuộc tấn công làm một số lượng lớn binh lính Ukraine thương vong.
Thị trưởng thành phố Sumy, ông Konotop tiết lộ rằng, sau khi tên lửa Nga tấn công, một quan chức cấp cao của Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine (SBU) mang cấp hàm trung tướng, là người đầu tiên thoát ra. Trong lúc lái xe bỏ chạy, anh ta đã cán qua nhiều thường dân bị thương nằm trên mặt đất.
Cũng trốn thoát cùng lúc đó là Thống đốc tỉnh Sumy, Vladimir Nikolayevich Artyukh. Theo một số nguồn tin của Ukraine, ông Artyukh và thành viên của Verkhovna Rada của Ukraine, Ananchenko, cùng nhiều người khác đã bị chính quyền Ukraine bắt giữ.
Theo thông tin mới nhất từ Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine, số người chết trong cuộc tấn công bằng tên lửa của RFAF, vào tỉnh Sumy ngày 13/4, đã tăng lên 32 thường dân và hiện có 84 người bị thương. AFU từ chối tiết lộ số lượng lính Ukraine thiệt mạng trong vụ tấn công.
Có vẻ như việc kỷ niệm, là một hành động bất thường tại một quốc gia có chiến tranh như Ukraine, nhất là gần khu vực tiền tuyến. Một buổi lễ trao tặng huân chương, huy chương cho AFU đã được tổ chức công khai, và có sự tham gia của đông đảo sĩ quan, binh lính, dân thường, gia đình quân nhân.
Hậu quả đó là không chỉ AFU phải chịu tổn thất nặng nề, mà rất nhiều gia đình quân nhân Ukraine cũng phải hứng chịu các cuộc tấn công bằng tên lửa dữ dội. Bezuglaya, một thành viên của Verkhovna Rada, một người được coi là đối lập với Tổng thống Zelensky, đã tức giận cáo buộc lãnh đạo AFU.
Bà Bezuglaya cho rằng, Đại tướng tướng Oleksandr Syrskyi (Tổng tư lệnh AFU, bà Bezuglaya đã chỉ trích tướng Syrsky nhiều lần), hãy ngừng tập hợp quân đội Ukraine tại các lễ trao giải, đặc biệt là ở các khu vực dân sự, khi RFAF đã có được thông tin tình báo về việc tập hợp AFU. Bà cũng lưu ý rằng, không có ai phải chịu trách nhiệm, sau khi những người lính AFU thiệt mạng trong vụ tấn công.
Theo kênh Military Summary của Nga, cuộc tấn công liên tiếp của hai tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M, đã gây ra ít nhất hàng trăm thương vong cho AFU và hơn một chục thường dân đã thiệt mạng hoặc bị thương trong các vụ nổ ở trung tâm hội nghị thành phố Sumy.
Lễ trao giải của AFU, đã “biến thành lò lửa" và những sĩ quan và binh lính AFU tham dự buổi lễ, là những người vừa hoàn thành nhiệm vụ ở mặt trận Kursk và nhận được huy chương; điều đang buồn là họ đã không chết ở chiến trường, mà chết ở nơi diễn ra lễ kỷ niệm.
Điều đáng chú ý là khu vực lễ trao giải cho của Lữ đoàn Phòng vệ Nội địa 117, không phải là trung tâm thông tin liên lạc phát tín hiệu, hay một tòa nhà mang tính biểu tượng, để có thể gây sự chú ý. Nếu không có rò rỉ thông tin, RFAF không thể thực hiện các cuộc tấn công chính xác như thế.
Theo phía Nga, có người đã đăng tin nhắn trực tuyến trước rằng, sẽ tổ chức lễ trao giải cho Lữ đoàn Phòng vệ Nội địa số 117 tại Trung tâm Hội nghị của thành phố Sumy, và sau đó đã bị tình báo Nga phát hiện. Việc AFU tổ chức sự kiện tại các khu dân cư, hành động này dễ gây ra thương vong cho dân thường.
Lữ đoàn Phòng vệ Nội địa số 117 được trao tặng huy chương ở Tỉnh Sumy, có thể là tàn quân AFU vừa rút lui khỏi tỉnh Kursk. Sau khi RFAF xác nhận được mục tiêu, họ đã tấn công mạnh hơn bằng vũ khí dẫn đường tầm xa. Tuy nhiên, vẫn còn một số “con cá lớn” lọt qua lưới, như trung tướng của Cơ quan An ninh Ukraine và thống đốc tỉnh Sumy.
Việc AFU tổ chức lễ trao tặng huân chương tại một khu vực dân cư, họ có nghĩ rằng RFAF sẽ không dám tấn công? Trên thực tế, cả quân đội Nga và Ukraine, đã xảy ra rất nhiều thiệt hại, vì tổ chức trú quân trong các khu dân cư. Tại sao họ vẫn chưa rút ra được bài học?
AFU thường bố trí doanh trại, kho tàng, sở chỉ huy trong các cơ sở dân sự. Trước đó, một số pháo phản lực phóng loạt RM-70 Vampire do Séc viện trợ, đã được giấu trong một trung tâm mua sắm ở Kharkov, nhưng bị tình báo Nga phát hiện và tên lửa của RFAF đã phá hủy nó. Nhưng chính quyền Ukraine cho biết, có một bữa tiệc dành cho trẻ em ở đó.
Còn việc RFAF tấn công các khách sạn lớn, nơi họ cho là có lính đánh thuê nước ngoài đồn trú; tuy nhiên chính quyền Ukraine cho biết, đó là các nhà báo hoặc khách du lịch quốc tế và có rất nhiều thường dân đang ăn tối ở những nơi đó vào thời điểm tên lửa của RFAF tấn công. (nguồn ảnh Military Review, Sina, Ukrinform).
Tiến Minh