Tết Hàn thực, diễn ra vào ngày 3/3 Âm lịch hằng năm, là một ngày lễ truyền thống ở Việt Nam. Ngày này không chỉ mang ý nghĩa văn hóa, tâm linh mà còn thể hiện đạo lý "uống nước nhớ nguồn" của dân tộc Việt.
Dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng khi du nhập vào Việt Nam, Tết Hàn thực đã có những biến đổi để phù hợp với phong tục tập quán của người Việt.
Ý nghĩa của Tết Hàn thực ở Việt Nam
Khi du nhập vào Việt Nam, Tết Hàn thực đã có sự thay đổi để phù hợp với phong tục bản địa. Người Việt không kiêng lửa hay ăn đồ nguội như Trung Quốc, mà tập trung vào việc làm bánh trôi, bánh chay để cúng tổ tiên.
Ngày này mang ý nghĩa:
- Tưởng nhớ tổ tiên, ông bà, thể hiện lòng hiếu thảo.
- Giữ gìn truyền thống văn hóa thông qua các món ăn đặc trưng.
- Là dịp để gia đình sum họp, cùng nhau làm bánh và ôn lại những giá trị truyền thống.
Tết Hàn thực 2025 là ngày 3/3 Âm lịch, tức là ngày 31/3 Dương lịch. (Ảnh minh họa từ Internet)
Hoạt động trong ngày Tết Hàn thực
Làm bánh trôi, bánh chay: Đây là nét đặc trưng nhất của Tết Hàn thực ở Việt Nam. Bánh trôi có hình tròn, nhân đường phên, tượng trưng cho sự vẹn toàn. Bánh chay có nhân đậu xanh, ăn cùng nước đường sánh mịn, thể hiện sự thanh tịnh.
Dâng bánh lên bàn thờ tổ tiên: Người Việt tin rằng những món ăn này thể hiện lòng thành kính và cầu mong tổ tiên phù hộ cho con cháu.
Sum vầy bên gia đình: Dịp này, mọi người thường quây quần bên nhau, cùng làm bánh và kể lại những câu chuyện về gia đình, dòng tộc.
Một số nơi đi tảo mộ: Tuy không phổ biến như Tết Thanh Minh, nhưng một số gia đình cũng kết hợp đi viếng mộ tổ tiên vào dịp này.
Gợi ý cách làm 2 món bánh không thể thiếu trong ngày Tết Hàn thực
1. Cách làm bánh trôi
Nguyên liệu:
Bột nếp: 300g
Đường phên (đường thốt nốt, đường mật): 100g (cắt hạt lựu nhỏ)
Đậu xanh không vỏ: 100g
Đường trắng: 50g
Nước cốt dừa: 100ml (tùy thích)
Vừng rang, dừa nạo: để rắc lên bánh
Cách làm bánh trôi:
- Nhào bột:
Cho bột nếp vào tô, từ từ thêm nước ấm, nhào đến khi bột mịn, dẻo, không dính tay.
Để bột nghỉ 20 phút.
- Nặn bánh:
Ngắt một viên bột nhỏ, dàn mỏng, cho viên đường vào giữa rồi vo tròn.
Làm tương tự cho đến khi hết bột.
- Luộc bánh:
Đun sôi nước, thả bánh vào luộc.
Khi bánh nổi lên, đợi 1-2 phút rồi vớt ra, thả vào bát nước lạnh để bánh không bị dính.
Xếp ra đĩa, rắc vừng rang, dừa nạo lên trên.
Món bánh trôi trong ngày Tết Hàn thực. (Ảnh minh họa từ Internet)
2. Cách làm bánh chay:
- Nấu nhân đậu xanh:
Ngâm đậu xanh 2-3 tiếng, sau đó hấp chín.
Giã nhuyễn, trộn với đường trắng, vo thành viên nhỏ.
- Làm vỏ bánh:
Tương tự như bánh trôi nhưng viên to hơn, bọc nhân đậu xanh bên trong.
- Luộc bánh:
Luộc như bánh trôi, khi bánh nổi lên thì vớt ra.
- Nấu nước đường:
Đun 500ml nước, cho đường, nước cốt dừa vào khuấy đều.
Hòa một ít bột sắn dây hoặc bột năng với nước, đổ từ từ vào nồi, khuấy đến khi sánh lại.
Hoàn thành:
Xếp bánh ra bát, chan nước đường, rắc dừa nạo, vừng rang lên là xong.
Món bánh chay trong ngày Tết Hàn thực. (Ảnh minh họa từ Internet)
Mẹo nhỏ:
- Nhào bột vừa đủ, tránh khô quá hoặc nhão quá.
- Luộc bánh ở lửa vừa, không khuấy mạnh để bánh không bị vỡ.
- Có thể thêm gừng vào nước đường cho thơm.
Chúc bạn làm thành công!
(Ảnh minh họa từ Internet)
Hoàng Minh