Thái Nguyên: Đồng hành cùng đồng bào dân tộc thiểu số trên hành trình giảm nghèo bền vững

7 giờ trướcBài gốc

Trong những năm qua, Thái Nguyên đã nỗ lực triển khai hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025. Trong đó, Sở Dân tộc và Tôn giáo giữ vai trò nòng cốt, tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo, điều phối và tổ chức thực hiện các dự án, chương trình, đồng thời làm cầu nối giữa chính quyền và người dân, góp phần giúp đồng bào các dân tộc thiểu số không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu bền vững.

Gắn giảm nghèo với phát triển văn hóa và thông tin

Nhận thức rõ “giảm nghèo về thông tin” là nền tảng quan trọng để phát triển toàn diện vùng dân tộc thiểu số, Sở Dân tộc và Tôn giáo đã chủ động phối hợp triển khai đồng bộ nhiều hoạt động truyền thông, phổ biến chính sách, nâng cao năng lực tiếp cận thông tin cho người dân.

Các chương trình như Dự án 6 (bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với du lịch) và Dự án 10 (truyền thông, kiểm tra, giám sát Chương trình MTQG) được triển khai sâu rộng, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Nhiều hội nghị cung cấp thông tin cho người có uy tín, các buổi tuyên truyền lưu động, chiếu phim, biểu diễn văn nghệ dân gian, triển lãm hình ảnh, hay “Câu lạc bộ văn hóa - thông tin cơ sở” đã trở thành những “điểm sáng” trong công tác tuyên truyền vùng cao, đặc biệt ở những địa phương như Định Hóa, Võ Nhai, Đại Từ, Đồng Hỷ.

Ông Lường văn Quyến, Phó trưởng phòng Chính sách dân tộc, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên tuyên truyền chính sách dân tộc và các văn bản liên quan trong vùng đồng bào DTTS và miền núi năm 2025

Nhờ đó, nhận thức của đồng bào về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, về chuyển đổi số và hội nhập ngày càng được nâng cao. Người dân không chỉ tiếp cận thông tin nhanh hơn mà còn biết cách khai thác công nghệ để phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế hộ và du lịch cộng đồng.

Trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia đang diễn ra mạnh mẽ, Sở Dân tộc và Tôn giáo Thái Nguyên xác định đây là cơ hội quan trọng để rút ngắn khoảng cách phát triển giữa miền núi và đô thị. Ngành đã phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng số, hướng dẫn người dân vùng sâu, vùng xa sử dụng thiết bị thông minh, truy cập Internet, tra cứu tài liệu, học tập trực tuyến và quảng bá sản phẩm nông sản, du lịch.

Các mô hình truyền thông đa phương tiện như “Phiên chợ thông tin vùng cao”, “Ngày hội văn hóa - du lịch dân tộc thiểu số” đã được tổ chức lồng ghép với hoạt động trưng bày sản phẩm OCOP, quảng bá ẩm thực, trình diễn nghề truyền thống. Đây không chỉ là dịp để đồng bào giao lưu, học hỏi, mà còn là môi trường thực hành kỹ năng truyền thông, kinh doanh, khởi nghiệp từ chính sản phẩm của địa phương.

Tạo sinh kế bền vững, xây dựng vùng sản xuất hàng hóa

Song song với việc nâng cao dân trí và năng lực thông tin, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên còn là đầu mối quan trọng trong việc tham mưu triển khai các chính sách tạo sinh kế và phát triển sản xuất hàng hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc thiểu số và miền núi từ năm 2022 đến 2025, tỉnh Thái Nguyên được đầu tư nguồn lực hơn 1.786 tỷ đồng; trong đó, vốn dành cho đầu tư hơn 844 tỷ đồng, vốn sự nghiệp hơn 941 tỷ đồng. Tính đến tháng 9/2025, chương trình đã hỗ trợ đất sản xuất, chuyển đổi nghề cho 124 hộ. Tỉnh triển khai 10 dự án sắp xếp, bố trí ổn định dân cư cho hàng trăm hộ dân ở các xã Cao Minh, Thượng Quan, Tân Kỳ, Nghĩa Tá, Phúc Lộc…; hỗ trợ khoán bảo vệ rừng hơn 2.276 ha cho cộng đồng dân cư với mức 500.000 đồng/ha/năm; hỗ trợ bảo vệ rừng cho cộng đồng, hộ gia đình hơn 61.304 ha rừng tự nhiên với mức 500.000 đồng/ha/ năm.

Tại Nghĩa Tá, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đến 98%, nhưng nhờ được định hướng phát triển kinh tế rừng, người dân đã hình thành chuỗi liên kết từ trồng, chăm sóc, khai thác đến chế biến gỗ. Nhiều hộ dân đã vươn lên làm giàu từ trồng rừng với thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm, minh chứng rõ nét cho hiệu quả chính sách sinh kế của tỉnh.

Tại Thượng Minh, người dân được hỗ trợ phát triển các cây trồng đặc sản như bí xanh thơm, lúa nếp Tài, dong riềng, chè, hồi... Hợp tác xã Yến Dương đã liên kết sản xuất với hàng trăm hộ đồng bào dân tộc thiểu số, xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP đạt chuẩn từ 3 đến 4 sao như Miến dong Yến Dương, Trà Lê Hà, Bí thơm, Gạo nếp Tài… Những sản phẩm này không chỉ giúp người dân tăng thu nhập mà còn khẳng định vị thế nông sản vùng cao Thái Nguyên trên thị trường.

Nhiều mô hình sản xuất gắn với du lịch mở ra hướng phát triển mới cho kinh tế vùng dân tộc thiểu số (Ảnh: HTX Yến Dương)

Dưới sự định hướng của Sở Dân tộc và Tôn giáo, nhiều mô hình sản xuất gắn với du lịch đã hình thành, mở ra hướng phát triển mới cho kinh tế vùng dân tộc thiểu số. Tiêu biểu là Khu bảo tồn Làng nhà sàn dân tộc sinh thái Thái Hải - một trong năm làng du lịch tốt nhất thế giới được Tổ chức Du lịch Liên hợp quốc công nhận. Với quy mô 25 ha và hàng chục nhà sàn cổ, Thái Hải không chỉ bảo tồn nguyên vẹn phong tục, tập quán truyền thống mà còn trở thành “điểm sáng” trong phát triển du lịch văn hóa cộng đồng.

Đồng bộ chính sách, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững

Theo ông Hoàng Thanh Oai, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên, thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các dự án thành phần của Chương trình MTQG, bảo đảm tiến độ giải ngân và hiệu quả sử dụng nguồn vốn. Trọng tâm là kết hợp giảm nghèo thông tin với giảm nghèo sinh kế, giúp đồng bào vừa được tiếp cận tri thức, công nghệ, vừa có điều kiện phát triển kinh tế ổn định.

Cùng với đó, Sở sẽ tăng cường phối hợp liên ngành trong công tác truyền thông hiện đại, ứng dụng công nghệ số, mạng xã hội và nền tảng trực tuyến, song song với việc gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc. Mục tiêu là hình thành một cộng đồng dân tộc thiểu số “giàu bản sắc - đủ tri thức - vững niềm tin”, có khả năng thích ứng với xu thế phát triển mới.

Thực tiễn ở Thái Nguyên cho thấy, giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ là cung cấp sinh kế, mà còn là quá trình nâng cao năng lực con người từ tri thức, kỹ năng số, đến bản lĩnh gìn giữ văn hóa và tự chủ phát triển kinh tế.

Với cách làm sáng tạo, đồng bộ và lấy con người làm trung tâm, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên đang góp phần đưa chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển vùng dân tộc thiểu số trở thành hiện thực sống động, nơi người dân miền núi không chỉ thoát nghèo mà còn tự tin vươn lên xây dựng cuộc sống mới, bền vững và đầy bản sắc.

Minh Huế

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/thai-nguyen--dong-hanh-cung-dong-bao-dan-toc-thieu-so-tren-hanh-trinh-giam-ngheo-ben-vung-295692.htm