Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn và đoàn công tác kiểm tra công tác chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 tại Hậu Giang. Ảnh: MOET
Với tinh thần chủ động từ sớm, từ xa, không bỏ lọt nhiệm vụ, không tạo khoảng trống, việc thay đổi, kết thúc hoạt động của Thanh tra Bộ GD&ĐT, Thanh tra sở GD&ĐT đã được lãnh đạo Bộ GD&ĐT dự liệu.
Phương án cho bối cảnh mới
Kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 có nhiều thay đổi theo Chương trình GDPT 2018; phương thức thi, đề thi mới nên được xã hội rất quan tâm.
Ông Nguyễn Đức Cường - Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT cho biết: Tại Hội nghị tổng kết công tác thi và thanh tra, kiểm tra thi tốt nghiệp THPT giai đoạn 2020 - 2024, cùng với đánh giá kết quả đạt được của công tác thanh tra, kiểm tra thi, Thanh tra Bộ GD&ĐT đã tổ chức lấy ý kiến cho phương án thanh tra, kiểm tra thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 với tinh thần phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế trong công tác thanh tra, kiểm tra thi từ những năm trước.
Sau Hội nghị, Thanh tra Bộ tiếp tục hoàn thiện phương án thanh tra, kiểm tra và lấy ý kiến tất cả sở GD&ĐT, cơ sở giáo dục đại học; từ đó tổng hợp, hoàn thiện để chọn phương án phù hợp nhất. Tinh thần là công tác thanh tra, kiểm tra phải đảm bảo kỳ thi thực hiện đúng quy chế và hướng dẫn thi; đúng đủ quy trình; đúng vị trí chức trách nhiệm vụ được giao; đúng thời điểm, kịp thời xử lý các tình huống bất thường, không lơ là chủ quan, không tự ý xử lý tình huống bất thường, không căng thẳng áp lực quá mức.
Sau khi có thông tin về đề án sắp xếp lại hệ thống tổ chức thanh tra Nhà nước theo hướng tinh gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, Thanh tra Bộ GD&ĐT chủ động xây dựng phương án thanh tra, kiểm tra theo hai phương án.
Phương án 1: Tại thời điểm diễn ra kỳ thi, Thanh tra Bộ GD&ĐT và Thanh tra sở GD&ĐT vẫn là các tổ chức của Bộ GD&ĐT và sở GD&ĐT. Phương án 2: Tại thời điểm diễn ra kỳ thi, Thanh tra Bộ GD&ĐT và Thanh tra sở GD&ĐT đã kết thúc hoạt động, Bộ GD&ĐT không có Thanh tra Bộ và sở GD&ĐT không có Thanh tra sở.
Đặc biệt khi có Kết luận 134-KL/TW, ngày 28/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, Thanh tra đã hoàn thiện phương án và Kế hoạch thanh tra, kiểm tra thi Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 theo hướng linh hoạt và đúng trách nhiệm, phân cấp trong quản lý nhà nước, phù hợp với tính thần của Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và Kết luận 134-KL/TW.
Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành Quyết định phê duyệt phương án thanh tra, kiểm tra thi tốt nghiệp THPT; ban hành Kế hoạch tổ chức thanh tra, kiểm tra Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025; Hướng dẫn công tác thanh tra, kiểm tra thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Phương án, Kế hoạch và Hướng dẫn đã chỉ rõ tinh thần đổi mới, chủ động của Bộ GD&ĐT khi kết thúc hoạt động của cơ quan Thanh tra Bộ GD&ĐT và Thanh tra sở GD&ĐT. Bộ GD&ĐT và sở GD&ĐT thực hiện đúng vai trò quản lý Nhà nước của Bộ, sở. UBND tỉnh thực hiện đúng vai trò theo phân cấp quản lý Nhà nước và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; đồng thời chỉ đạo thực hiện thanh tra theo quy định pháp luật.
Cùng đó, Bộ trưởng có Quyết định 1171/QĐ-BGD&ĐT ngày 28/4/2025 giao nhiệm vụ tổ chức kiểm tra Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 cho Cục Quản lý chất lượng chủ trì tham mưu thực hiện.
“Như vậy, với tinh thần chủ động từ sớm, từ xa, không bỏ lọt nhiệm vụ, không tạo khoảng trống, việc thay đổi, kết thúc hoạt động của Thanh tra Bộ và Thanh tra sở đã được lãnh đạo Bộ GD&ĐT dự liệu. Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 vẫn bảo đảm các khâu của kỳ thi được thực hiện thanh tra, kiểm tra đúng quy chế, cơ quan có thẩm quyền thực hiện theo quy định”, ông Nguyễn Đức Cường cho hay.
Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT Nguyễn Đức Cường phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác thanh tra, kiểm tra Kỳ thi tốt nghiệp THPT giai đoạn 2020 - 2024. Ảnh: MOET
Nhanh chóng bắt nhịp
Theo chủ trương chung của Đảng, Nhà nước về tinh gọn bộ máy, đối với lĩnh vực thanh tra, thời gian tới sẽ kết thúc hoạt động thanh tra huyện, thanh tra sở ngành. Ông Trần Văn Nghìn - Chánh Thanh tra Sở GD&ĐT Hải Dương cho biết, đối với ngành Giáo dục nói chung, ngành Giáo dục Hải Dương nói riêng, đây là thời điểm chuẩn bị cho việc tổ chức hai kỳ thi quan trọng đó là thi tuyển sinh lớp 10 và thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Với Kỳ thi tốt nghiệp THPT, sở GD&ĐT đã cập nhật kịp thời các hướng dẫn của Bộ GD&ĐT về công tác thanh tra, kiểm tra Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Đồng thời, xây dựng Kế hoạch thanh tra, kiểm tra các khâu của kỳ thi. Trong đó, thành lập đoàn kiểm tra công tác chuẩn bị thi, coi thi, phúc khảo, xét tốt nghiệp; tham mưu cho UBND tỉnh thành lập đoàn thanh tra khâu chấm thi.
Sở GD&ĐT cũng phối hợp với Thanh tra tỉnh, sở ngành, địa phương và các đơn vị trực thuộc chuẩn bị lực lượng tiến hành thanh, kiểm tra, xây dựng phương án xử lý sự cố nếu có; tập huấn nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra cho đội ngũ tham gia; chuẩn bị các điều kiện vật chất, tài chính phục vụ kỳ thi.
Tại Đắk Nông, chia sẻ của ông Lê Bá Cường - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT, theo phương án đến thời điểm này, Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, Ban Chỉ đạo thi cấp tỉnh sẽ thành lập đoàn và tiến hành kiểm tra, làm việc trực tiếp tại các điểm thi trên địa bàn tỉnh.
Sở GD&ĐT đã ban hành phương án tổ chức thanh tra, kiểm tra Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Về mô hình phương án thanh tra, kiểm tra, cơ bản giữ ổn định như mô hình và tổ chức hoạt động thanh tra, kiểm tra Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024.
Hoạt động thanh tra/kiểm tra các khâu của kỳ thi sẽ tổ chức theo hình thức: Kiểm tra công tác chuẩn bị thi, coi thi tại tất cả điểm thi và kiểm tra công tác phúc khảo, xét công nhận tốt nghiệp; thanh tra các ban chấm thi và làm phách; thanh tra/kiểm tra đột xuất.
Về nhân sự, sở GD&ĐT huy động người của Thanh tra sở GD&ĐT và các đơn vị của sở GD&ĐT; huy động cán bộ, giáo viên cơ hữu của cơ sở giáo dục trên địa bàn thuộc quyền quản lý của sở GD&ĐT. Theo đó, khoảng 80 người thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra theo thẩm quyền, phân cấp trách nhiệm, hướng dẫn của Bộ GD&ĐT và chỉ đạo của UBND tỉnh.
Sở GD&ĐT tỉnh Đắk Nông cũng tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 cho các nhân sự này vào khoảng đầu tháng 6/2025.
“Thực hiện Kết luận 134-KL/TW ngày 28/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, sở GD&ĐT không có tổ chức thanh tra. Nhiệm vụ về thanh tra thi Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 do Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện theo quy định pháp luật“, ông Lê Bá Cường thông tin.
Khi có Kết luận 134-KL/TW và thực hiện Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, Thanh tra Bộ GD&ĐT đã chủ động tham mưu Bộ trưởng hoàn thiện phương án, phân công nhiệm vụ, hướng dẫn thực hiện thanh tra, kiểm tra các khâu của kỳ thi đảm bảo xuyên suốt, chủ động trong công tác tổ chức kỳ thi nói chung. - Ông Nguyễn Đức Cường
Hiếu Nguyễn