Sự sa sút đáng lo của ngành công nghiệp mũi nhọn
Trong cuộc gặp ngày 18-11 với đại diện 5 hiệp hội du lịch hàng đầu của Thái Lan (gồm Hội đồng Du lịch Thái Lan - TCT, Hiệp hội Đại lý Lữ hành Thái Lan - ATTA, Hiệp hội Đại lý Du lịch Thái Lan - TTAA, Hiệp hội Khách sạn Thái Lan - THA và Hiệp hội Hàng không Thái Lan - AAT), Thủ tướng Anutin Charnvirakul đã thừa nhận ngành du lịch nước này đang đối mặt nguy cơ tụt hạng, từ “điểm đến hàng đầu toàn cầu” xuống chỉ còn là “một trong nhiều lựa chọn”. Đây là cảnh báo nghiêm trọng khi du lịch vốn là biểu tượng tự hào và trụ cột quan trọng trong phục hồi kinh tế hậu đại dịch.
Thái Lan đang đưa ra hàng loạt biện pháp nhằm thu hút du khách quốc tế
Theo Tạp chí Dân số Thế giới (WPR), Thái Lan vào năm 2023 vẫn nằm trong nhóm 8 quốc gia đón nhiều khách nhất thế giới, một minh chứng cho sức hút mạnh mẽ của ngành du lịch Thái Lan. Chính vì thế, quốc gia này đặt mục tiêu tham vọng trong năm 2025 là thu hút 39 triệu lượt khách quốc tế và tạo ra hơn 3.000 tỷ baht doanh thu từ cả khách ngoại và nội địa. Tuy nhiên, số liệu thực tế lại đang đi ngược kỳ vọng. Theo đó, từ ngày 1-1 đến 30-9 năm nay, Thái Lan chỉ đón 24,11 triệu lượt khách quốc tế, giảm 7,5% so với cùng kỳ, kéo theo doanh thu sụt 5,85%, chỉ đạt 1.110 tỷ baht. Trong khi đó, một số thị trường chủ lực của Thái Lan giảm mạnh: Trung Quốc giảm gần 35%, Hàn Quốc giảm 17,7%, Malaysia giảm 7%.
Dự kiến, lượng khách quốc tế cả năm 2025 của Thái Lan có thể giảm tới 7% so với 2024. Dù vậy, vẫn có tín hiệu tích cực là chi tiêu bình quân mỗi du khách tăng lên 46.000 baht/chuyến, cho thấy tiềm năng chuyển dịch sang phân khúc chi tiêu cao hơn. Bên cạnh đó, du lịch nội địa phục hồi khả quan với 148,7 triệu chuyến đi trong 9 tháng đầu năm, tăng 2,89%. Nhưng với một nền kinh tế phụ thuộc sâu vào khách quốc tế, mức sụt giảm hiện tại đã đủ để gióng lên hồi chuông cảnh báo với Thái Lan. Một trong những nguyên nhân quan trọng nhất khiến khách quốc tế giảm sút là sự xuống cấp của hình ảnh điểm đến. Những vụ tai nạn, lừa đảo, gian lận hay tội phạm nhắm vào du khách liên tục xuất hiện trên mạng xã hội, làm xói mòn niềm tin vào mức độ an toàn của Thái Lan.
Ngay trong bài phát biểu trước quốc hội ngày 29-9, Thủ tướng Anutin Charnvirakul thẳng thắn thừa nhận, an toàn du khách là ưu tiên số một. Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, đây là vấn đề mang tính hệ thống, không thể chỉ giải quyết bằng biện pháp “ngọn” như tăng cảnh sát hay lắp camera. Còn nhiều vấn đề khác xuất phát từ tham nhũng, quản lý lỏng lẻo và đáng lo nhất là tiêu chuẩn an toàn thấp khi các khách sạn không đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy vẫn được phép hoạt động; cơ sở hạ tầng công cộng xuống cấp dẫn đến các sự cố như mái sập, thang cuốn hỏng; tình trạng ma túy bất hợp pháp tại các khu du lịch vẫn chưa được giải quyết triệt để; Các mô hình lừa đảo, đặc biệt nhắm tới khách Trung Quốc và Ấn Độ, lan rộng và khó kiểm soát… Tất cả đã tạo thành “điểm trừ” lớn khiến du khách quốc tế cân nhắc lựa chọn điểm đến khác trong khu vực như Singapore, Malaysia, Việt Nam hay Philippines.
Hàng loạt giải pháp vực dậy ngành “công nghiệp không khói”
Trong cuộc đối thoại với Thủ tướng Anutin Charnvirakul, 5 hiệp hội du lịch lớn của Thái Lan đã đưa ra kế hoạch 3 tháng nhằm khôi phục niềm tin và ổn định tình hình. Những đề xuất khẩn cấp cần thực hiện ngay bao gồm: Chiến dịch an toàn toàn cầu để khôi phục niềm tin du khách; Giảm giá vé máy bay nội địa và quốc tế nhằm kích cầu ngay lập tức; Ưu đãi thuế để kích thích du lịch, giảm chi phí của doanh nghiệp lữ hành và khách sạn; Truyền thông chủ động, phản bác thông tin tiêu cực lan truyền trên mạng xã hội. Về trung và dài hạn, khu vực tư nhân đề nghị triển khai 6 nhóm giải pháp lớn: từ cải cách luật du lịch, nâng chuẩn dịch vụ, cải thiện hạ tầng, đặc biệt là ở các thành phố hạng hai, cho tới xây dựng thương hiệu mới mẻ cho Thái Lan và thúc đẩy phát triển bền vững. Tất cả đều hướng tới mục tiêu duy trì sức cạnh tranh trong bối cảnh cuộc đua thu hút du khách trong khu vực đang trở nên gay gắt hơn bao giờ hết.
Trước áp lực lớn duy trì vị thế du lịch Thái Lan, Chính phủ của Thủ tướng Anutin Charnvirakul đã đưa ra hàng loạt biện pháp cụ thể. Thứ nhất, Thái Lan đặt mục tiêu táo bạo là tăng thêm 2-3 triệu khách Trung Quốc từ nay đến đầu năm sau. Thứ hai, Bộ Du lịch và Thể thao đẩy mạnh chính sách “Big Impact, Act Fast”, xác định 8 thị trường tăng trưởng cao gồm: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Arab Saudi, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Qatar và Jordan. Các thị trường truyền thống như Mỹ, châu Âu, Nga, Scandinavia vẫn được coi là trụ cột. Thứ ba, Thái Lan triển khai chương trình nâng cấp an ninh lớn với hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) Detect, có khả năng nhận diện khuôn mặt, rà soát lệnh truy nã và giám sát các điểm nóng đông du khách. Hiện đã có 274 sĩ quan cảnh sát được triển khai tại 79 khu vực trọng điểm, đặc biệt phục vụ SEA Games sắp tới. Những biện pháp mạnh mẽ trên cho thấy quyết tâm của Chính phủ Thái Lan trong việc giải quyết điểm yếu về an toàn, yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến không chỉ sự lựa chọn điểm đến của du khách quốc tế mà còn là uy tín quốc gia.
Một hướng đi quan trọng khác đang được Thái Lan hướng tới là tập trung phát triển các thành phố hạng hai, nơi có chi phí thấp, văn hóa nguyên bản và tiềm năng lớn nhưng chưa được khai thác đầy đủ. Các điểm đến như Khon Kaen, Udon Thani, Nakhon Si Thammarat, Surat Thani… đang được cải thiện cơ sở hạ tầng, phát triển khách sạn nhỏ, bổ sung phương tiện xanh như xe điện. Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) cho biết, lượng khách quốc tế đến các tỉnh hạng hai đã tăng 12% trong nửa đầu năm 2025.
Đồng thời, Chính phủ Thái Lan cũng thúc đẩy mạnh mẽ du lịch văn hóa, lĩnh vực có khả năng tạo bản sắc khác biệt trong cạnh tranh khu vực. Bộ trưởng Văn hóa Thái Lan Sabeeda Thaised đã công bố 3 chính sách lớn: Mở rộng không gian văn hóa bằng cách tìm kiếm, số hóa và quảng bá các điểm đến mới thông qua công nghệ thực tế ảo; Hoàn tiền mặt cho các nhà làm phim và MV, nhằm khuyến khích sản xuất nội dung, quảng bá hình ảnh Thái Lan trên trường quốc tế; Nâng cấp chương trình Sản phẩm văn hóa Thái Lan (CPOT), mở rộng kênh phân phối sản phẩm văn hóa tại các lễ hội quốc tế để tăng doanh số và đưa hàng hóa Thái Lan xuất hiện nhiều hơn trên thị trường toàn cầu. Những chính sách mới cho thấy, Thái Lan không chỉ phục hồi du lịch bằng giải pháp ngắn hạn mà còn hướng đến chiến lược phát triển bền vững, khai thác sâu sắc giá trị văn hóa vốn là thế mạnh lâu nay của nước này.
Du lịch Thái Lan đã từng là hình mẫu của khu vực. Nhưng bối cảnh hiện nay đòi hỏi quốc gia này phải chuyển mình mạnh mẽ, đi từ quản lý, an toàn, hạ tầng đến chiến lược định vị và truyền thông. Thách thức lớn nhất của Thái Lan không chỉ là thu hút khách trở lại, mà còn là khôi phục niềm tin, cải thiện chất lượng dịch vụ và thay đổi cách tiếp cận để phù hợp với xu thế du lịch hiện đại, nơi trải nghiệm, an toàn và bền vững được đặt lên hàng đầu.
Những cam kết hành động nhanh của Thủ tướng Anutin Charnvirakul, cùng sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ và khu vực tư nhân, đang mở ra hy vọng Thái Lan sẽ sớm phục hồi phong độ và giữ vững vị thế là điểm đến ưa thích hàng đầu châu Á. Nếu thực hiện hiệu quả, đất nước Chùa Vàng hoàn toàn có thể biến thách thức hiện tại thành cơ hội để tái tạo ngành du lịch theo hướng chất lượng hơn, bền vững hơn và cạnh tranh hơn trên trường quốc tế.
Hoàng Hà