Lãnh đạo, viên chức Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn trong giải phóng mặt bằng các công trình
Cũng như nhiều địa phương miền núi khác, Lai Châu cũng gặp khó trong thực hiện công tác GPMB. Nguyên nhân chủ yếu đến từ đặc thù địa hình đồi núi, độ dốc lớn, cơ sở dữ liệu về đất đai chưa đồng bộ, nhiều khu vực dân cư sinh sống rải rác ở vùng sâu, vùng xa, gây khó khăn khi đo đạc, xác minh nguồn gốc đất, kiểm đếm tài sản trên đất. Một số hộ chưa hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ khi Nhà nước thu hồi đất, yêu cầu ngoài quy định như: giá bồi thường ở mức cao, được bố trí tái định cư, cấp đất ở. Việc bố trí kinh phí cho công tác bồi thường, GPMB ở một số dự án đầu tư bằng nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia chưa đảm bảo; một số công trình trong quá trình thực hiện phải điều chỉnh dẫn đến điều chỉnh phạm vi thu hồi... Trước tình hình đó, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh phối hợp với chính quyền các địa phương và chủ đầu tư quyết liệt triển khai giải pháp tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ GPMB, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án đầu tư trên địa bàn.
Ông Trần Văn Sứng - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh cho biết: Ngay sau khi thành lập, đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025, trung tâm chủ động phối hợp với các các cơ quan chức năng của tỉnh, các xã bàn giao 82 công trình đang triển khai thực hiện. Cùng các chủ đầu tư hoàn thiện thủ tục pháp lý liên quan đến từng công trình nhằm tiếp tục thực hiện công tác bồi thường, GPMB, không làm ảnh hưởng tiến độ thi công; ký kết hợp đồng triển khai lập, tổ chức thực hiện GPMB cho 21 công trình khởi công mới trong giai đoạn hiện nay.
Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh rà soát, phân loại và phân công công việc cụ thể cho các phòng chuyên môn. Đối với từng dự án, chỉ đạo xây dựng kế hoạch công tác cụ thể, sát thực tế, phân công rõ người, rõ việc, rõ tiến độ. Với những công trình gặp vướng mắc, chậm tiến độ do người dân chưa đồng thuận, trung tâm phối hợp với các xã, phường và chủ đầu tư tập trung tháo gỡ thông qua đẩy mạnh tuyên truyền, giải thích ý nghĩa, tầm quan trọng của công trình cũng như chế độ, chính sách liên quan đến bồi thường, GPMB. Nội dung chú trọng làm rõ mức giá bồi thường, phạm vi thu hồi, quy trình thực hiện, đảm bảo minh bạch, công khai ở tất cả các khâu (kiểm đếm, đo vẽ hồ sơ địa chính, chi trả bồi thường...). Trên cơ sở đó, từng điểm nghẽn trong công tác bồi thường, GPMB được tháo gỡ kịp thời, hiệu quả. Trường hợp đã tuyên truyền, giải thích rõ ràng, mức bồi thường được tính toán đúng quy định nhưng người dân vẫn cố tình không hợp tác, trung tâm phối hợp, đề xuất chính quyền địa phương áp dụng các biện pháp để thực hiện, trường hợp cần thiết có thể tiến hành cưỡng chế theo quy định của pháp luật.
Nhờ những giải pháp phù hợp, nhiều dự án trọng điểm tại Lai Châu đã ghi nhận kết quả tích cực. Từ ngày 1/7/2025 đến nay, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh đề nghị UBND các xã, phường phê duyệt phương án bồi thường để GPMB cho 14,06ha đất, chi trả bồi thường cho 122 hộ với tổng kinh phí hơn 8,5 tỷ đồng. Có thể kể đến các dự án: Kết nối giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc, tuyến nối cao tốc Nội Bài - Lào Cai, địa phận tỉnh Lai Châu; xây dựng mới tuyến từ Dền Thàng đến bản San Cha và Ma Can (xã Dào San); cải tạo, nâng cấp đường vào Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải và trung tâm xã Vàng Ma Chải (nay là xã Sì Lở Lầu). Đặc biệt, một số dự án như: bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai cấp bách bản Mường 1, Chiềng Ban 1 (xã Mường Kim); hồ chứa nước Giang Ma; hệ thống xử lý nước thải tập trung thị trấn Than Uyên (nay là xã Than Uyên) giai đoạn 1 đã hoàn thành GPMB đúng hoặc vượt tiến độ, tạo điều kiện thi công thuận lợi.
Trong thời gian tới, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh sẽ tiếp tục rà soát các quy định, chính sách để kịp thời đề xuất điều chỉnh phù hợp thực tế; xây dựng, đề xuất UBND tỉnh ban hành quy chế phối hợp giữa trung tâm với các sở, ngành và UBND xã, phường trong công tác bồi thường, GPMB. Đồng thời, đẩy mạnh công khai, minh bạch trong các khâu GPMB nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân và lợi ích chung của toàn xã hội. Bên cạnh quyết tâm của chính quyền, rất cần sự đồng thuận từ người dân - những người trực tiếp bị ảnh hưởng bởi việc thu hồi đất. Từ đó, đẩy nhanh công tác GPMB phục vụ thi công hạ tầng, mở ra cơ hội cho tỉnh Lai Châu trong thu hút đầu tư và tạo đà bứt phá về kinh tế.
Thanh Hoa - Lù Hùng