Tên lửa Taurus: Hy vọng của Ukraine, thách thức với chính trường Đức

một ngày trướcBài gốc

Tên lửa Taurus của Đức là loại vũ khí tầm xa được cho là có khả năng thay đổi cục diện xung đột với Nga. (Nguồn: Reuters)

Ngày 28/5, theo Reuters, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tới Berlin hội đàm với Thủ tướng Đức Friedrich Merz. Trước đó hai ngày, Thủ tướng Đức cho biết các đồng minh phương Tây của Kiev đã dỡ bỏ các hạn chế về tầm bắn đối với tên lửa và cho phép Ukraine sử dụng chúng để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Phát biểu trên khơi dậy hy vọng ở Kiev và dấy lên khả năng Đức cung cấp tên lửa Taurus cho Ukraine.

Đức là nước cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine lớn thứ hai sau Mỹ. Cựu Thủ tướng Đức Olaf Scholz không muốn cung cấp tên lửa Taurus cho Kiev để tránh việc Đức tham gia trực tiếp vào xung đột. Ông Olaf Scholz đồng ý cung cấp xe tăng chiến đấu Leopard 2 vào tháng 1/2023 sau khi chịu áp lực từ các đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Tổng thống Nga Vladimir Putin từng cảnh báo nếu các nước phương Tây cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa của họ để tấn công vào lãnh thổ Nga, đồng nghĩa với việc NATO bước vào xung đột với Moscow.

Kể từ khi nhậm chức vào ngày 6/5, Thủ tướng Merz tăng cường nỗ lực ủng hộ của phương Tây đối với Ukraine trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump cắt giảm viện trợ quân sự cho Kiev.

Trong khi đó, phía Ukraine tin rằng tên lửa Taurus sẽ là nhân tố thay đổi cuộc xung đột.

Đôi nét về tên lửa Taurus

Thông tin trên trang Al-jazeera đưa ra những điều cần biết về vũ khí này.

Taurus là tên lửa không đối không tầm xa, hành trình thấp của Đức - Thụy Điển, có thể phóng chính xác chất nổ nặng tới mục tiêu ở khoảng cách xa tới 500km.

Tên lửa này được sản xuất vào năm 1998 thông qua quan hệ đối tác chung giữa công ty tên lửa MBDA Deutschland của Đức và Saab Bofors Dynamics của Thụy Điển.

Đầu đạn mạnh cho phép tên lửa xuyên thủng và gây thiệt hại đáng kể cho các mục tiêu sâu hoặc kiên cố, chẳng hạn như boongke ngầm, cơ sở thông tin liên lạc, kho chứa đạn dược và tàu. Tên lửa có thể di chuyển trên quãng đường dài mà không cần hỗ trợ GPS.

Một số chuyên gia và quan chức Ukraine tin rằng Taurus mới là tên lửa phương Tây mạnh nhất mà Ukraine sử dụng nếu Đức "bật đèn xanh" vì các loại tên lửa khác chỉ bằng một nửa tầm bắn của Taurus và không thể mang nhiều đạn dược như vậy.

Tại sao Đức vẫn chưa cung cấp?

Theo giới quan sát, chính phủ liên minh của đảng Dân chủ xã hội (SPD) thiên tả của cựu Thủ tướng Scholz luôn thận trọng trong việc Đức hay NATO bị lôi vào xung đột.

Moscow từng nhiều lần cảnh báo rằng nếu Ukraine sử dụng bất kỳ tên lửa nào của phương Tây có thể tấn công trong lãnh thổ Nga, thì sẽ bị coi là những quốc gia trực tiếp tham gia vào cuộc xung đột. Điều này cũng là do lập trường phản đối xung đột của đảng SPD.

Đức, hiện đang cung cấp cho Ukraine các loại tên lửa tầm ngắn, bao gồm hệ thống tên lửa phóng loạt (MLRS) M142 HIMARS và MLRS MARS II, và các đồng minh phương Tây cung cấp vũ khí khác đã hạn chế Ukraine sử dụng vũ khí của họ tấn công vào lãnh thổ Nga nhưng lại cho phép Kiev tấn công các mục tiêu của Nga bên trong Ukraine.

Tuy nhiên, vào tháng 11/2024, cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden dỡ bỏ các hạn chế đối với vũ khí của nước này, cho phép Ukraine sử dụng ở khu vực tỉnh Kursk của Nga. Một số chuyên gia cho biết, việc dỡ bỏ các hạn chế là sự giúp đỡ lớn cho Ukraine.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong họp báo chung ở Berlin, ngày 28/5. (Nguồn: AP)

Liệu Đức có thay đổi lập trường?

Berlin dường như sẵn sàng thay đổi lập trường dưới thời chính quyền mới. Trước đây, ông Friedrich Merz, lãnh đạo khối bảo thủ Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU), từng gây sức ép với ông Olaf Scholz để gửi tên lửa Taurus đến Ukraine.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Friedrich Merz hứa sẽ hỗ trợ Ukraine thiết thực hơn, bao gồm cả việc gửi tên lửa tầm xa. Tuy nhiên, chính phủ liên minh của ông hiện bao gồm cả SPD.

Ngày 28/5, Thủ tướng Friedrich Merz đã cam kết với ông Zelensky về sự hỗ trợ của Đức trong việc sản xuất tên lửa tầm xa trên lãnh thổ Ukraine, tuy nhiên không đề cập việc gửi tên lửa Taurus.

Nhà phân tích Michael Bociurkiw của tổ chức nghiên cứu Atlantic Councilnhận định cam kết này "khá quan trọng", đồng thời nói thêm đây là một trong những lời cam kết thực sự đầu tiên từ Đức đối với Ukraine. "Tôi nghĩ đó là sự công nhận năng lực của Ukraine", ông Michael Bociurkiw bình luận.

Phát biểu của Thủ tướng Friedrich Merz với đài truyền hình công cộng WDR ngày 26/5 về dỡ bỏ các hạn chế tầm bắn với vũ khí NATO chuyển giao cho Ukraine, mặc dù không nói rõ rằng sẽ gửi tên lửa Taurus đến Kiev, nhưng đã khiến giới quan sát không ngừng suy đoán.

Phát biểu này vấp phải sự chỉ trích từ đảng SPD và từ chính đảng CDU của ông Friedrich Merz. Một số người cho rằng tuyên bố của ông và thực tế là trái ngược nhau.

Nhà lập pháp đảng CDU Roderich Kiesewetter cho biết trong một bài đăng vào ngày 27/5 trên mạng X rằng, Đức "không liên quan" trong cuộc thảo luận về tên lửa tầm xa vì đã từ chối gửi tên lửa Taurus cho Ukraine và ông không thấy có tín hiệu nào để làm điều đó trong liên minh hiện tại.

“Do đó, chúng ta nên tránh đưa ra những tuyên bố mâu thuẫn về vấn đề này... Tôi thấy không có sự thống nhất trong liên minh và không có ý chí chính trị nào về hành động phù hợp, mạnh mẽ và nhất quán để ứng phó với sự leo thang lớn trong quan hệ với Nga. Do đó, những tuyên bố như vậy nhìn chung là không hữu ích vì chúng vô tình càng làm nổi bật điểm yếu của châu Âu đối với Nga”, ông Roderich Kiesewetter nêu quan điểm.

Cùng ngày 27/5, người đứng đầu đảng SPD và Phó Thủ tướng Lars Klingbeil phát biểu tại họp báo rằng không có thay đổi chính sách nào liên quan việc chuyển giao vũ khí của Đức cho Ukraine hoặc các hạn chế về việc sử dụng chúng.

Trong khi đó, chuyên gia John Foreman cho rằng ngay cả khi Đức gửi tên lửa Taurus vào thời điểm này, thì tác động của việc này chỉ mang tính biểu tượng nhiều hơn là tác động chiến thuật cho Ukraine.

Theo vị chuyên gia, nếu có một đợt chuyển giao tên lửa Taurus cũng “quá muộn để thay đổi quỹ đạo chung của cuộc xung đột”, hoặc là Đức sẽ phải cung cấp một số lượng đáng kể mới tạo ra sự khác biệt.

Phản ứng của Nga

Nga liên tục cảnh báo sử dụng vũ khí do phương Tây cung cấp có khả tấn công vào bên trong lãnh thổ nước này sẽ bị coi là hành động leo thang xung đột - hành động mà Tổng thống Putin vào tháng 9/2024 từng cảnh báo có thể dẫn đến trả đũa hạt nhân.

Theo TASS, Điện Kremlin đã phản ứng với những phát biểu của Thủ tướng Đức. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết ông Friedrich Merz "đã khiến mọi người, nếu không phải chính ông, bối rối", sau khi Phó Thủ tướng Đức lên tiếng phủ nhận.

Ông Dmitry Peskov đồng thời cảnh báo Berlin rằng đó sẽ là "quyết định cực kỳ nguy hiểm" đi ngược lại các nỗ lực hòa bình đang diễn ra.

"Đây thực sự là những bước tiến tới cuộc đối đầu bổ sung", ông Dmitry Peskov nói.

Quang Hiếu

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/ten-lua-taurus-hy-vong-cua-ukraine-thach-thuc-voi-chinh-truong-duc-315886.html