Thách thức bảo tồn di tích trước thiên tai khắc nghiệt

2 giờ trướcBài gốc

Nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, nhiều năm nay, TP Huế đã và đang tập trung đẩy mạnh công tác tu bổ hệ thống di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh…

Thế nhưng gần đây, trước tình trạng mưa lũ diễn biến khốc liệt đã khiến nhiều di tích trở nên “mong manh” và điều này đã gây lo ngại cho cơ quan quản lý, các nhà nghiên cứu…

Đơn cử, 3 trận mưa lũ lịch sử kéo dài từ ngày 27/10 đến đầu tháng 11 vừa qua đã khiến 32/40 phường, xã của TP Huế bị ngập lụt sâu, kéo theo nhiều điểm di tích nằm ở vị trí thấp trũng, khu vực ven sông bị nước lũ tràn vào và ngập sâu như: trong khu vực Đại Nội có thời điểm ngập từ 0,3 - 0,5m; nhiều công trình khác như lăng Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Dục Đức ngập sâu từ 1 - 1,7m; riêng Lầu Tàng Thơ - nơi lưu trữ tư liệu quý - cũng bị ngập hơn 1m…

Di tích Tháp Chăm Phú Diên tọa lạc tại xã Phú Vinh (TP Huế) bị nhấn chìm trong nước nhiều ngày. Được biết, di tich Tháp Chăm Phú Diên được phát hiện vào năm 2001 tại xã Phú Diên cũ (nay là xã Phú Vinh, TP Huế) là một trong những di tích Chăm Pa cổ được tìm thấy dưới lòng cát ven biển, có giá trị lớn về lịch sử, khảo cổ và văn hóa, tháp Phú Diên đã được công nhận là Di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp quốc gia.

Tháng 3/2022, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục “Tháp Phú Diên – tháp Chăm cổ chìm sâu dưới cồn cát ven biển được khai quật và bảo tồn đầu tiên tại Việt Nam”. Đến tháng 5/2022, Liên minh Kỷ lục Thế giới tiếp tục ghi nhận kỷ lục “Tháp Chăm cổ bằng gạch chìm sâu dưới cồn cát ven biển được khai quật và bảo tồn đầu tiên trên thế giới”.

Hay do mưa lũ liên tục kéo dài, tối 2/11, một đoạn bờ tường (dài khoảng 15m) Hoàng thành Huế (Đại Nội Huế) tại khu vực đường Đặng Thái Thân (nằm cách cổng Hòa Bình (Đại Nội Huế) khoảng 50m, thuộc phường Thuận Hòa, TP Huế) đã bất ngờ đổ sập. Ngay sau khi sự cố xảy ra, ngày 3/11, Trung tâm BTDT Cố đô Huế phối hợp cùng đại diện Sở Xây dựng tiến hành khảo sát và đánh giá sơ bộ sự cố. Qua đó, phần tường bị sập được xây 3 lớp, trong và ngoài xây bằng gạch vồ, lớp giữa độn bằng đất sét, thiếu tính liên kết khối.

Cơ quan chức năng cũng ghi nhận một số đoạn tường lân cận có xu hướng nghiêng vào trong, một số đoạn biểu hiện rạn nứt, kết cấu yếu, có khả năng tiếp tục chuyển vị nếu bị tác động của mưa lớn, nước dâng kéo dài.

Một đoạn tường Hoàng thành Huế bị đổ sập do mưa lụt liên tục, kéo dài.

Được biết, Hoàng Thành Huế nằm ở khoảng giữa Kinh thành là nơi đặt các cơ quan cao nhất của chế độ quân chủ và là nơi thờ tự các vua, chúa. Hoàng Thành có mặt bằng gần vuông, mỗi bề khoảng 600m, xây bằng gạch, cao 4m, dày 1m, xung quanh có hào bảo vệ, có 4 cửa để ra vào, riêng cửa Ngọ Môn chỉ dành để cho vua đi. Ðại Nội gồm có hơn 100 công trình kiến trúc được chia ra nhiều khu vực…

Liên quan đến sự cố đáng tiếc này, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) Hoàng Đạo Cương cũng đã ký công văn đề nghị UBND TP Huế chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức kiểm tra, rà soát thực trạng của đoạn tường Hoàng thành bị sập nói riêng, hiện trạng kỹ thuật của các công trình di tích, hạng mục, tường thành, mái ngói, nền móng và hạ tầng kỹ thuật của quần thể di tích Cố đô Huế nói chung.

Bộ VH-TT&DL đề nghị UBND TP Huế kịp thời bảo vệ hiện trường, không để xảy ra tình trạng sập, sạt lở công trình tại di tích để bảo đảm an toàn cho di tích và an toàn cho nhân dân xung quanh khu vực; tổ chức kiểm kê, rà soát, đánh giá tình trạng bảo quản của các di vật, cổ vật, xây dựng phương án bảo quản kịp thời; ưu tiên, bố trí kinh phí và giao Trung tâm BTDT Cố đô Huế tiếp tục rà soát các khu vực đoạn tường Hoàng thành bị sập, khẩn trương xây dựng phương án tu bổ, tôn tạo. Về lâu dài, địa phương xây dựng kế hoạch quản lý nguy cơ thảm họa, nhằm chủ động hơn nữa trong công tác nhận diện, phòng ngừa, ứng phó, giảm thiểu và phục hồi sau rủi ro thiên tai cho các di tích trên địa bàn.

Hải Lan

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/chuyen-dong-van-hoa/thach-thuc-bao-ton-di-tich-truoc-thien-tai-khac-nghiet-i787561/