Thanh tra tỉnh Đồng Nai đã có thông báo về kết luận Thanh tra dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại xã Tân An do Công ty Cổ phần Nông sản Đông Việt làm chủ đầu tư.
3,3 ha đất công nhưng UBND huyện không biết
Cụ thể, ngày 30-8-2018, UBND tỉnh Đồng Nai có quyết định giao Công ty cổ phần Nông sản Đông Việt (công ty Đông Việt) làm chủ đầu tư xây dựng khu dân cư Tân An (huyện Vĩnh Cửu cũ) với tổng diện tích 9,8ha, tổng mức đầu tư gần 120 tỉ đồng. Nguồn gốc đất do các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức sử dụng.
Trong văn bản 17-7-2018 của UBND huyện Vĩnh Cửu khi xác định nguồn gốc đất để thực hiện dự án hơn 9,8ha là của các hộ gia đình, cá nhân sử dụng.
Đến tháng 4-2020, UBND huyện Vĩnh Cửu ban hành quyết định về phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các hộ dân có đất bị thu hồi. Thời điểm này chủ đầu tư là công ty Đông Việt cũng đã thực hiện nghĩa vụ tài chính cho cơ quan nhà nước.
Một góc Khu dân cư theo quy hoạch tại xã Tân An. Ảnh: VŨ HỘI
Điều đáng nói là trong hơn 9,8 ha đất dự án thì có gần 3,3 ha là đất công do Xí nghiệp nguyên liệu giấy Đông Nam Bộ (chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) sử dụng, tuy nhiên khi rà soát nguồn gốc đất, UBND Vĩnh Cửu không phát hiện mà vẫn xác nhận hoàn tất công tác bồi thường.
Đến tháng 8-2020, khi Sở Nông nghiệp và Môi trường (trước đây là Sở TN&MT) có tờ trình lên UBND tỉnh Đồng Nai để giao đất cho chủ đầu tư đã phát hiện dự án có gần 3,3 ha đất công. Vì vậy, đơn vị này đã giao gần 3,3 ha đất công cho UBND huyện Vĩnh Cửu quản lý, thực hiện tái định cư và đấu nối hạ tầng giao thông với dự án của công ty Đông Việt.
Ngày 6-5-2025, Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản kiến nghị UBND tỉnh Đồng Nai với nội dung: "... để đảm bảo đồng bộ hạ tầng của toàn bộ của dự án theo quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt, chấp thuận chủ trương điều chỉnh nội dung tại các quyết định giao đất của UBND tỉnh theo hướng giao phần diện tích 14.250,4 m² đất hạ tầng nêu trên cho Công ty cổ phần Nông sản Đông Việt để thực hiện thủ tục đầu tư xây dựng hạ tầng theo quy định. Sau khi hoàn chỉnh, công ty có trách nhiệm bàn giao lại toàn bộ diện tích gần 3,3 ha cho địa phương quản lý, sử dụng".
Qua kiểm tra hiện trạng dự án khu dân cư Tân An vào ngày 5-9, chủ đầu tư đã thi công hoàn thành khoảng 90% khối lượng, có 7 căn nhà đã xây dựng. Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai đã cấp 353 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho chủ đầu tư
Tham mưu giao đất làm dự án không đúng quy định
Kết luận Thanh tra cũng xác định tại thời điểm UBND tỉnh ra quyết định chủ trương đầu tư thực hiện dự án, đất vẫn do các hộ cá nhân, gia đình và tổ chức đang sử dụng, chủ đầu tư chưa có quyền sử dụng đất hợp pháp nên phải đấu thầu dự án.
Tuy nhiên, Sở KH&ĐT lại tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định chủ trương đầu tư, đồng thời chỉ định công ty Đông Việt làm chủ đầu tư dự án là không đúng quy định pháp luật.
Phần đất công bị "lẫn" trong dự án nên UBND xã dựng biển thông báo ngay tại dự án. Ảnh: VŨ HỘI
Vi phạm trên chủ yếu do chủ quan của cơ quan tham mưu trong nghiên cứu, áp dụng pháp luật. Cạnh đó, một phần nguyên nhân khách quan là tại thời điểm thực hiện thủ tục dự án các quy định của Luật Đầu tư năm 2014 và Luật Nhà ở năm 2014 chưa đầy đủ nên cách hiểu, áp dụng pháp luật chưa phù hợp.
Trách nhiệm chính, theo Thanh tra tỉnh là thuộc về lãnh đạo Sở KH&ĐT (nay là Sở Tài chính), Sở Xây dựng, Sở TN&MT và các phòng ban, cá nhân liên quan.
Ngoài ra, UBND huyện Vĩnh Cửu đã không báo cáo cơ quan chuyên môn về gần 3,3 ha đất công. Điều này dẫn đến việc tham mưu cho UBND tỉnh Đồng Nai có quyết định chủ trương đầu tư không thông qua đấu giá. Trách nhiệm này thuộc về lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Cửu, các phòng ban và cá nhân liên quan.
Từ những vi phạm trên, Thanh tra tỉnh Đồng Nai kiến nghị Thanh tra Chính phủ tổng hợp khó khăn, vướng mắc chung để xem xét. Đồng thời, báo cáo, đề xuất cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp gỡ vướng nhằm sớm đưa dự án vào khai thác phù hợp quy hoạch và nhu cầu phát triển của tỉnh, tránh lãng phí.
Thanh tra tỉnh Đồng Nai cũng kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành và đơn vị kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể và cá nhân liên quan đến vi phạm. Sở Tài chính được giao chủ trì rà soát, thực hiện các nội dung theo chỉ đạo của UBND tỉnh Đồng Nai liên quan đến phần diện tích gần 3,3 ha đất công.
Chủ đầu tư lấn chiếm 10.000 m2 đất công
Ngày 24-6-2021, UBND xã Tân An lập biên bản vi phạm hành chính đối với công ty Đông Việt và trình UBND tỉnh ra quyết định xử phạt về hành vi lấn gần 10.000 m2 đất phi nông nghiệp do UBND huyện Vĩnh Cửu quản lý để làm đường nhựa, lề đường.
Sau đó, UBND tỉnh Đồng Nai đã có quyết định xử phạt công ty này số tiền hơn 320 triệu đồng và buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất.
Công ty Đông Việt đã nộp phạt nhưng chưa khắc phục phục hậu quả, khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm. Phía công ty có văn bản kiến nghị được giữ nguyên hiện trạng không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả.
Vũ Hội