Nhiều vi phạm từ lựa chọn nhà đầu tư đến giao đất
Qua thanh tra, Thanh tra Chính phủ kết luận việc lựa chọn nhà đầu tư, thương thảo, ký kết hợp đồng UBND thành phố Đà Nẵng không tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất là vi phạm quy định. UBND thành phố Đà Nẵng lựa chọn Công ty Trung Nam là nhà đầu tư khi chưa xem xét, đánh giá so sánh năng lực giữa 2 công ty (Công ty Trung Nam và Công ty Cổ phần Hàm Rồng), không đánh giá được năng lực của nhà đầu tư khi giao thực hiện dự án là vi phạm quy định tại Thông tư số 04 ngày 18/8/2006 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng.
UBND thành phố Đà Nẵng ký thỏa thuận nguyên tắc giao đất có thu tiền sử dụng đất nhưng không cung cấp được hồ sơ, tài liệu làm căn cứ để xác định đơn giá giao quyền sử dụng đất, tỷ lệ diện tích chuyển quyền sử dụng đất..., căn cứ vào thông báo kết luận cuộc họp Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND thành phố, không thực hiện việc xác định giá đất theo nguyên tắc xác định giá đất, phương pháp xác định giá đất, khung giá các loại đất là vi phạm quy định của Luật Đất đai 2003.
Dự án Golden Hills City vướng mắc nhiều năm rơi vào cảnh bỏ hoang. Ảnh: Nguyễn Thành
Việc quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, Thanh tra kết luận, UBND thành phố Đà Nẵng không thực hiện thủ tục trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép đầu tư là vi phạm quy định tại Quy chế khu đô thị mới. Thỏa thuận nguyên tắc ngày 10/02/2010 ký giữa UBND thành phố Đà Nẵng và Công ty Trung Nam không được pháp luật quy định, không phải là văn bản cho phép đầu tư, không đảm bảo cơ sở pháp lý.
Trong khi đó, việc cấp giấy chứng nhận đầu tư Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra loạt sai phạm. Trong đó, việc UBND thành phố Đà Nẵng giao Trung tâm Xúc tiến đầu tư Đà Nẵng tiếp nhận, tham mưu cấp Giấy chứng nhận đầu tư là vi phạm quy định.
Dự án Khu đô thị sinh thái Quan Nam - Thủy Tú là dự án kinh doanh bất động sản thuộc lĩnh vực đầu tư có điều kiện, khi cấp Giấy Chứng nhận đầu tư không thực hiện lấy ý kiến thẩm tra của các Bộ, ngành có liên quan là vi phạm quy định tại Nghị định số 108 năm 2006 của Chính phủ. Chủ đầu tư báo cáo nguồn vốn đầu tư là 866,42 tỷ đồng (bao gồm 100 tỷ đồng vốn điều lệ và 766,42 tỷ đồng tiền nhận quyền sử dụng đất) là chưa đủ mức tối thiểu 20% tổng mức đầu tư của dự án, vi phạm quy định Quy chế khu đô thị mới và Nghị định số 153 ngày 15/10/2007 của Chính phủ.
Đến tháng 9/2025, Công ty Trung Nam chậm tiến độ đầu tư xây dựng dự án, mặc dù phần lớn diện tích đất đã đưa vào sử dụng là không thực hiện đúng cam kết tại Giấy chứng nhận đầu tư đã được UBND thành phố Đà Nẵng cấp.
Việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất tại dự án này cũng có nhiều sai phạm. Dự án Khu đô thị sinh thái Quan Nam - Thủy Tú là dự án đầu tư xây dựng nhà ở và các công trình khác để khai thác, kinh doanh. Nhưng UBND thành phố Đà Nẵng thực hiện giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất không thông qua đấu thầu dự án có sử dụng đất là vi phạm quy định của Luật Đất đai 2003.
UBND thành phố Đà Nẵng ban hành Quyết định giao đất khi chưa thực hiện lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện và chưa phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 và 1/500; Chủ đầu tư chưa phê duyệt dự án là không đúng quy định của Luật Đất đai 2003.
UBND thành phố Đà Nẵng thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng trong giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2020 khi dự án không được ghi chuyển tiếp trong Danh mục các công trình, dự án kèm theo báo cáo thuyết minh, không có trong kế hoạch sử dụng đất được Chính phủ phê duyệt.
Dự án Golden Hills City một trong những dự án quy mô ở phía tây TP. Đà Nẵng. Ảnh: Nguyễn Thành
UBND thành phố Đà Nẵng cũng phê duyệt, điều chỉnh các quy hoạch chi tiết xây dựng khi Quy hoạch chung tại khu vực dự án chưa có định hướng cụ thể; chưa có quy hoạch phân khu; quy hoạch chi tiết không bảo đảm các chỉ tiêu. Việc bàn giao đất cho chủ đầu tư theo thực tế thửa đất được thu hồi, kéo dài, không xác định chính xác ranh giới đất, loại đất cần bàn giao, có phần diện tích đất bàn giao ngoài ranh giới (khoảng 45,91 ha).
Mặt khác, diện tích đất tại Giấy chứng nhận đầu tư đã cấp năm 2010 khoảng 381,38 ha, diện tích đất tại Quyết định giao đất và tại các quy hoạch tổng mặt bằng khoảng 342,28 ha (chênh lệch khoảng 39,1 ha), tuy nhiên, các sở, ngành có liên quan chưa kịp thời phối hợp rà soát, xử lý.
Trong tổng diện tích đất đã thu hồi, bàn giao cho chủ đầu tư thực hiện dự án có khoảng 129,22 ha đất trồng lúa nhưng UBND thành phố Đà Nẵng chưa thực hiện các thủ tục về quản lý và sử dụng đất trồng lúa.
Ngoài ra, việc Công ty Trung Nam khởi công đầu tư xây dựng dự án khi chưa có giấy phép xây dựng, chưa bảo đảm điều kiện khởi công là vi phạm Luật Xây dựng...
Kiến nghị thu hồi hơn 45 ha đất dự án
Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP. Đà Nẵng, Chủ tịch UBND UBND TP theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm để xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân theo từng thời kỳ có liên quan đến các tồn tại, hạn chế, vi phạm nêu trong kết luận thanh tra.
UBND TP, Chủ tịch UBND TP theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền tổ chức, chỉ đạo thực hiện kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm để xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân, tổ chức, đơn vị có liên quan; chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị tập trung xử lý, khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế, vi phạm. Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan chức năng để xem xét, xử lý theo quy định.
Đồng thời, UBND thành phố Đà Nẵng phải chỉ đạo thu hồi diện tích đất ngoài ranh giới của dự án đã giao cho chủ đầu tư (khoảng 45,91ha)...
Tiếp tục rà soát, hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến dự án; chịu trách nhiệm xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, nghĩa vụ tài chính khác có liên quan của dự án; xác định nghĩa vụ tài chính phải nộp ngân sách nhà nước đối với diện tích đất trồng lúa (khoảng 129,22ha) nằm trong diện tích đất đã bàn giao cho chủ đầu tư thực hiện dự án.
Nguyễn Thành
Thanh Hiền