Thăm vườn tượng gỗ Măng Đen

5 giờ trướcBài gốc

Mộc mạc và thô ráp, mỗi bức tượng gỗ vẫn mang trong mình hơi thở và tâm hồn của người tạo tác.

‘Bảo tàng’ văn hóa ngoài trời

Nằm giữa đại ngàn Tây Nguyên, vườn tượng gỗ Măng Đen (huyện Kon Plông, Kon Tum cũ, nay là xã Măng Đen, Quảng Ngãi) là một công trình nghệ thuật gắn với cảnh quan tự nhiên.

Hoàn thành năm 2013, khu vườn rộng hơn 1ha, nằm trên triền đồi phủ rừng xanh và sương mờ. Hơn 100 bức tượng gỗ được đặt rải rác dưới tán cây, dọc theo lối đi lát đá. Có tượng đã hơn mười năm tuổi, phủ đầy rêu phong; có tượng mới được chạm khắc. Tất cả tạo nên một không gian mang đậm dấu ấn văn hóa bản địa.

Dấu vết thời gian in hằn lên từng thân tượng gỗ.

Các bức tượng gỗ tại vườn tượng Măng Đen được chạm khắc bởi 33 nghệ nhân dân tộc bản địa. Tùy theo phong tục, tập quán, mỗi cộng đồng đều có truyền thống tạc tượng gỗ để sử dụng trong lễ bỏ mả, đặt tại nhà rông hoặc làm vật trang trí trong các lễ hội.

Đặc sắc nhất là tượng nhà mồ, gắn với lễ bỏ mả, với hình dáng và sắc thái biểu cảm đa dạng, đặt quanh mộ phần để thể hiện tình cảm, niềm tiếc thương của người sống dành cho người đã khuất.

Trong khung cảnh yên tĩnh của rừng già, những bức tượng hiện diện như một "bảo tàng ngoài trời", vừa hoang sơ, vừa giàu giá trị văn hóa, để lại nhiều ấn tượng cho du khách khi đến với Măng Đen.

Bước vào vườn tượng Măng Đen, du khách như lạc giữa mê cung tượng gỗ, nơi thần thái con người và thiên nhiên hiện lên sống động.

Nghệ nhân A Lễ, làng Kon Chênh, cho biết tượng gỗ dân gian giữ vị trí đặc biệt trong đời sống văn hóa, tâm linh của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên, phản ánh khát vọng nhân sinh mộc mạc qua sinh hoạt hằng ngày. Vì thế, tượng gỗ nơi đây không theo khuôn mẫu cố định mà đa dạng về hình dáng, sắc thái và biểu cảm.

Theo nghệ nhân, chất liệu thường là gỗ tròn, dài hay ngắn tùy vào thực tế. Người làm tượng không cần bản thiết kế, chỉ dựa vào trí tưởng tượng và đôi tay, với công cụ thô sơ như rìu, rựa, đục để sáng tạo. Bằng năng lực thiên bẩm và cảm nhận riêng, các nghệ nhân đã tạo nên những tác phẩm tuy mộc mạc nhưng hàm chứa tâm hồn và tình cảm gửi gắm.

Hàng trăm bức tượng gỗ sống động giữa đại ngàn Tây Nguyên.

Điểm nhấn du lịch mới tại Măng Đen

Trong bối cảnh giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, bản sắc văn hóa nơi đây vẫn được gìn giữ. Những pho tượng gỗ dân gian được đẽo gọt mộc mạc bằng bàn tay nghệ nhân Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Ba Na, Gia Rai… thường không sắp xếp theo quy củ, mà rải rác giữa không gian thiên nhiên. Cách bày trí này tạo nên ấn tượng như đang bước vào một khu rừng nghệ thuật mang hơi thở cuộc sống bản địa.

Vườn tượng gỗ Măng Đen trở thành nơi giao hòa giữa nghệ thuật và thiên nhiên, hút khách tìm hiểu văn hóa Tây Nguyên.

Anh Đô, một hướng dẫn viên địa phương, cho biết vườn tượng gỗ Măng Đen không chỉ hấp dẫn những người quan tâm đến nghệ thuật điêu khắc mà còn là điểm đến cho du khách muốn tìm hiểu cảnh quan thiên nhiên và văn hóa bản địa. Qua từng tác phẩm, có thể cảm nhận được chiều sâu đời sống tinh thần của cư dân Tây Nguyên, gắn bó với núi rừng từ bao đời.

Việc trưng bày tượng gỗ của các dân tộc thiểu số trong không gian rừng Măng Đen, bên cạnh thác Pa Sỹ, đã tạo nên sức hút riêng cho khu du lịch sinh thái – văn hóa này. Du khách bước vào vườn tượng như lạc vào một “mê cung” với hàng trăm tác phẩm khắc họa thần thái con người và tự nhiên.

Tuy nhiên, do chất liệu hoàn toàn bằng gỗ và được đặt trong môi trường rừng ẩm thấp, các tác phẩm dễ bị hư hỏng bởi tác động của tự nhiên và con người, đặt ra yêu cầu cấp thiết về bảo tồn.

Vườn tượng gỗ – điểm nhấn mới thu hút du khách giữa Măng Đen.

Ông Phạm Văn Thắng, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Măng Đen, cho biết vườn Nghệ thuật Măng Đen vừa là không gian lưu giữ nghệ thuật truyền thống của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên, vừa là điểm đến dành cho người dân và du khách. Đây cũng là cách bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch tại địa phương.

Theo ông Thắng, những năm qua, chính quyền các cấp đã tập trung quy hoạch, ưu tiên nguồn lực đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế – xã hội và hạ tầng đô thị theo hướng đồng bộ, hiện đại, với mục tiêu xây dựng vùng kinh tế động lực và Khu du lịch sinh thái Quốc gia Măng Đen. Nhờ sự đầu tư này, Măng Đen ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách.

Tiêu Dao Đô Đô

Nguồn Sài Gòn Tiếp Thị : https://sgtt.thesaigontimes.vn/tham-vuon-tuong-go-mang-den/