Thanh lọc thị trường dược phẩm, mỹ phẩm

2 ngày trướcBài gốc

Tính riêng tháng 5, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã thu hồi gần 300 phiếu công bố mỹ phẩm nhập khẩu, chủ yếu là các thương hiệu nổi tiếng. Sở Y tế TPHCM cũng vừa thu hồi 70 số công bố là các mỹ phẩm, thuốc cổ truyền, thuốc dược liệu, thuốc hóa dược, thực phẩm chức năng… được các đơn vị sản xuất, kinh doanh “phù phép” thành thiết bị y tế để lách luật, hưởng ưu đãi.

Nếu như năm 2024, Cục Quản lý Dược chỉ thu hồi khoảng 500 số tiếp nhận mỹ phẩm nhập khẩu theo đề nghị tự nguyện của doanh nghiệp và hơn 100 số khác do vi phạm hoặc có sai sót trong hồ sơ, thì trong 5 tháng đầu năm nay, số doanh nghiệp xin rút số tiếp nhận đã tăng gần bằng cả năm 2024.

Việc doanh nghiệp ồ ạt xin rút phiếu công bố khiến dư luận hoài nghi việc né tránh trách nhiệm, né hậu kiểm hoặc che giấu vi phạm khi cả nước đang tổ chức thanh tra, kiểm tra hậu mãi, chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng thuộc nhóm hàng hóa là mỹ phẩm, dược phẩm.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo Bộ Y tế, dù với bất kỳ lý do nào, nếu phát hiện mỹ phẩm, dược phẩm có dấu hiệu vi phạm, doanh nghiệp vẫn sẽ bị xử lý theo quy định và việc rút số tiếp nhận không đồng nghĩa với việc né tránh trách nhiệm pháp lý. Ngược lại, các doanh nghiệp có dấu hiệu lợi dụng việc rút số để trốn hậu kiểm sẽ bị theo dõi chặt chẽ, nằm trong diện tăng cường kiểm tra, giám sát nhằm kiểm soát hiệu quả tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trên thị trường mỹ phẩm, dược phẩm.

Hàng chục giấy đăng ký thuốc không còn hiệu lực cùng với hàng trăm phiếu mỹ phẩm bị thu hồi thời gian qua không chỉ là hồi chuông cảnh báo về chất lượng sản phẩm mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về năng lực quản lý của lực lượng chức năng, trách nhiệm của doanh nghiệp và niềm tin của người tiêu dùng. Rất nhiều loại mỹ phẩm, dược phẩm đã được phát hiện có thành phần không đúng với hồ sơ công bố, kê khai sai thông tin, thậm chí tiếp tục lưu hành sau khi phiếu công bố hết hạn...

Mặc dù các quy định về công bố mỹ phẩm và đăng ký thuốc đã được ban hành từ nhiều năm, nhưng hệ thống pháp lý vẫn bộc lộ những lỗ hổng khi quy trình xét duyệt hồ sơ còn mang tính hình thức, thiếu kiểm chứng thực tế. Nhiều hồ sơ được cấp phép chỉ dựa trên giấy tờ, không qua thẩm định độc lập hay kiểm tra tại chỗ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp dễ dàng “lách luật” mà không lo bị phát hiện.

Đáng lo hơn, phần lớn các vi phạm bị phát hiện sau khi sản phẩm đã ra thị trường, thậm chí được tiêu thụ rộng rãi. Điều này cho thấy công tác hậu kiểm còn quá yếu, trong khi thiếu các biện pháp kiểm tra, giám sát thường xuyên nên mối lo hiện hữu của công chúng là bao nhiêu sản phẩm vi phạm chưa bị phát hiện.

Rõ ràng, không thể đổ lỗi hoàn toàn cho cơ quan quản lý nếu chính các doanh nghiệp cố tình vi phạm. Khi đạo đức kinh doanh bị phớt lờ, và lợi nhuận ngắn hạn trở thành mục tiêu tối thượng thì việc sản xuất không đúng công thức, quảng cáo sai sự thật, trốn tránh kiểm định là những hành vi không thể chấp nhận. Hậu quả khiến người tiêu dùng lãnh đủ, bởi họ không đủ công cụ để phân biệt đâu là sản phẩm an toàn, đâu là hàng kém chất lượng.

Và khi xảy ra sự cố, việc đổi trả, hoàn tiền, truy cứu trách nhiệm gặp nhiều khó khăn dẫn đến thiệt hại kép về sức khỏe và tài chính. Hơn hết, sự việc gây xói mòn niềm tin vào hệ thống quản lý nhà nước và cả các thương hiệu từng được coi là uy tín.

Không thể phủ nhận việc thu hồi phiếu công bố là cần thiết, thậm chí là bước đầu quan trọng để ngăn chặn sản phẩm giả, kém chất lượng lưu hành trên thị trường. Tuy nhiên, nếu chỉ dừng lại ở việc phát hiện sai phạm mới thu hồi sản phẩm thì chưa đủ. Điều xã hội cần lúc này là một hệ thống giám sát chặt chẽ từ gốc, với quy trình xét duyệt nghiêm túc, cơ chế hậu kiểm minh bạch và xử lý sai phạm không khoan nhượng.

Để thị trường mỹ phẩm, dược phẩm thực sự được thanh lọc và an toàn, không chỉ ban hành các văn bản pháp lý, còn cần nâng cao ý thức trách nhiệm của nhà quản lý, đạo đức của doanh nghiệp và quyền được biết của người tiêu dùng. Đừng bắt người dân phải là nhà tiêu dùng thông thái, biết phân biệt được hàng giả, hàng kém chất lượng… khi nhiệm vụ này thuộc về cơ quan chức năng.

THÀNH AN

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/thanh-loc-thi-truong-duoc-pham-my-pham-post798164.html