Thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản vẫn phải xuất hóa đơn theo quy định

11 giờ trướcBài gốc

Thanh toán bằng tiền mặt cũng dễ bị phát hiện và xử lý

Ông Nguyễn Văn Thức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH đại lý thuế BCTC cho biết, tình trạng từ chối nhận thanh toán bằng hình thức chuyển khoản phản ánh một thực tế về thói quen không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ nhằm né thuế trong cộng đồng hộ kinh doanh, cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ.

Việc không xuất hoán đơn vi phạm quy định pháp luật và tiềm ẩn nhiều hệ lụy về xử phạt, truy thu thuế. Ảnh: TL

Việc này không chỉ vi phạm quy định pháp luật mà còn tiềm ẩn nhiều hệ lụy về xử phạt, truy thu thuế, hoặc chịu rủi ro cao trong quá trình thanh tra, kiểm tra.

Ông Thức cũng cho rằng, thực tế hiện nay, cơ quan thuế đã trang bị đầy đủ cơ sở dữ liệu và công nghệ để theo dõi, phân tích hành vi kê khai, doanh thu thực tế, kể cả giao dịch được thực hiện bằng tiền mặt.

Do đó, việc trốn tránh nghĩa vụ thuế bằng cách không xuất hóa đơn hay từ chối thanh toán qua chuyển khoản là hành vi dễ bị phát hiện và xử lý.

Tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/6/2025 đã quy định cụ thể, rõ ràng về hóa đơn, chứng từ đối với các hộ kinh doanh, cùng với đó cơ quan thuế đã ứng dụng công nghệ ngày càng sâu rộng trong công tác quản lý.

Ông Nguyễn Văn Thức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH đại lý thuế BCTC. Ảnh: BCTC

" Do đó, các hộ kinh doanh cần thay đổi tư duy và thói quen vận hành; việc bán hàng, cung cấp dịch vụ phải luôn gắn liền với việc lập hóa đơn, kê khai đầy đủ, đúng quy định. Điều này không chỉ giúp tránh rủi ro khi bị thanh, kiểm tra mà còn là cơ sở bảo vệ quyền lợi của chính người kinh doanh", ông Nguyễn Văn Thức nhấn mạnh.

Ông Thức cũng chỉ ra biện pháp giúp người bán hàng hạn chế rủi ro là niêm yết giá bán rõ ràng, bao gồm thuế giá trị gia tăng (GTGT). Đồng thời thông báo cho khách hàng biết, dù khách có lấy hóa đơn hay không, đơn vị vẫn phải xuất hóa đơn và kê khai thuế đầy đủ theo quy định.

Chuyên gia kế toán, thuế nêu ví dụ: Nếu ly cà phê sữa đá có giá chưa gồm thuế là 20.000 đồng, thì sau khi tính thuế GTGT 8% (1.600 đồng), tổng giá bán là 21.600 đồng. Đây là số tiền cửa hàng cần thu, bất kể khách có lấy hóa đơn hay không. Việc thu thiếu để tránh lập hóa đơn là hành vi sai luật và có thể dẫn đến rủi ro cho mình.

Giao dịch bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản vẫn phải xuất hóa đơn

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực II cho rằng, xét về nguyên nhân có thể xuất phát từ việc các hộ kinh doanh chưa nắm đầy đủ thông tin về chủ trương của Nhà nước, hoặc còn e ngại về nghĩa vụ kê khai, nộp thuế.

Hiện nay, cơ quan thuế đã trang bị nhiều công cụ hiện đại để theo dõi, giám sát và hậu kiểm. Ảnh: Đức Mỹ

Tuy nhiên, cơ quan thuế lưu ý, bất kể giao dịch thực hiện qua hình thức nào, tiền mặt hay chuyển khoản thì hộ kinh doanh cũng phải xuất hóa đơn và thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ theo quy định của pháp luật.

Hiện nay, cơ quan thuế đã trang bị nhiều công cụ hiện đại để theo dõi, giám sát và hậu kiểm.

Trường hợp cơ quan thuế phát hiện hành vi trốn thuế, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật.

Để tránh vi phạm, cơ quan thuế khuyến cáo các hộ kinh doanh cần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ thuế, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và phát triển bền vững.

Xử lý nghiêm các hộ kinh doanh hàng gian, hàng giả

Bên cạnh trường hợp trốn thuế bằng hình thức từ chối nhận thanh toán chuyển khoản, còn có nhiều trường hợp đóng cửa hàng, tạm ngưng kinh doanh nhằm tránh sự kiểm tra của cơ quan chức năng về nguồn gốc xuất xứ hàng hóa và hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP.

Với những trường hợp này, chuyên gia kế toán, thuế Nguyễn Văn Thức cho rằng, việc tạm ngưng hoạt động kinh doanh trong bối cảnh siết chặt quản lý thuế thường có hai khả năng.

Một là cơ sở kinh doanh đang gặp khó khăn trong việc chứng minh nguồn gốc hàng hóa (do hàng lậu, hàng kém chất lượng), hoặc chưa sẵn sàng đáp ứng yêu cầu minh bạch về tài chính và hóa đơn, chứng từ.

Đối với các hộ kinh doanh hàng lậu, hàng giả, kém chất lượng thì việc dừng hoạt động là bước đi đúng đắn. Ảnh: Thanh Tùng

Đối với nhóm hộ kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, không có hóa đơn, chứng từ, thường gặp rủi ro về pháp lý rất lớn, có thể bị xử phạt hành chính nặng, truy thu thuế, thậm chí xử lý hình sự.

Riêng đối với các hộ kinh doanh hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng thì việc dừng hoạt động là bước đi đúng đắn. Đồng thời, cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm để làm tạo môi trường kinh doanh công bằng và bảo vệ các doanh nghiệp hoạt động chân chính.

Bên cạnh đó, với những hộ kinh doanh chân chính nhưng chưa ý thức rõ vai trò của hóa đơn và không lưu trữ chứng từ đầu vào khiến họ lúng túng trong kê khai. Nhiều trường hợp vì thiếu thông tin hoặc chưa quen quy trình nên chọn cách tạm ngưng hoạt động để chờ hướng dẫn hoặc điều chỉnh lại hệ thống kế toán.

Đối với những trường hợp này, cơ quan chức năng cần hỗ trợ họ trong quá trình chuyển đổi và cho phép thống kê hàng tồn không có hóa đơn, chứng từ một cách trung thực để làm cơ sở pháp lý minh bạch hóa hàng hóa hiện có.

Sau đó, hướng dẫn họ từng bước thực hiện kê khai thuế đầy đủ và đề nghị lấy hóa đơn khi mua hàng để tránh rủi ro về sau. Điều quan trọng là tạo điều kiện để họ cảm thấy yên tâm tiếp tục hoạt động thay vì bị động đối phó.

Từ đó, giúp hộ kinh doanh hạn chế rủi ro, vi phạm và góp phần giúp cơ quan thuế thuận lợi trong quá trình quản lý, thu thuế.

Đức Mỹ

Nguồn Tài Chính : http://tapchitaichinh.vn/thanh-toan-bang-tien-mat-hoac-chuyen-khoan-van-phai-xuat-hoa-don-theo-quy-dinh.html