Tên lửa Tomahawk - 'viên đạn thần kỳ' hay 'đòn cân não'?

6 giờ trướcBài gốc

Tên lửa hành trình Tomahawk khó có thể làm xoay vần cục diện xung đột Nga-Ukraine. (Nguồn: Telegraph)

Một "món quà" cho Ukraine?

Kyiv Independent vừa qua đã đăng tải một bài phân tích nêu bật những khía cạnh tác động tới xung đột Nga-Ukraine xung quanh "câu chuyện" tên lửa Tomahawk. TG&VN lược dịch bài phân tích.

Từ tháng 9 đến nay, dư luận quốc tế sôi nổi quanh câu hỏi liệu Mỹ có sẵn sàng cung cấp cho Ukraine tên lửa hành trình Tomahawk – loại vũ khí mà Kiev đã nhiều lần đề nghị hay không? Dư luận càng xôn xao hơn khi ngày 6/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đã "gần như đưa ra quyết định".

"Tôi nghĩ tôi muốn biết họ định làm gì với chúng, sẽ gửi chúng đi đâu. Tôi cần phải hỏi điều đó", ông Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục.

Tomahawk là tên lửa hành trình tầm xa, bay ở tốc độ cận âm, được thiết kế cho các đòn tấn công chính xác vào mục tiêu mặt đất. Tầm bắn của loại tên lửa này dao động từ 1.600 đến 2.500 km, mặc dù các chuyên gia cho rằng phiên bản Ukraine có thể nhận được sẽ bị giới hạn ở khoảng 1.700 km.

Các chuyên gia nhận định, nếu được phê duyệt, loại vũ khí tầm xa này sẽ cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu quân sự sâu trong lãnh thổ Nga, qua đó gia tăng áp lực lên Tổng thống Vladimir Putin và giúp Kiev có thêm đòn bẩy trong các cuộc đàm phán hòa bình tương lai.

“Đây sẽ là sự bổ sung mạnh mẽ cho kho vũ khí của Ukraine, vốn đang thiếu thốn” - ông Emil Kastehelmi, chuyên gia Quan hệ quốc tế của Phần Lan chia sẻ với Kyiv Independent.

Hiện nay, Ukraine chủ yếu dựa vào các loại máy bay không người lái tầm xa do nước này tự sản xuất để tấn công sâu trong lãnh thổ Nga. Những loại vũ khí này chỉ mang được vài chục, chứ không phải hàng trăm kg thuốc nổ.

“Nếu Ukraine nhận được số lượng lớn các tên lửa này, Nga sẽ gặp khó khăn nghiêm trọng. Bởi vì, Tomahawk có thể bao phủ một khu vực rộng lớn với độ chính xác cao, gây tổn thất lớn hơn nhiều", ông Kastehelmi phân tích.

Vì vậy, chuyên gia Phần Lan cho rằng điều Điện Kremlin cần phải làm là không để Ukraine có được Tomahawk hoặc có chăng chỉ là rất ít.

Ngày 5/10, Tổng thống Vladimir Putin cảnh báo rằng bất kỳ việc cung cấp Tomahawk nào cho Ukraine “sẽ phá hủy những xu hướng tích cực đang hình thành” trong quan hệ Mỹ-Nga.

“Việc cung cấp các hệ thống tên lửa tầm xa, bao gồm Tomahawk, cho Ukraine sẽ dẫn đến sự phá vỡ các xu hướng tích cực đang manh nha trong quan hệ giữa Nga và Mỹ”, ông Putin nhấn mạnh.

“Cơn đau đầu” cho Nga

“Nếu được cung cấp mà không bị hạn chế nghiêm ngặt về mục tiêu, Tomahawk có thể gây áp lực đáng kể lên hệ thống phòng không của Nga”, ông Justin Bronk, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu quốc phòng Hoàng gia Anh (RUSI) nhận định với Kyiv Independent.

Theo ông, Nga sẽ buộc phải dàn trải hệ thống phòng không của mình để bảo vệ các trung tâm chỉ huy, căn cứ không quân và cơ sở hậu cần sâu trong nội địa. Các đòn tấn công bằng UAV tầm xa của Ukraine thời gian qua cũng đã bắt đầu gây sức ép lên vấn đề này.

Ông Bronk phân tích, Tomahawk mang đầu đạn lớn và có sức công phá mạnh hơn nhiều so với UAV tầm xa của Ukraine, độ chính xác khi đánh trúng mục tiêu cao hơn đáng kể so với tên lửa hành trình Flamingo do Ukraine tự phát triển, và tầm bắn vượt xa các tên lửa Storm Shadow hoặc SCALP của Anh - Pháp.

Trong khi đó, chuyên gia Phần Lan Kastehelmi nói thêm, các đợt tấn công Tomahawk quy mô lớn có thể buộc Moscow phải tính toán đến các ưu tiên của mình, đặc biệt là những cơ sở liên quan đến lọc dầu, hậu cần và huấn luyện.

“Những tên lửa này có thể đẩy nhanh chiến dịch của Ukraine nhằm vào hạ tầng dầu mỏ. Mức độ thiệt hại có thể rất lớn khi chúng mang hàng trăm kg thuốc nổ, chứ không chỉ vài chục như UAV”, chuyên gia này đánh giá.

Quy mô của các đòn tấn công như vậy sẽ thách thức khả năng phòng thủ của Nga theo cách mà các cuộc tấn công bằng UAV chưa bao giờ làm được.

Theo ông Kastehelmi những vấn đề này thực sự là một “cơn đau đầu với người Nga”. Súng máy phòng không không thể đối phó với loại tên lửa này, Nga cần tên lửa phòng không để đánh chặn mối đe dọa từ Tomahawk.

Cục diện xung đột thay đổi?

Câu hỏi hiện nay là liệu Mỹ có thực sự sẽ gửi tên lửa Tomahawk cho Ukraine hay không? Tuy vậy, dù câu trả lời thực tế ra sao, việc bàn giao Tomahawk cũng sẽ không thể làm thay đổi cục diện xung đột trong “một sớm một chiều”.

Theo ông Kastehelmi, không loại vũ khí đơn lẻ nào có thể được coi là “yếu tố thay đổi cuộc chơi”, mấu chốt vẫn là bức tranh tổng thể đang diễn ra.

Ông cho rằng một trong những câu hỏi then chốt là Ukraine sẽ được nhận bao nhiêu tên lửa và liệu có thể bổ sung chúng nếu nguồn cung cạn kiệt hay không?

Bổ sung quan điểm của chuyên gia Kastehelmi, ông Bronk cũng đồng tình rằng dù Tomahawk có thể gia tăng áp lực lên Nga song chúng không phải là “viên đạn thần kỳ.

“Chúng có thể bị đánh chặn như bất kỳ tên lửa hành trình nào khác, và khó có khả năng tạo ra sự thay đổi chiến lược trong năm thứ tư của cuộc xung đột”, ông Bronk nhận định.

Tuy vậy, tác động của Tomahawk có thể không chỉ giới hạn trên thực địa. Một số nhà phân tích cho rằng việc thảo luận về khả năng cung cấp Tomahawk đã đủ để tác động tới hướng đi rộng hơn của cuộc xung đột, ảnh hưởng đến cả hoạch định quân sự và tính toán tại Moscow và Washington.

“Có thể Mỹ muốn cho Nga thấy rằng thiệt hại thực sự sẽ xảy ra nếu họ không hành động phù hợp – và Tomahawk chính là tuyên bố rõ ràng nhất cho điều đó”, ông Kastehelmi nhận định. Loại tên lửa này có thể được sử dụng như một công cụ mặc cả khi Mỹ tìm cách thuyết phục Nga chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn – và sau đó, có thể là một hiệp định hòa bình.

(theo Kyiv Independent)

Vy Anh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/ten-lua-tomahawk-vien-dan-than-ky-hay-don-can-nao-330395.html