'Tham vọng' trở thành sản phẩm nghệ thuật du lịch

5 giờ trướcBài gốc

Vở cải lương xiếc "Trần Nhân Tông" mang tính giải trí cao

Vở diễn do Liên đoàn Xiếc Việt Nam phối hợp với Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam dàn dựng, chính thức ra mắt công chúng vào 20h các ngày 20, 21 và 28.12.

95 phút kể trọn một đời vua Trần Nhân Tông

Chỉ vỏn vẹn trong 95 phút, vở diễn Trần Nhân Tông(tác giả kịch bản: TS. Bùi Hữu Dược; đạo diễn: NSND Tống Toàn Thắng – NSƯT Trần Quang Khải)tái hiện trọn vẹn cuộc đời Đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông, từ khi sinh ra, trưởng thành, lên ngôi Hoàng đế, lãnh đạo quân dân chiến thắng giặc Nguyên – Mông, đến hành trình nhường ngôi, xuất gia tu hành và trở thành Đệ nhất Tổ sư Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.

Mỗi lớp diễn đều được ê-kíp tính toán kỹ lưỡng, chắt lọc những chi tiết tinh túy, đắt giá nhất để đưa lên sân khấu, bảo đảm cô đọng mà vẫn giàu chiều sâu cảm xúc và tư tưởng.

Đây là lần thứ ba xiếc kết hợp với cải lương. Nếu ở Cây gậy thần (2020) và Thượng Thiên Thánh Mẫu (2021), xiếc chủ yếu đóng vai trò bổ trợ cho mạch cải lương, thì với Trần Nhân Tông, hai loại hình hòa quyện chặt chẽ, tạo nên tác phẩm giàu tính giải trí, không nặng học thuật, giúp khán giả dễ tiếp cận và đọng lại thông điệp tư tưởng của vở diễn.

NSND Tống Toàn Thắng chia sẻ tại buổi ra mắt vở diễn "Trần Nhân Tông", diễn ra vào chiều 17.12

Theo Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam, đạo diễn, NSND Tống Toàn Thắng, vở diễn mạnh dạn đưa xiếc thú (khỉ, dê, lợn…) vào không gian sân khấu, tái hiện làng quê, xóm chợ và thiên nhiên giàu tạo hình, giàu tính giải trí.

Các lớp diễn lãng mạn, tâm sự và không gian biểu tượng – đặc biệt núi Ngọa Vân, Yên Tử – được thể hiện bằng ngôn ngữ xiếc kết hợp cải lương, tạo nên thực cảnh sinh động, đậm chất điện ảnh.

Trên sân khấu vuông – không gian vốn hạn chế về chiều cao và biên độ, ê-kíp đã chọn cách “đẩy trần” ngôn ngữ biểu diễn bằng việc khai thác mạnh các tiết mục trên cao và tổ chức không gian đa tầng.

Sự đan xen tinh tế, hòa quyện nhuần nhuyễn giữa nghệ thuật xiếc và cải lương, tạo nên ngôn ngữ sân khấu giàu cảm xúc

Hoạt cảnh Trần Nhân Tông ra đời kết hợp kỹ thuật đu dây, tạo cảm giác thiêng liêng và giàu biểu tượng; cảnh đánh giặc kết hợp nhào lộn, cầu bật mang đến nhịp điệu dồn dập, giàu năng lượng; trong khi hoạt cảnh chợ quê sử dụng các tiết mục thăng bằng trên con lăn, tạo độ lắng và hơi thở đời sống.

Hệ thống bục, đế sân khấu di chuyển linh hoạt, kết hợp màn hình LED trình chiếu, cảnh trí và trang trí sân khấu, tạo nên không gian đa chiều, trong đó mỗi màn diễn là một không gian nghệ thuật khác nhau.

NSND Tống Toàn Thắng nhấn mạnh: “Vở diễn được xem là bước khởi đầu cho định hướng phát triển các vở diễn xiếc - sân khấu tổng hợp quy mô lớn, mở ra khả năng ứng dụng sâu hơn các công nghệ như 3D mapping, hologram trong tương lai”.

Đề cao giải trí nhưng vẫn đầy nhân văn

Vở diễn được định hướng theo tinh thần giải trí nhằm hướng tới đông đảo công chúng, đặc biệt là giới trẻ – nhóm khán giả chưa quen với các vở thuần cải lương hay thuần xiếc. Vì vậy, tác phẩm lựa chọn cách tiếp cận cởi mở, dễ xem để đưa nghệ thuật Việt Nam đến gần hơn với đời sống đương đại.

Tuy nhiên, sự “dễ tiếp cận” ấy không làm vơi đi chiều sâu tư tưởng. Ngược lại, vở diễn vẫn giữ trọn tinh thần nhân văn, truyền tải rõ ràng thông điệp giáo dục, bởi đích đến sau cùng của nghệ thuật luôn là bồi đắp giá trị thẩm mỹ, chân – thiện – mỹ cho khán giả.

Đạo diễn, NSƯT Trần Quang Khải chia sẻ, mỗi lớp diễn trong vở đều được xây dựng với tư tưởng giáo dục rõ ràng.

Trước hết, tác phẩm kể về cuộc đời Đức vua Trần Nhân Tông – một hình tượng lịch sử, văn hóa đặc biệt: vừa là minh quân lãnh đạo dân tộc chiến thắng giặc Nguyên – Mông, lấy dân làm gốc; vừa là con người thấm đẫm tinh thần từ bi, nhân văn.

Ngay cả trong chiến thắng, khi buộc phải cầm gươm giữ nước, Ngài vẫn lấy áo bào đắp lên thủ cấp tướng giặc, thể hiện tư tưởng khoan dung vượt lên hận thù.

NSƯT Minh Hải vào vai vai vua Trần Nhân Tông

Chính vì vậy, vở diễn không dừng ở việc thưởng thức nghệ thuật, mà mở ra một hành trình chiêm nghiệm về lịch sử, văn hóa và chiều sâu tư tưởng của dân tộc Việt.

Người đảm nhận vai vua Trần Nhân Tông, NSƯT Minh Hải chia sẻ, đây là vai diễn áp lực nhất từ trước đến giờ nhưng cũng đầy khát vọng bởi tôi mong muốn truyền tải được hết tính tư tưởng và thông điệp chủ đạo của vở diễn đến với khán giả.

Hơn hết, điều NSƯT Minh Hải mong muốn truyền tải không chỉ là hình tượng một vị minh quân hay Phật hoàng, mà còn là tình yêu muôn dân, tinh thần lấy dân làm gốc và lòng tự tôn dân tộc.

Theo NSƯT Minh Hải, những giá trị ấy được gửi gắm xuyên suốt trong từng câu hát, lời thoại, để khán giả có thể cảm nhận rõ chiều sâu tư tưởng của nhân vật.

Vở cải lương xiếc “Trần Nhân Tông” sẽ có buổi công diễn đầu tiên tại Rạp xiếc Trung ương (Hà Nội) vào lúc 20h ngày 20.12, đúng dịp kỷ niệm 717 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn.

THANH MAI

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/nghe-thuat/tham-vong-tro-thanh-san-pham-nghe-thuat-du-lich-189454.html