Giảm cân bằng uống nước một cách mù quáng
Nghe theo quảng cáo không cần dùng thuốc giảm cân, mà chỉ cần "detox" cơ thể từ việc sử dụng các nguyên liệu thực phẩm tự nhiên như uống nước ép trái cây, rau củ, kết hợp nhịn ăn gián đoạn, không chỉ giúp giảm cân mà còn thúc đẩy quá trình thải độc của cơ thể, loại bỏ các chất độc hại và mỡ dư thừa, khiến nhiều người tin và làm theo.
Chị Nguyễn Thị Thu (Tây Hồ, Hà Nội) chia sẻ, để giảm cân mặc vừa áo dài trong ngày cưới con trai, chị quyết định học theo phương pháp "detox" quảng cáo trên mạng, đó là chị nhịn ăn trong 1 tuần, chỉ uống nước để thanh lọc cơ thể. "Tôi chỉ uống nước lọc, thỉnh thoảng sử dụng các loại hoa quả tươi như cam, táo, dứa, chanh và ngâm trong nước tinh khiết thành một cốc nước "detox", mà không ăn gì khác, lúc nào thấy mệt thì cho thêm 1 chút đường. Trong 1 tuần tôi sụt 5kg", chị Thu cho biết.
Nhiều người "detox" đại tràng để ngừa ung thư và phải nhập viện.
Theo các quảng cáo trên mạng xã hội, "detox" giảm cân nhằm hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn và bổ sung thực phẩm giàu vitamin cùng chất xơ để giải độc, thanh lọc cơ thể và đốt cháy mỡ thừa. Phương pháp này đều xoay quanh việc hạn chế nạp calo, tiêu thụ nhiều chất lỏng, uống một lượng lớn chất bổ sung dinh dưỡng. Các quảng cáo đều cho rằng, "detox" có thể tăng cường sức khỏe, cải thiện chức năng gan và đường ruột, cũng như loại bỏ chất độc hại ra khỏi cơ thể…
Theo các bác sĩ dinh dưỡng, 1 phụ nữ trưởng thành có cân nặng trung bình cần ăn khoảng 2.000 calo mỗi ngày để duy trì cân nặng; trong khi đó nam giới trưởng thành cần 2.500 calo. Cơ thể chỉ giảm cân khi nạp ít hơn lượng calo đó. Phương pháp "detox" với việc chỉ uống nước học hay nước ép từ các loại rau, củ, quả tươi, chỉ cung cấp chưa tới 1.000 calo mỗi ngày. Do vậy, nhiều người áp dụng "detox" đã giảm 2-4kg chỉ trong 1 tuần.
PGS.TS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, sai lầm lớn nhất giảm cân bằng "detox" là uống quá nhiều nước trong một ngày và cắt giảm thức ăn gần như hoàn toàn một cách đột ngột. Bản chất của việc giảm cân này là loại bỏ những nhóm thực phẩm tạo năng lượng trong khẩu phần ăn hằng ngày như thịt, cá, cơm, bánh mì… Đây là lý do sụt cân nhanh, nhưng rất có hại cho sức khỏe. Cắt giảm quá nhiều lượng thức ăn nạp vào sẽ khiến cơ thể thiếu năng lượng, uể oải, kiệt sức, thậm chí ngất xỉu. Một số nghiên cứu cho thấy, sử dụng quá nhiều đồ uống "detox" gây mất cân bằng điện giải, mất cơ bắp, giảm quá nhiều dinh dưỡng khiến rối loạn hormone.
Detox cơ thể để ngừa ung thư?
Nhiều người cho rằng, hằng ngày lượng thực phẩm nạp vào cơ thể có nhiều độc tố, nhất là khó kiểm soát nguồn gốc thực phẩm dễ bị nhiễm hóa chất, ô nhiễm môi trường tích tụ, nên dễ nhiễm độc gan và cần "thanh lọc" cơ thể. Trên mạng xã hội, có nhiều quảng cáo "detox" cơ thể bằng cà phê để thải độc, loại trừ mỡ an toàn. Trên trang Facebook P.T quảng cáo phương pháp thải độc đại tràng bằng nước muối, nước ấm, súc ruột bằng nước cỏ lúa mỳ… Trang mạng này còn khẳng định phương pháp thải độc này đã được đề cập trong rất nhiều cuốn sách nổi tiếng, thực hiện phổ biến ở thế giới. Thậm chí, có trang mạng còn hướng dẫn "thải độc đại tràng cấp độ chuyên sâu để chữa bệnh ung thư", làm sạch ruột già khỏi tạp chất, vi khuẩn và chất thải tích tụ. Nhiều người đã đặt mua bộ thụt tháo về sử dụng và không ít người phải nhập viện do vỡ đại tràng.
Bộ dụng cụ "detox" đại tràng rao bán trên mạng.
Gần đây nhất, một phụ nữ 39 tuổi phải nhập Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy, Bệnh viện Bạch Mai vì vỡ trực tràng do áp dụng biện pháp thụt tháo thải độc bằng cà phê tại một phòng khám tư nhân. Nghe quảng cáo mỹ miều sẽ ngăn ngừa ung thư, chị này đến phòng khám tư nhân để thực hiện thụt tháo đại tràng. Tới ngày thứ 3, chị bị đau bụng dữ dội và đi ngoài ra máu do vỡ trực tràng 1/3 dưới, gây áp xe khoang sau phúc mạc. Các bác sĩ đã phải phẫu thuật cấp cứu khâu chỗ vỡ trực tràng và làm hậu môn nhân tạo, sau vài tháng, bệnh nhân tiếp tục cuộc phẫu thuật thứ 2 để đóng lại hậu môn.
Tương tự, bà P.T.M (54 tuổi, Bình Thuận) nghe quảng cáo thụt tháo đại trạng để giảm cân, ngừa ung thư, giá 500 nghìn đồng/lần, bà rủ con gái đến một cơ sở tư nhân để thực hiện. Sau 2 lần thụt tháo đại tràng, bà M phải nhập Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (TP Hồ Chí Minh) do thủng đại tràng, sốt mê man. Bà được phẫu thuật cấp cứu khâu đại tràng, làm hậu môn nhân tạo.
BS Nguyễn Thành Khiêm, Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, việc bơm cà phê vào hậu môn sẽ làm trực tràng bị giảm kích thích, lâu dài làm mất phản xạ của trực tràng, không thụt cà phê là không đại tiện được. Việc mất phản xạ của trực tràng cũng làm tăng nguy cơ vỡ trực tràng trong những lần thụt tháo sau, do bệnh nhân không còn cảm giác buồn đại tiện nữa. Vì vậy, rất dễ bơm nhiều thuốc vào trực tràng và gây vỡ.
Còn BSCKI Đinh Tuấn Vinh, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, hiện chưa có một công bố hay nghiên cứu y khoa khẳng định thụt tháo đại tràng có thể giảm cân, chữa được ung thư hay bách bệnh. Thế nhưng, nhiều người nghe quảng cáo tự ý "detox" như là biện pháp thải độc để ngăn ngừa ung thư mà không lường hết hậu quả.
Theo TS Lê Thị Hương Giang, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 19-8 (Bộ Công an), gan có chức năng giải độc và làm sạch bên trong cơ thể. Nếu vì một lý do nào đó như uống quá nhiều rượu, bia trong một thời gian dài, hay lạm dụng thuốc, chế độ ăn không khoa học… khiến gan nhiễm độc, lâu dần sẽ ảnh hưởng đến các bộ phận khác và có thể dẫn đến viêm gan mãn tính, xơ gan, ung thư gan… Nhiều người cho rằng khi thấy biểu hiện gan quá tải, nhiễm độc cần phải áp dụng các biện pháp thải độc cấp tốc hay "detox" cơ thể bằng các phương pháp khác nhau là không đúng, vì giải độc gan là quá trình tự nhiên, là nhiệm vụ của cơ thể chứ không phải "detox" bằng bất kỳ phương pháp nào.
Trần Hằng