Thời gian qua, trước tình hình diễn biến phức tạp của thời tiết, tỉnh Thanh Hóa luôn chủ động triển khai các biện pháp ứng phó và khắc phục sự cố giao thông, đặc biệt tại những khu vực miền núi thường xuyên xảy ra sạt lở.
Trong năm 2015, do ảnh hưởng của mưa bão, nhiều tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ qua khu vực miền núi ở Thanh Hóa bị sạt lở ta luy dương.
Phòng ngừa từ xa, từ sớm
Năm 2025, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa diễn biến thời tiết, khí hậu tiếp tục có nhiều yếu tố cực đoan như mưa lớn kéo dài với tần suất liên tục, sạt lở đất tại khu vực miền núi, ngập úng ở đồng bằng và ven biển, triều cường, bão lũ bất thường... đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết cấu hạ tầng giao thông, đặc biệt là trên địa bàn các xã miền núi thuộc các tuyến giao thông trọng điểm như: QL15, QL47, QL15C, QL217, QL16... và nhiều tuyến tỉnh lộ.
Trước tình hình đó, để chủ động phòng ngừa, ứng phó với các tình huống thiên tai, nhanh chóng khắc phục hậu quả, đảm bảo giao thông thông suốt thì ngay từ đầu mùa mưa bão, Sở Xây dựng Thanh Hóa đã có nhiều văn bản chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị, địa phương liên quan triển khai nhiều giải pháp đồng bộ.
Trong đó, thành lập 6 tổ công tác ứng phó thiên tai trên các tuyến đường trọng điểm thuộc khu vực miền núi, ven biển. Đồng thời, bố trí các vị trí tập kết trang thiết bị và lực lượng ứng trực trên các tuyến quốc lộ; Ban hành nhiều phương án gửi UBND các xã, phường, sở, ngành có liên quan để phối hợp triển khai.
Ngoài ra, từ 1/7/2025 việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã tác động nhất định đến công tác quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông và tổ chức phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Một đoạn tuyến trên quốc lộ 47 bị sạt lở ta luy âm được lực lượng chức năng căng dây, cắm biển cảnh báo người dân biết, không đi vào khu vực nguy hiểm.
Để chuẩn bị tốt cho nhiệm vụ ứng phó với diễn biến khó lường, cực đoan, khó dự báo của thiên tai trong mùa mưa, bão Sở Xây dựng Thanh Hóa cũng đã đề nghị UBND các xã, phường nghiên cứu quy định của Thông tư số 40/2024/TT-BGTVT (nay là Bộ Xây dựng) về công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai trong lĩnh vực đường bộ.
Cụ thể: Chỉ đạo, hướng dẫn các nhà thầu bảo trì, đơn vị quản lý cầu đường chuẩn bị vật tư, nhân lực, phương tiện sẵn sàng xử lý sự cố; Chỉ đạo khắc phục kịp thời thiệt hại, đảm bảo giao thông an toàn, thông xe nhanh nhất cho người và phương tiện khi xảy ra mưa, lũ; Tham mưu công bố tình huống khẩn cấp, lệnh xây dựng công trình khẩn cấp và báo cáo UBND tỉnh có văn bản gửi Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính hỗ trợ kinh phí khắc phục hạ tầng giao thông sau thiên tai...
Được biết, hiện nay, tỉnh Thanh Hóa đang quản lý bảo dưỡng thường xuyên 119 tuyến đường/3.573km (Sở xây dựng được giao trực tiếp quản lý 12 tuyến quốc lộ với chiều dài 1.078 km, 84 tuyến đường tỉnh với chiều dài 1.734 km, 23 tuyến đường thủy nội địa với chiều dài 761km).
Khi xảy ra mưa lũ, lãnh đạo các sở, ngành và đơn vị liên quan trực tiếp xuống hiện trường để chỉ đạo công tác khắc phục, đảm bảo giao thông cho người dân.
Thực hiện các nội dung quy định tại Thông tư số 40/2024/TT-BGTVT và chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Xây dựng Thanh Hóa, Ban Quản lý bảo trì công trình giao thông và điều hành hoạt động vận tải hành khách công cộng (sau đây gọi tắt là Ban bảo trì giao thông) đã kiện toàn Ban Chỉ huy PCTT&TKCN; Ban hành Phương án PCTT&TKCN gửi các đơn vị để triển khai thực hiện.
Ông Bùi Ngọc Thắng, Trưởng phòng Quản lý bảo trì, Ban bảo trì giao thông cho biết: Trước mùa mưa bão, để kịp thời có phương án sửa chữa các hư hỏng của công trình đảm bảo khai thác và an toàn trong mùa mưa bão thì Sở xây dựng, Ban bảo trì giao thông đã xây dựng các phương án bố trí máy móc, phương tiện, thiết bị để kịp thời xử lý khắc phục, điều tiết giao thông.
Đặc biệt trong cơn bão số 5 trên quốc lộ 47, quốc lộ 16 thiệt hại lớn các điểm sạt trượt ta luy âm, ta luy dương nhiều đơn vị đã có thời điểm đã huy động 15 máy xúc, 4 máy xúc lật, 20 ô tô; quốc lộ 16 có 7 máy xúc, 8 ô tô...
Theo thống kê từ Sở Xây dựng, trong năm 2025, do ảnh hưởng cơn bão số 3, số 5, số 10 và mưa sau bão làm hư hỏng thiệt hại trên các tuyến quốc lộ: QL15, QL15C, QL16, QL217, QL47 với 1.867 vị trí bị sạt lở ta luy dương, sa bồi rãnh dọc, mặt đường, cống tương đương khoảng 492.120m3; Sạt lở ta luy âm tại 109 vị trí với tổng chiều dài khoảng 3.627m; hư hỏng mặt đường tại 15 vị trí với diện tích 1.205m2; hư hỏng 15 cầu và 8 cống; mưa lũ lớn, nước sông dâng cao, kết hợp với thủy điện xả lũ đã gây sạt lở, ngập lụt gây gián đoạn giao thông tại 93 vị trí trên các tuyến quốc lộ, thời gian ách tác, gián đoạn giao thông từ 1 - 2 ngày.
Riêng đối với đường tỉnh, sạt lở ta luy dương, sa bồi rãnh dọc, mặt đường, cống tại 2.658 vị trí, với khối lượng khoảng 534.710m3; sạt lở ta luy âm tại 103 vị trí với tổng chiều dài khoảng 2.678m; hư hỏng mặt đường tại 26 vị trí với diện tích 2.176m2; hư hỏng 14 cầu và 32 cống; mưa lũ lớn, nước sông dâng cao, kết hợp với thủy điện xả lũ đã gây sạt lở, ngập lụt gây gián đoạn giao thông tại 137 vị trí trên các tuyến đường tỉnh.
Khi có bão, lũ xảy ra, Ban bảo trì giao thông đã chỉ đạo các đơn vị thường trực 24/24h, sẵn sàng lực lượng, phương tiện, thiết bị máy xúc, máy ủi, ô tô, vật tư… trên tuyến theo phương châm "4 tại chỗ", trong đó tập trung cho các đoạn tuyến hay bị sạt lở, ngập lụt để đảm bảo giao thông.
Giữ liền mạch giao thông
Trưởng phòng Quản lý hạ tầng (Ban bảo trì giao thông) Bùi Ngọc Thắng cho biết thêm: Ngay sau khi có thiệt hại do thiên tai xảy ra, theo phương châm "4 tại chỗ", Ban bảo trì giao thông đã chỉ đạo các đơn vị liên quan và nhà thầu bảo dưỡng thường xuyên thực hiện ngay công tác khắc phục hậu quả thiên tai, xử lý ùn tắc giao thông theo quy định tại khoản 1 Điều 15 Thông tư số 40/2024/TT-BGTVT ngày 15/11/2024 của Bộ GTVT như: Hót dọn đất đá, sa bồi mặt đường, rãnh dọc, sạt lở ta luy dương đảm bảo giao thông....
Tại các vị trí ta luy dương có cung trượt cần cắt cơ hạ tải, vị trí sạt lở ta luy âm gây đứt đường, vị trí sạt lở cống có nguy cơ gây ra đứt đường tại một số vị trí, trước mắt, Ban bảo trì giao thông đã chỉ đạo các đơn vị quản lý đường bộ thực hiện ngay công tác đảm bảo giao thông tạm thời, cử người chốt trực, căng dây, rào chắn, cắm biển báo hiệu đồng thời phối hợp với các địa phương tuyên truyền đến người dân tham gia giao thông được biết để có sự lựa chọn di chuyển tốt nhất đảm bảo an toàn và thuận tiện.
Các phương tiện, máy móc luôn được bố trí sẵn tại các khu vực có nguy cơ bị sạt lở để tiến hành hót dọn đất đá, sớm thông đường.
Trao đổi với phóng viên Báo Xây dựng, ông Lê Xuân Hòa, Trưởng phòng Quản lý hạ tầng, Sở Xây dựng Thanh Hóa cho biết: Trong năm 2025, mặc dù xảy ra nhiều đợt mưa bão và sạt lở, song công tác đảm bảo giao thông đã được triển khai kịp thời, không để xảy ra tình trạng ách tắc giao thông kéo dài, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện lưu thông trên các tuyến đường trọng yếu.
Trong thời gian tới, Sở Xây dựng Thanh Hóa cho biết sẽ tiếp tục chủ động chỉ đạo, phối hợp với đơn vị liên quan, triển khai quyết liệt, kịp thời, hiệu quả các biện pháp ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, bảo đảm an toàn giao thông.
Tăng cường công tác bảo dưỡng thường xuyên đường bộ để chủ động, phối hợp xử lý, khắc phục thiệt hại, sự cố. Đặc biệt kiểm tra, rà soát kỹ các khu dân cư dọc các tuyến đường, công trình đang thi công, cầu vượt sông, cầu treo, cầu yếu xây dựng đã lâu, các tuyến đường kết hợp với đê, các khu vực xung yếu trên các tuyến đường dễ bị sụt trượt, lở đất, đứt đường, các khu vực thường xuyên xảy ra sạt lở, lũ quét, lũ ống, ngập sâu, các vị trí tràn, hầm chui, các công trình thoát nước, các điểm có nguy cơ gây cản trở thoát lũ, ngập lụt các khu dân cư, khu đô thị...
Đồng thời, rà soát, chuẩn bị đầy đủ vật tư (rọ thép, đá hộc, đá dăm,…), máy móc thiết bị, nhân công, nguồn lực dự phòng và bố trí, tập kết ở những vị trí xung yếu, có nguy cơ xảy ra sạt lở gây tắc đường để sẵn sàng ứng phó và kịp thời khắc phục hậu quả thiên tai.
Mặt khác, Sở cũng đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa xem xét báo cáo các Bộ, ban ngành Trung ương đầu tư hệ thống hạ tầng giao thông được đồng bộ để giảm thiểu ảnh hưởng do thiên tai bão lũ gây ra.
Phúc Tuấn