'Thành trì' giữa biển

3 giờ trướcBài gốc

Dưới nắng gắt cuối mùa hè, giữa tiếng sóng và tiếng máy thi công rền vang nơi đảo xa, công trường Khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Phú Quý đang bước vào giai đoạn nước rút.

Không chỉ là một dự án hạ tầng, công trình đang dần trở thành “thành trì” vững chãi giữa biển khơi, điểm tựa an toàn cho ngư dân và tiền đề cho sự phát triển kinh tế biển của Đặc khu Phú Quý.

Cách đất liền hơn 100km, mỗi mùa giông bão, đảo Phú Quý lại đối mặt với những khó khăn cố hữu. Trước khi có dự án cảng, hàng trăm tàu cá địa phương phải tất tả quay về đất liền để trú ẩn mỗi khi áp thấp hình thành, gây tốn kém lớn về thời gian, nhiên liệu, thậm chí đánh đổi bằng sự an toàn.

Đặc khu Phú Quý nhìn từ trên cao

Sáng đầu tháng 8, tại khu bến cá, ngư dân Nguyễn Thành, người có hơn 30 năm làm nghề đang chuẩn bị cho chuyến vươn khơi dài ngày. Giữa lúc tất bật chuẩn bị đá lạnh, nhiên liệu và nhu yếu phẩm, ông tranh thủ chia sẻ: “Tàu lớn mà quay vô đất liền tránh bão, mỗi chuyến mất vài triệu tiền dầu, có khi hơn. Thuyền nhỏ thì không kịp là nguy hiểm lắm. Giờ Nhà nước làm cảng ngay trên đảo, tụi tôi yên tâm hơn nhiều. Không cần "đua" nhau chạy vô đất liền nữa”.

Tàu thuyền của ngư dân neo đậu trong cảng

Nỗi lo của ông Thành không phải cá biệt, mà là tiếng lòng của hầu hết ngư dân bám biển nơi đảo xa. Một khu tránh trú bão an toàn không chỉ giúp họ tiết kiệm chi phí mà còn giữ được nhịp nghề, yên tâm vươn khơi bám biển quanh năm.

Ngư dân Nguyễn Văn Hoàng (43 tuổi), chủ tàu công suất 700CV, quê gốc Phan Rí Cửa, đã gắn bó với đảo Phú Quý hơn 15 năm, chia sẻ thêm: “Mùa mưa gió, ai cũng thấp thỏm lo lắng. Có năm tôi phải quay tàu vào đất liền sát giờ bão, rất nguy hiểm. Giờ có cảng neo đậu ngay đảo, như có chỗ dựa sau lưng. Tụi tôi mạnh dạn đi xa hơn, đánh bắt dài ngày hơn mà không còn phải canh chừng chạy bão như trước. Mấy anh em trong tổ tàu ai cũng phấn khởi”.

Đây là công trình của lòng dân

Ông Hoàng cho biết thêm, gia đình ông có ba đời làm nghề biển. Giờ đây, vợ ông phụ hậu cần bến cá, hai người em cũng theo tàu. Với ông, công trình cảng tránh bão không chỉ là hạ tầng vật chất mà là nền tảng để nghề cá đi lên bền vững.

Dự án Khu neo đậu tránh trú bão kết hợp cảng cá Phú Quý (giai đoạn 2) được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phê duyệt tại Quyết định số 5048/QĐ-BNN-XD, ngày 27/12/2022.

Một góc đặc khu Phú Quý

Tổng vốn đầu tư trên 446 tỷ đồng, sử dụng ngân sách Trung ương, thời gian thực hiện 2023-2026. Ngay sau khi khởi công, dự án nhanh chóng được thúc đẩy tiến độ. Giai đoạn 2 hiện đang bước vào giai đoạn nước rút với 3 gói thầu trọng điểm.

Với mục tiêu đảm bảo hoàn thành tiến độ, trên công trường các phương tiện máy móc và công nhân đang khẩn trương thực hiện

Mục tiêu là sẽ hoàn thành toàn bộ công trình vào quý III/2025, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu. Tại hiện trường thi công, cảnh tượng vừa gấp gáp vừa kỷ luật: máy móc hoạt động liên tục, kỹ sư, công nhân chia ca làm việc xuyên ngày đêm. Cái nắng gắt và gió biển không làm chùn bước tiến độ.

Hình ảnh phóng viên ghi nhận được không khí lao động nơi đây trong những ngày đầu tháng 8

Ông Tạ Văn Hồng, Chỉ huy trưởng đơn vị thi công tại đây cho biết: "Công trường không có ngày nghỉ. Có hôm làm đến khuya, tranh thủ từng giờ thời tiết thuận. Làm gấp nhưng không được phép ẩu, vừa phải đúng tiến độ, vừa đảm bảo chất lượng”.

Hiện Gói thầu số 18 (nạo vét vũng neo, thi công kè, lắp phao…) đã đạt 91,88%, dự kiến hoàn thành trước 26/10/2025. Gói thầu 19 (xây dựng hạ tầng trên bờ) đạt 86,22%, phấn đấu hoàn thành quý III/2025. Gói thầu 20 (lắp đặt thiết bị) đang triển khai sau khi nhận mặt bằng tháng 6/2025. Tổng vốn phân bổ đến nay đạt 311,65 tỷ đồng, giải ngân 272,5 tỷ, đạt gần 88%.

Đặc khu Phú Quý hiện có 1.735 tàu cá với 7.540 lao động; trong đó, 594 tàu có công suất từ 90CV trở lên. Đáng chú ý, có 130 tàu chuyên làm dịch vụ hậu cần như thu mua, bảo quản, sơ chế hải sản ngay trên biển. Mô hình đang ngày càng phát triển mạnh.

Cảng cá kết hợp khu tránh trú không chỉ giúp bảo vệ đội tàu trong mùa mưa bão, mà còn là một mắt xích quan trọng trong chuỗi logistics nghề cá: từ khai thác - bảo quản - chế biến - tiêu thụ đến phát triển du lịch biển đảo.

Ông Lê Hồng Lợi, Chủ tịch UBND Đặc khu Phú Quý khẳng định: "Không chỉ là một hạng mục hạ tầng, khu neo đậu tránh trú bão, Phú Quý còn là biểu tượng cho mối quan hệ gắn bó giữa Đảng, chính quyền và Nhân dân".

Phú Quý có hơn 1.700 tàu cá, ngành kinh tế biển được xác định là ngành mủi nhọn của địa phương. Việc công trình được hoàn thành sẽ giúp địa phương có cơ hội vươn xa hơn

Trong mỗi chuyến tàu vươn khơi là niềm tin vào chính sách, vào sự hiện diện của Nhà nước nơi đảo xa. Công trình không chỉ bảo vệ con người và tài sản, mà còn góp phần hiện thực hóa một chiến lược lâu dài: giữ dân - giữ đảo - giữ chủ quyền bằng chính sự sống, sinh kế và niềm tin giữa biển khơi”.

Chiều xuống, ánh nắng quét nhẹ trên mặt biển lặng. Những khối kè bê tông nối dài như những mũi giáo chắn sóng. Xa xa, tàu cá rẽ sóng quay về đảo, cờ đỏ sao vàng tung bay trên nền trời trong vắt.

Sau những chuyến ra khơi của ngư dân

Khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Phú Quý (giai đoạn 2) mặc dù chưa hoàn thành, nhưng đã bắt đầu mang lại cảm giác an toàn, vững chãi. Một “thành trì giữa biển” đang dần thành hình, không chỉ bằng thép, bê tông mà bằng sự quan tâm của Đảng, Nhà nước dành cho đặc khu, thể hiện qua những chính sách bảo vệ ngư dân, phát triển cơ sở hạ tầng, và tạo dựng nền tảng vững chắc cho một tương lai bền vững.