Tham gia BHXH tự nguyện nhận nhiều chính sách

10 giờ trướcBài gốc

Theo quy định hiện hành, người lao động (NLĐ) tự do hay mất việc có thể tham gia BHXH tự nguyện để được hưởng 2 chế độ lương hưu và tử tuất. Tuy nhiên, Luật BHXH 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định, người tham gia BHXH được hưởng chế độ thai sản và các chính sách có liên quan.

Điều kiện hưởng trợ cấp thai sản

Cụ thể, NLĐ tham gia BHXH tự nguyện (nam và nữ) khi sinh con nếu đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con thì được trợ cấp 2 triệu đồng/con và mỗi thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ. Trường hợp cha đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản trong BHXH bắt buộc, mẹ đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản trong BHXH tự nguyện, thì cha được hưởng chế độ thai sản, còn mẹ được hưởng trợ cấp thai sản BHXH tự nguyện và ngược lại. Nếu cả cha và mẹ đều tham gia BHXH tự nguyện thì cả hai cùng được hưởng. Trường hợp chỉ có mẹ tham gia mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng được hưởng trợ cấp thai sản. Tuy nhiên, theo BHXH Việt Nam, số người tham gia BHXH tự nguyện còn khá thấp. Nguyên nhân chính là do chính sách BHXH còn thiếu hấp dẫn, mức hỗ trợ tiền đóng còn thấp, NLĐ chưa được hưởng các chế độ ngắn hạn. Qua đó, thời gian qua, Nhà nước có chính sách hỗ trợ cho phụ nữ là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, cư trú tại các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn khi sinh con đúng chính sách dân số.

Người tham gia được chọn năm nhận lương hưu

Để được nhận lương lưu theo luật, người tham gia BHXH tự nguyện hay BHXH bắt buộc đều phải đảm bảo đủ tuổi và thời gian tham gia BHXH. Theo đó, người tham gia BHXH tự nguyện đóng quỹ bảo hiểm 20 năm; đủ tuổi nghỉ hưu của nam là 62 tuổi vào năm 2028 và nữ 60 tuổi vào năm 2035. Tuy nhiên, Luật BHXH 2024 điều chỉnh người tham gia BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm. Đồng thời, luật đưa ra điều khoản chuyển tiếp cho phép NLĐ tham gia BHXH tự nguyện trước thời điểm Bộ luật Lao động 2019 có hiệu lực được phép lựa chọn thời điểm nhận lương hưu. Qua đó,người tham gia BHXH tự nguyện trước khi có chính sách điều chỉnh tuổi nghỉ hưu được lựa chọn thời điểm nhận lương. Còn người tham gia BHXH tự nguyện gần đây và sau ngày 1/7/2025 chỉ được nhận lương hưu khi đảm bảo điều kiện là tham gia BHXH tối thiểu 15 năm và đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động.

Từ ngày 1/7/2024, NLĐ đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng chưa đủ năm đóng BHXH có thể đóng 1 lần cho thời gian thiếu để hưởng hưu trí nhưng không quá 5 năm, thay vì 10 năm như hiện hành. Tiền đóng một lần cho số năm còn thiếu được tính bằng tổng mức đóng của các tháng còn thiếu, áp dụng lãi gộp bằng lãi suất đầu tư Quỹ BHXH bình quân tháng của năm trước liền kề năm đóng do BHXH Việt Nam công bố. Ngoài ra, NLĐ còn được chọn đóng 1 lần cho nhiều năm về sau để nhận lương ở mức cao hơn, nhưng không quá 5 năm/lần. Mức hưởng lương hưu của người tham gia BHXH tự nguyện tương tự như BHXH bắt buộc. Cụ thể, lao động nữ đóng BHXH 15 năm tỷ lệ lương hưu bằng 45% bình quân thu nhập tháng đóng BHXH, nam có 15 năm đóng chỉ hưởng tỷ lệ 40% bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Mức hưởng tối đa 75%. Ngoài được nhận lương hưu, người tham gia BHXH tự nguyện còn được cấp thẻ BHYT trọn đời.

Theo Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn, đến cuối năm 2024, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện đạt gần 2,3 triệu người, con số này cao hơn 10 lần so năm 2017. Đây là kết quả của nỗ lực trong cải cách thủ tục hành chính, tăng cường công tác truyền thông cùng các chính sách hỗ trợ mức đóng cho một số nhóm đối tượng. Với BHXH tự nguyện sẽ giúp người cao tuổi có cơ hội được hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động, được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí và các chế độ khác như tử tuất...

Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Luật BHXH năm 2024 mở rộng đối tượng được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ bằng tham gia BHXH bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh; người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; người lao động làm việc không trọn thời gian; người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn Nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc, thành viên ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã không hưởng tiền lương.

Luật BHXH năm 2024 giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc tham gia BHXH bắt buộc đối với đối tượng khác mà có việc làm, thu nhập ổn định, thường xuyên trên cơ sở đề xuất của Chính phủ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ. Quy định này tạo điều kiện cho đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đối với các nhóm đối tượng khác phù hợp sự thay đổi của quan hệ lao động, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, đời sống của người lao động trong tương lai.

N.R (Tổng hợp)

Nguồn An Giang : https://baoangiang.com.vn/tham-gia-bhxh-tu-nguyen-nhan-nhieu-chinh-sach-a422233.html