Thành phần cấu tạo của trái đất gồm những gì? Khám phá bên trong hành tinh xanh của chúng ta

Thành phần cấu tạo của trái đất gồm những gì? Khám phá bên trong hành tinh xanh của chúng ta
8 giờ trướcBài gốc
Trái đất – nơi sản sinh và nuôi dưỡng sự sống – từ lâu đã khiến con người tò mò về cấu trúc bên trong của nó. Dù chúng ta chỉ sống trên lớp vỏ mỏng bên ngoài, nhưng sâu bên dưới là những tầng lớp địa chất phức tạp và đầy bí ẩn. Vậy thành phần cấu tạo của trái đất gồm những gì? Hãy cùng khám phá "trái tim" của hành tinh này qua từng lớp một cách chi tiết hơn.
1. Cấu trúc địa tầng: Trái đất có bao nhiêu lớp?
Trái đất được chia làm bốn lớp chính, xếp chồng lên nhau từ ngoài vào trong: lớp vỏ, lớp manti, lõi ngoài, và lõi trong.
• Lớp vỏ trái đất (Crust) – “nền nhà” của sự sống
Đây là lớp ngoài cùng, cũng là phần mà con người sinh sống và khai thác tài nguyên. Vỏ trái đất mỏng đến ngạc nhiên nếu so với toàn bộ chiều sâu của hành tinh – chỉ khoảng 5 km dưới đại dương và lên đến 70 km dưới lục địa.
Thành phần chủ yếu gồm các loại silicat, đặc biệt là silicat nhôm, silicat kali và silicat natri. Ngoài ra còn có các nguyên tố như canxi, magie và oxy.
Ảnh minh họa.
Điều thú vị: Vỏ trái đất được chia thành hai loại – vỏ đại dương (mỏng hơn, chủ yếu là đá basalt) và vỏ lục địa (dày hơn, chứa nhiều loại đá granit và khoáng chất phong phú).
• Lớp Manti (Mantle) – “biển magma” khổng lồ
Ngay bên dưới lớp vỏ là lớp manti – chiếm tới 84% thể tích của trái đất, dày khoảng 2.900 km. Mặc dù vật chất ở đây là rắn, nhưng vì nhiệt độ và áp suất cao, chúng có thể chuyển động rất chậm như chất dẻo.
Thành phần chính gồm các loại silicat giàu magie và sắt, chẳng hạn như olivin và pyroxen.
Đây là nơi xảy ra hiện tượng convection – dòng đối lưu của magma – giúp giải thích sự chuyển động của các mảng kiến tạo trên bề mặt trái đất.
• Lõi ngoài (Outer Core) – nguồn gốc của từ trường trái đất
Lớp này dày khoảng 2.200 km, nằm sâu hơn lớp manti và hoàn toàn ở trạng thái lỏng, chủ yếu gồm sắt và niken nóng chảy.
Dòng chuyển động hỗn loạn của kim loại lỏng trong lõi ngoài tạo ra từ trường trái đất, bảo vệ hành tinh khỏi bức xạ mặt trời và giúp các loài sinh vật – bao gồm cả con người – tồn tại an toàn.
• Lõi trong (Inner Core) – “trái tim rắn” nóng hơn cả lò luyện thép
Trái tim của trái đất nằm sâu khoảng 6.371 km, có bán kính khoảng 1.200 km. Mặc dù nhiệt độ nơi đây có thể lên tới 5.700°C – gần bằng bề mặt của mặt trời – nhưng lõi trong lại ở trạng thái rắn, do áp suất cực lớn nén chặt kim loại.
Thành phần chủ yếu: sắt nguyên chất, kèm theo một lượng nhỏ niken và các nguyên tố nhẹ khác.
2. Không chỉ là đất đá – Trái đất còn có nhiều “lớp vỏ vô hình”
Ngoài cấu trúc địa lý bên trong, trái đất còn bao phủ bởi các "lớp" quan trọng khác, tạo điều kiện để sự sống tồn tại:
• Khí quyển (Atmosphere)
Một lớp khí mỏng bao quanh hành tinh, được chia thành các tầng như đối lưu, bình lưu, trung lưu và nhiệt quyển.
Thành phần chính: 78% nitơ, 21% oxy, và còn lại là khí carbon dioxide, hơi nước, argon...
Khí quyển không chỉ giúp chúng ta thở mà còn giữ nhiệt, chắn tia tử ngoại và tạo ra hiện tượng thời tiết.
• Thủy quyển (Hydrosphere)
Là toàn bộ phần nước trên trái đất – từ đại dương, sông suối, ao hồ cho đến băng tuyết và nước ngầm. Thủy quyển chiếm khoảng 71% diện tích bề mặt trái đất.
• Sinh quyển (Biosphere)
Bao gồm toàn bộ các sinh vật sống – từ vi khuẩn dưới lòng đất đến chim bay trên trời, và dĩ nhiên có cả con người. Sinh quyển trải dài qua các phần của vỏ trái đất, thủy quyển và khí quyển.
Kết luận
Dù chỉ nhìn thấy một phần nhỏ của hành tinh, nhưng trái đất thật sự là một cỗ máy sống khổng lồ và đầy phức tạp. Với cấu tạo nhiều lớp – từ vỏ đá mỏng đến lõi sắt nóng rực, cùng những lớp “vô hình” như khí quyển, thủy quyển và sinh quyển, trái đất là hành tinh đặc biệt, duy nhất được biết đến có thể nuôi dưỡng sự sống.
Việc hiểu rõ thành phần cấu tạo của trái đất không chỉ giúp chúng ta thêm yêu quý nơi mình đang sống, mà còn là chìa khóa để bảo vệ nó trong tương lai.
Bảo Ngọc (t/h)
Nguồn Doanh Nghiệp : https://doanhnghiepvn.vn/cong-nghe/thanh-phan-cau-tao-cua-trai-dat-gom-nhung-gi-kham-pha-ben-trong-hanh-tinh-xanh-cua-chung-ta/20250425020729640