Thách thức mới trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người

20 giờ trướcBài gốc

BĐBP thành phố Huế tham gia diễu hành nhằm lan tỏa mạnh mẽ thông điệp “Chung tay - Quyết liệt - Không khoan nhượng với tội phạm mua bán người". Ảnh: Trúc Hà

Tội phạm mua bán người là tội phạm nguy hiểm, đã được đưa vào “Chương trình phòng, chống tội phạm trên quy mô toàn cầu” của Liên hợp quốc từ năm 2013. Trong những năm gần đây, tội phạm mua bán người trên thế giới và khu vực diễn biến ngày càng phức tạp. Các tổ chức tội phạm không chỉ nhắm tới phụ nữ, trẻ em, mà còn mở rộng sang cả nam giới, với thủ đoạn ngày càng tinh vi, có tổ chức và hoạt động xuyên quốc gia, triệt để lợi dụng công nghệ cao để phạm tội. Bên cạnh các mục đích phạm tội truyền thống như khai thác tình dục, buôn bán nội tạng, hôn nhân cưỡng bức, lao động cưỡng bức trong các cơ sở bất hợp pháp, đến nay, mua bán người còn nhằm mục đích cưỡng bức, lừa đảo trực tuyến và có xu hướng lan rộng trên phạm vi toàn cầu. Đây là vấn đề mà nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam phải đối mặt trong công tác đấu tranh phòng, chống loại tội phạm này, đặt ra yêu cầu cao về sự phối hợp chặt chẽ với các đối tác quốc tế, các tổ chức đa phương và cơ chế chia sẻ thông tin toàn cầu.

Theo thống kê của Bộ Công an, năm 2024, cả nước đã điều tra, xử lý 163 vụ/455 đối tượng/55 nạn nhân liên quan đến mua bán người. Trong 6 tháng đầu năm 2025, các lực lượng chức năng đã chuyển truy tố 50 vụ/178 bị can; đã giải quyết, xét xử 72 vụ, 237 bị cáo. Tội phạm về mua bán người phải giải quyết chủ yếu gồm: Tội mua bán người (chiếm 46,24%); tội mua bán người dưới 16 tuổi (chiếm 43%); tội mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người (chiếm 6,45%). Có nhiều bị cáo đã bị tuyên phạt với mức án nghiêm khắc, thể hiện sự nghiêm minh và tính răn đe của pháp luật, được dư luận xã hội đồng tình, ủng hộ.

Từ các vụ việc cho thấy, các đối tượng tìm kiếm, dụ dỗ “việc nhẹ, lương cao”, lấy chồng nước ngoài hưởng cuộc sống giàu sang hoặc lợi dụng sự khó khăn về kinh tế và sự lệ thuộc của nạn nhân (vay tiền, không có khả năng trả nợ), cưỡng bức, khống chế, ép buộc nạn nhân ra nước ngoài làm việc trả nợ. Các đối tượng dùng vỏ bọc là các “đại lý” ở nước ngoài phụ trách tìm kiếm, dẫn người từ Việt Nam sang làm nguồn lao động cho các trung tâm lừa đảo trực tuyến và nhận số tiền lớn lên đến hàng trăm triệu đồng “tiền giới thiệu” từ các đại lý. Các đối tượng tổ chức đưa nạn nhân xuất cảnh bất hợp pháp qua các đường mòn, lối mở khu vực biên giới và bán sang nước ngoài làm việc, làm vợ bất hợp pháp để thu lợi bất chính. Trong nước nổi lên tình hình mua bán trẻ sơ sinh trên không gian mạng thông qua thủ đoạn cho, nhận con nuôi, làm giả giấy tờ, hợp pháp hóa các thủ tục cho, nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài để trục lợi bất chính.

Theo dự báo, thời gian tới, tình hình tội phạm mua bán người trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng sẽ còn diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, xung đột vũ trang, bất ổn chính trị ở một số quốc gia, tác động của thiên tai, dịch bệnh, nhu cầu tìm kiếm việc làm tăng cao và chính sách mở cửa, hội nhập toàn cầu sẽ thúc đẩy di cư, là cơ hội cho những hoạt động di cư trái phép, là điều kiện thuận lợi cho các đối tượng lợi dụng lừa đảo, dụ dỗ nạn nhân để mua bán. Tại lễ phát động hưởng ứng “Ngày thế giới phòng, chống mua bán người” và “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7” năm 2025 do Bộ Công an, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và UBND thành phố Huế tổ chức tại thành phố Huế, đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đã nhấn mạnh, tội phạm mua bán người không chỉ là hành vi nguy hiểm đáng kể cho xã hội, trực tiếp xâm phạm nghiêm trọng đến quyền con người và phẩm giá của mỗi cá nhân, mà còn tác động tiêu cực đến nhiều mặt của đời sống xã hội.

Tháng 10/2023, Lò Thị Sầu và Lò Văn Sanh bị lực lượng BĐBP bắt giữ vì hành vi bán một trẻ em gái người Vân Kiều tại Quảng Trị sang Trung Quốc. Ảnh: Trúc Hà

Để tiếp tục hành động, triển khai hiệu quả các mặt công tác phòng, chống mua bán người, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình yêu cầu các cơ quan, địa phương tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm, trong đó nhấn mạnh việc các cấp ủy, chính quyền, cơ quan chức năng cần xác định phòng, chống mua bán người là nội dung nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của chiến lược quốc gia phòng, chống tội phạm. Cơ quan chức năng điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh các đối tượng phạm tội mua bán người theo quy định pháp luật. Việc giải cứu, tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân phải kịp thời, chính xác, bảo đảm nguyên tắc tôn trọng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân.

Cùng với đó, kịp thời thông tin, tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống mua bán người nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cộng đồng, gia đình, cá nhân trong phòng, chống mua bán người. Thường xuyên, liên tục giáo dục về giới tính, quyền con người, kỹ năng sống, khả năng nhận biết các thủ đoạn dụ dỗ, lừa gạt của tội phạm bán người để nhân dân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái cảnh giác và có kiến thức cần thiết tự bảo vệ trước khi được bảo vệ. Lồng ghép thực hiện nhiệm vụ phòng, chống mua bán người với các chương trình phát triển bền vững, phát triển kinh tế để tạo ra nhiều việc làm, thu hút lao động trẻ. Chăm lo cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, không ngừng nỗ lực để xóa đói, giảm nghèo, nhất là ở các vùng, địa bàn có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn.

Đồng thời, tăng cường hợp tác quốc tế, phối hợp liên ngành, chủ động, tích cực tham gia các tổ chức quốc tế, điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế về phòng, chống mua bán người trên cơ sở tuân thủ Hiến pháp, phù hợp với pháp luật của Việt Nam và pháp luật, tập quán quốc tế. Duy trì trao đổi thông tin và đẩy mạnh hợp tác thực thi pháp luật với các nước trong khu vực nhằm ngăn chặn, triệt phá các đường dây đưa người di cư trái phép qua biên giới.

Nhân "Ngày thế giới phòng, chống mua bán người" và "Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người" năm 2025, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình kêu gọi toàn thể các cấp, các ngành, cộng đồng và mỗi người dân hãy cùng nhau đoàn kết, nâng cao nhận thức, chủ động hành động, phối hợp chặt chẽ, tích cực tham gia phòng, chống mua bán người, góp phần xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, kiên quyết đẩy lùi tội phạm mua bán người ra khỏi đời sống xã hội.

Trúc Hà

Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/thach-thuc-moi-trong-cong-tac-dau-tranh-phong-chong-toi-pham-mua-ban-nguoi-post492953.html