Thẩm định Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai

2 giờ trướcBài gốc

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đề xuất nhiều chính sách mới. (Ảnh minh họa)

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất, tạo động lực phát triển

Trình bày dự thảo Tờ trình dự án Luật tại cuộc họp, bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, việc ban hành Luật nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách đất đai, đồng thời bảo đảm kế thừa, sự ổn định, tính thống nhất của hệ thống pháp luật; tháo gỡ kịp thời những “điểm nghẽn”, vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất, tạo động lực đưa đất nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao, cho phù hợp với yêu cầu quản lý mới.

Dự thảo Luật gồm 3 điều. Trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, gồm 29 khoản, gồm 3 nhóm nội dung:

Nhóm nội dung thể chế quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 18-NQ/TW do Đảng ủy Chính phủ báo cáo được Ban Chấp hành Trung ương cho chủ trương tại Nghị quyết số 69-NQ/TW ngày 19/7/2025, được thể hiện trong dự thảo Luật gồm 8 khoản tại Điều 1.

Nhóm các nội dung sửa đổi, bổ sung để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi hành Luật gồm 7 khoản tại Điều 1.

Nhóm các nội dung sửa đổi để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gồm 10 khoản tại Điều 1 và sửa kỹ thuật tại 4 khoản tại Điều 118.

Điều 2 quy định chuyển tiếp, gồm 11 khoản quy định chuyển tiếp các nội dung về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, nhận chuyển quyền sử dụng đất thực hiện dự án, lựa chọn hình thức thuê đất, về giá đất, về xác định lại diện tích, loại đất, thời hạn sử dụng đất đối với một số trường hợp, nhận chuyển nhượng dự án bất động sản.

Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Phó Cục trưởng Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường trình bày dự án Luật.

Dự thảo Luật bổ sung 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, trong đó có trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế-xã hội thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất mà hết thời hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận hoặc hết thời gian gia hạn nếu được gia hạn thời gian hoàn thành thỏa thuận và đã thỏa thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất thì Nhà nước thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư.

Đồng tình với đề xuất trong dự thảo, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, việc quy định như vậy sẽ tháo gỡ được vướng mắc, khó khăn cho hàng ngàn dự án đã đền bù “dở dang, da beo” trong nhiều năm qua.

“Có nhiều trường hợp nhà đầu tư đã thỏa thuận được trên 75%, thậm chí trên 95% diện tích đất hoặc đã thỏa thuận được với trên 75% số lượng người sử dụng đất, nhưng vẫn không thể thỏa thuận được để giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích còn lại nên nhà đầu tư không thể thực hiện dự án, bị chôn vốn, đất đai bị lãng phí, không đưa vào sử dụng được”, ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quang Tuyến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường, Trưởng khoa Pháp luật Kinh tế, Trường đại học Luật Hà Nội đề nghị cân nhắc, giải trình thêm về con số 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất. “Tại sao lại là 75% người đồng ý, mà không phải là 80%? Nội dung này cần rất thận trọng bởi ranh giới giữa thỏa thuận và hành chính có thể bị mờ đi, bị lợi dụng”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quang Tuyến nói.

Rà soát, đánh giá tác động kỹ lưỡng về bảng giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất

Dự thảo Luật lần này cũng bổ sung trường hợp thực hiện các dự án đầu tư công khẩn cấp phục vụ cho nhiệm vụ chính trị, đối ngoại; dự án trong khu thương mại tự do, trong trung tâm tài chính quốc tế; dự án logistics; dự án hỗn hợp dân cư, đô thị, du lịch, dịch vụ thương mại, văn hóa, thể thao và các mục đích khác; dự án công nghiệp văn hóa và các dự án phát triển kinh tế-xã hội khác do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương.

Theo đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đây là một trong những nội dung sửa đổi được doanh nghiệp đánh giá cao song đề nghị ban soạn thảo cân nhắc trường hợp “các dự án phát triển kinh tế-xã hội khác do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương”. Bởi theo quy định tại Hiến pháp, Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết do luật định.

Bên cạnh đó, đại diện VCCI cũng đề nghị làm rõ giá đất thu hồi trong trường hợp này sẽ áp dụng theo bảng giá đất hay theo thỏa thuận của doanh nghiệp trước đây, tránh trường hợp phát sinh khiếu kiện về sau.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quang Tuyến, cần có đánh giá tác động kỹ lưỡng, bảo đảm tính khả thi, kiểm soát được các quy định của dự thảo Luật. “Với bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất quy định như tại dự thảo Luật thì có giải quyết được các vấn đề liên quan đến công tác thực hiện giải phóng mặt bằng sau khi Luật có hiệu lực thi hành không, hay người dân vẫn khiếu kiện?”, ông Nguyễn Quang Tuyến đặt câu hỏi.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quang Tuyến phát biểu góp ý dự án Luật.

Cần có cơ chế kiểm soát, hậu kiểm để hạn chế lạm dụng

Theo Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tú, Chủ tịch Hội đồng thẩm định, cần tiếp tục rà soát, bổ sung để bảo đảm sự phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng hoàn thiện dự thảo Luật.

Đối với phạm vi điều chỉnh dự luật, ban soạn thảo cần tiếp tục rà soát, cố gắng “quét” được tất cả những khó khăn, bất cập của các quy định hiện hành và các nội dung mang tính cấp bách để phát triển kinh tế-xã hội để bổ sung vào dự thảo Luật, đồng thời đảm bảo không phát sinh những khó khăn, vướng mắc mới.

Đối với các nội dung như bổ sung 3 trường hợp thu hồi đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; về đấu giá, đấu thầu, cần rà soát, đánh giá tác động kỹ lưỡng và có phương án xử lý. Đặc biệt, cần chú trọng khâu truyền thông chính sách để làm rõ các quy định của dự thảo Luật.

Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tú nhấn mạnh đến quy định về cơ chế kiểm soát, hậu kiểm để hạn chế lạm dụng đồng thời phải bảo đảm sự thống nhất giữa Luật này với các luật có liên quan, đặc biệt là Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Đầu tư cũng như sự thống nhất trong nội bộ của chính dự thảo luật với các quy định còn lại của Luật Đất đai hiện hành.

Theo Hội đồng thẩm định, dự thảo Luật đủ điều kiện trình Chính phủ sau khi tiếp thu ý kiến của các thành viên.

HƯƠNG NGUYÊN

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/tham-dinh-du-an-luat-sua-doi-bo-sung-mot-so-dieu-cua-luat-dat-dai-post901713.html