Tháo gỡ điểm nghẽn để các động lực lớn tiếp tục đà tăng trưởng
Đồng chí Trịnh Đình Vương, Phó Trưởng Thống Kê tỉnh Thanh Hóa phát biểu thảo luận tại kỳ họp.
Bức tranh tăng trưởng của Thanh Hóa năm 2025 cho thấy những gam màu đan xen. Công nghiệp tiếp tục giữ vai trò chủ lực trong bối cảnh thị trường thế giới có nhiều biến động. Việc duy trì vận hành ổn định của các khu công nghiệp, Khu kinh tế Nghi Sơn, đặc biệt là đóng góp lan tỏa của Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã giúp khu vực công nghiệp giữ nhịp tăng trưởng, tạo nền tảng cho toàn bộ nền kinh tế. Thương mại - xuất khẩu dù đối mặt biến động thuế quan nhưng nỗ lực thích ứng của doanh nghiệp đã giúp duy trì đà xuất khẩu.
Để khắc phục khó khăn, tạo động lực tiếp tục đà tăng trưởng, ngành Thống kê đưa ra một số giải pháp thúc đẩy cho tăng trưởng của tỉnh trong năm 2026, như sau:
Đối với ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản, cần tiếp tục phòng, chống, kiểm soát tốt dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm, đồng thời khắc phục nhanh hạ tầng sau mưa bão, khôi phục sản xuất trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi; đặc biệt là việc tái đàn gia súc, gia cầm sau dịch bệnh để khôi phục nhanh ngành chăn nuôi góp phần đóng góp cho tăng trưởng.
Đối với ngành công nghiệp, cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Theo đó, cần rà soát các nút thắt về giải phóng mặt bằng; hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật điện - nước - giao thông - xử lý nước thải, tạo điều kiện thu hút dự án lớn. Thu hút đầu tư có chọn lọc, trong đó ưu tiên ngành công nghiệp chế biến - chế tạo, điện tử, công nghệ cao, dược phẩm, năng lượng sạch. Hạn chế các ngành gây ô nhiễm, giá trị gia tăng thấp. Hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất. Đẩy mạnh chính sách tín dụng ưu đãi, hỗ trợ lãi suất, gia hạn thuế cho doanh nghiệp khó khăn. Hỗ trợ chuyển đổi công nghệ, tự động hóa, nâng cao năng suất và tiết kiệm năng lượng.
Cùng với đó, cần tăng cường đào tạo lao động, có chính sách thu hút lao động chất lượng cao về làm việc tại các KCN lớn; xúc tiến mở rộng thị trường tiêu thụ; nâng cao năng lực quản lý nhà nước, trong đó, tăng cường kiểm tra, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp theo từng dự án, từng ngành.
Đối với các ngành dịch vụ, để duy trì đà tăng trưởng và hướng tới phát triển bền vững trong các năm tiếp theo, ngành Thống kê xin đề xuất tiếp tục thúc đẩy kích cầu nội địa; đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường, tận dụng hiệu quả các FTA nhằm giảm thiểu rủi ro từ biến động kinh tế toàn cầu; đầu tư phát triển hạ tầng số, tạo thuận lợi cho thương mại điện tử, vận tải và kho bãi - những ngành đang đóng góp tích cực vào tăng trưởng.
Tăng cường kỷ cương, đồng bộ giải pháp để hoàn thành mục tiêu thu ngân sách
Đồng chí Nguyễn Văn Thủy, Trưởng Thuế tỉnh Thanh Hóa tham gia thảo luận tại kỳ họp.
Năm 2025, thu ngân sách hoàn thành dự toán ở mức cao nhưng so với tiềm năng thì vẫn còn hạn chế. Nguồn thu của tỉnh vẫn phụ thuộc vào lọc hóa dầu Nghi Sơn và thu thuế sử dụng đất (chiếm tới 67-70% tổng thu nội địa).Xác định nguồn thu sẽ chịu sức ép lớn từ suy giảm thu tiền sử dụng đất, biến động thị trường dầu thô và khó khăn trong sản xuất của nhiều doanh nghiệp, ngành Thuế Thanh Hóa đang đứng trước bài toán vừa phải bảo đảm thu đúng, thu đủ, vừa nuôi dưỡng nguồn thu dài hạn.
Trên tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp, cơ quan thuế xác định trọng tâm của năm 2026 là củng cố kỷ cương, siết chặt kỷ luật công vụ và chủ động triển khai các giải pháp chuyên sâu nhằm chống thất thu, tạo nền tảng tăng trưởng bền vững cho ngân sách tỉnh.Trước hết, ngành thuế đặt mục tiêu xây dựng môi trường tuân thủ thuế thuận lợi, minh bạch, lấy doanh nghiệp và người nộp thuế làm trung tâm của quá trình hỗ trợ. Các chi cục thuế sẽ tăng cường hướng dẫn, đối thoại, giải đáp kịp thời những vướng mắc phát sinh trong kê khai, quyết toán và thực hiện nghĩa vụ tài chính. Việc tháo gỡ khó khăn cho người nộp thuế được xác định là giải pháp quan trọng nhằm khôi phục và mở rộng nguồn thu, nhất là trong bối cảnh một số lĩnh vực như bất động sản, khoáng sản, xây dựng đang gặp nhiều áp lực về pháp lý, đất đai và thị trường. Song song với đó, công tác chống thất thu, trốn thuế được xem là mũi nhọn trong năm tới.
Ngành Thuế phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh và các ngành liên quan để rà soát các nhóm rủi ro cao, tập trung vào lĩnh vực kinh doanh online, thương mại điện tử, khai thác tài nguyên khoáng sản, dịch vụ xây dựng tư nhân. Việc tăng cường thanh tra, kiểm tra chuyên đề, ứng dụng phân tích dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo trong quản lý rủi ro thuế, dự báo hành vi nộp thuế sẽ giúp công tác quản lý ngày càng chính xác, giảm thiểu thất thu.Một trụ cột quan trọng khác là đẩy mạnh chuyển đổi số.
Toàn ngành sẽ tiếp tục triển khai sâu rộng hóa đơn điện tử, nộp thuế điện tử, xử lý hồ sơ trên môi trường số, đồng thời chuyển đổi phương pháp quản lý hộ kinh doanh từ khoán thuế sang kê khai để đảm bảo công bằng nghĩa vụ giữa các đối tượng nộp thuế. Đây là bước cải cách nền tảng giúp tăng thu ổn định, minh bạch hóa hoạt động sản xuất kinh doanh và giảm tình trạng thất thu kéo dài.
Ngành thuế kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan khẩn trương tháo gỡ vướng mắc về hồ sơ quyết toán bồi thường giải phóng mặt bằng đối với các dự án bất động sản lớn như Sungroup, Sao Mai; sớm xác định nghĩa vụ tài chính để tránh nợ đọng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai dự án và bổ sung nguồn thu vào ngân sách.
Ngành Thuế Thanh Hóa cũng chủ động tham mưu các giải pháp mở rộng nguồn thu thông qua thu hút đầu tư mới, phát triển sản xuất kinh doanh và nuôi dưỡng khu vực kinh tế tư nhân. Việc kết hợp đồng bộ giữa cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ, nâng cao trách nhiệm cán bộ và tăng cường phối hợp liên ngành được kỳ vọng sẽ tạo chuyển biến mạnh mẽ, góp phần hoàn thành các mục tiêu tăng thu ngân sách năm 2026.
Khai thác và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới
Đồng chí Lê Trọng Thụ, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Tài chính.
Trên cơ sở bối cảnh thực tiễn và các quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu của Trung ương và tỉnh ban hành, để thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2026, các cấp, các ngành cần tập trung xây dựng kế hoạch phát triển ngành, lĩnh vực, địa phương mình có tính phấn đấu cao, đảm bảo tăng trưởng GRDP từ 11% trở lên; tăng thu ngân sách nhà nước tối thiểu 7%... Trong đó, cần tập trung thực hiện các nhóm nhiệm vụ, giải pháp.
Trước hết cần tập trung kiến tạo không gian phát triển mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quy hoạch một cách toàn diện; trọng tâm là nhanh chóng rà soát, điều chỉnh quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tổ chức lập đồng thời các quy hoạch chung, quy hoạch đô thị - nông thôn, quy hoạch chi tiết trên cơ sở kế thừa, phát triển và khai thác hiệu quả lợi thế tổng hợp, mở rộng dư địa và không gian phát triển phù hợp với các đơn vị hành chính mới sau sắp xếp.
Bên cạnh 4 trung tâm kinh tế động lực, 3 trụ cột phát triển đã được xác định, cần mở rộng không gian phát triển đối với các cực tăng trưởng vệ tinh tại các cụm xã, phường mới có tiềm năng gắn với 6 hành lang kinh tế, nhằm thúc đẩy liên kết ngành; cùng với 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh phát triển hành lang ven biển Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh dựa trên sự phát triển bổ trợ, cộng hưởng giữa 3 khu kinh tế Nghi Sơn - Đông Nam và Vũng Áng, hướng tới trở thành trung tâm công nghiệp, tiểu vùng động lực Bắc Trung Bộ trong không gian phát triển các vùng động lực tăng trưởng của cả nước.
Tiếp tục làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới. Trong ngắn hạn, tiếp tục xác định các động lực tăng trưởng truyền thống từ đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng vẫn là trọng tâm; nhưng để đạt mục tiêu tăng trưởng cao và bền vững trong dài hạn thì bắt buộc phải khai thác và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới từ kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, kinh tế chia sẻ và các ngành kinh tế mới.
Cùng với đó, cần phải huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực mới cho đầu tư và phát triển. Trong đó, vốn từ xã hội, từ khu vực tư nhân vẫn chiếm tỷ trọng chính. Do đó, một mặt cần phát huy hiệu quả việc sử dụng nguồn lực từ ngân sách theo hướng bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, phải quyết tâm cải thiện mạnh mẽ hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh thực sự thông thoáng, thuận lợi, minh bạch và có sức cạnh tranh để thúc đẩy, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần khởi nghiệp trong toàn tỉnh. Thu hút chọn lọc các dự án FDI và tăng cường liên kết giữa khu vực FDI với các doanh nghiệp nhà nước - tư nhân trong tỉnh, nhất là trong chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng.
Trong bối cảnh thực hiện Luật Ngân sách nhà nước có nhiều thay đổi, để đảm bảo tính chủ động, linh hoạt trong điều hành ngân sách, đề nghị các xã, phường căn cứ nguồn thu được phân cấp, tập trung rà soát bố trí vốn thanh toán cho các dự án chuyển tiếp, hoàn thành quyết toán toán theo quy định, tránh tồn đọng kéo dài. Chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả, quản lý chặt chẽ hơn nữa công tác thu ngân sách nhà nước, đầu tư hạ tầng các mặt bằng khu dân cư, kết hợp với chỉnh trang đô thị...
Quan tâm củng cố hệ thống chính trị vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng tôn giáo
Đồng chí Vũ Thị Hương, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo.
Sau sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh ta có 76 xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi và 11 xã có yếu tố miền núi, với 7 dân tộc chủ yếu gồm: dân tộc Kinh, Mường, Thái, Thổ, Mông, Dao và Khơ Mú. Trên địa bàn tỉnh có 4 tôn giáo với 120 tổ chức tôn giáo trực thuộc, đang hoạt động tại 166 xã, phường, gồm: Phật giáo, Công giáo, đạo Tin lành và đạo Cao Đài.
Cùng với thành tựu chung của tỉnh trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, công tác quản lý nhà nước về dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo trong năm 2025 đã đạt nhiều kết quả quan trọng, tích cực, góp phần đảm bảo an ninh chính trị, an ninh biên giới, trật tự an toàn xã hội, củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc.
Trong năm 2025, Sở Dân tộc và Tôn giáo tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách dân tộc, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Qua đó góp phần nâng mức thu nhập bình quân đầu người khu vực miền núi năm 2025 ước đạt 53,9 triệu đồng/người/năm (cao gần gấp 2 lần so với năm 2020; tỷ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo dân tộc thiểu số giảm từ 8,6% năm 2024 xuống dự kiến còn 5,6% năm 2025.
Công tác tín ngưỡng, tôn giáo với chính sách tự do tín ngưỡng, tôn giáo trong khuôn khổ pháp luật, các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo tiếp tục được quan tâm, tạo điều kiện. Các tổ chức tôn giáo trên địa bàn thể hiện tinh thần gắn bó, đồng hành cùng dân tộc. Đại đa số chức sắc, chức việc, tín đồ các tôn giáo thực hiện tốt vai trò, nghĩa vụ, trách nhiệm của công dân, tích cực hưởng ứng và tham gia các phong trào thi đua yêu nước, an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo,...
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ và nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo trong thời gian tới, Sở Dân tộc và Tôn giáo đề xuất một số giải pháp trọng tâm.
Cụ thể là, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao nhận thức về chính sách dân tộc, tôn giáo, vai trò của đoàn kết dân tộc, tôn trọng tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và mọi tầng lớp Nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số và đồng bào có đạo.
Đồng thời tiếp tục quan tâm củng cố hệ thống chính trị vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng tôn giáo; củng cố đội ngũ cán bộ và quan tâm bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo nhằm nâng cao năng lực; tham mưu, đề xuất và giải quyết công việc đảm bảo hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị được giao. Quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ là người dân tộc thiểu số để làm công tác dân tộc và tôn giáo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số; thực hiện tốt các chương trình, chính sách đối với vùng dân tộc thiểu số và miền núi; đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân.Bên cạnh đó, cần củng cố và phát huy vai trò của người có uy tín, chức sắc, chức việc tôn giáo. Huy động sự tham gia của người có uy tín, chức sắc, chức việc tôn giáo trong công tác vận động, tuyên truyền, phát triển sản xuất, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc...
Tăng tốc rà soát, hoàn thiện thể chế
Đồng chí Mai Xuân Bình, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Tư Pháp.
Trong bối cảnh Thanh Hóa đang bước vào giai đoạn tăng tốc phát triển với yêu cầu cao về cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, việc hoàn thiện thể chế được xem là nhiệm vụ trung tâm, có tính nền tảng cho mọi hoạt động quản lý nhà nước. Sở Tư pháp xác định trọng tâm của năm 2026 là chủ động rà soát toàn diện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tham mưu xử lý kịp thời các bất cập, tháo gỡ điểm nghẽn để tạo hành lang pháp lý thông suốt, minh bạch, phù hợp với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội.
Ngành sẽ tăng cường rà soát các quy định pháp luật còn mâu thuẫn, chồng chéo, không phù hợp với cơ chế mới của mô hình chính quyền hai cấp. Thực tiễn triển khai năm 2025 cho thấy nhiều vướng mắc phát sinh trong các lĩnh vực đất đai, đầu tư, xây dựng, đấu thầu, môi trường, kinh doanh bất động sản... gây chậm tiến độ dự án và tạo rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp. Sở Tư pháp sẽ phối hợp với các sở, ngành, địa phương tiến hành rà soát theo nhóm lĩnh vực trọng điểm, xác định chính xác “điểm nghẽn” và đề xuất phương án sửa đổi, thay thế hoặc bãi bỏ văn bản không còn phù hợp. Đây là giải pháp có tác động trực tiếp tới năng lực điều hành, chất lượng giải phóng mặt bằng, thu hút đầu tư, cải thiện chỉ số PCI và niềm tin của doanh nghiệp.
Cùng với đó, Sở Tư pháp chú trọng công tác thẩm định và đánh giá tác động pháp lý của cơ chế, chính sách mới trước khi ban hành, nhằm bảo đảm các quy định đủ tính khả thi, không tạo thêm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Việc phân định rõ thẩm quyền giữa cấp tỉnh và cấp xã trong các lĩnh vực tài chính - ngân sách, đầu tư, đất đai, phân cấp quản lý sẽ tiếp tục được rà soát sâu, nhằm tránh chồng chéo, trùng lặp hoặc bỏ trống trách nhiệm, nhất là trong bối cảnh khối lượng hồ sơ hành chính tăng nhanh khi vận hành mô hình chính quyền hai cấp.
Một nhiệm vụ quan trọng khác là khắc phục tình trạng chậm trễ trong quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Hiện nay, một số cơ quan, đơn vị chưa thực hiện đầy đủ các bước đăng ký, xây dựng, thẩm định, thẩm tra văn bản theo quy định mới, dẫn đến chậm tiến độ và ảnh hưởng chất lượng văn bản trình UBND tỉnh. Sở Tư pháp sẽ tăng cường hướng dẫn kỹ thuật lập hồ sơ, đồng thời đôn đốc, kiểm tra, kiên quyết yêu cầu các đơn vị tuân thủ quy trình, không để tồn đọng hoặc ban hành văn bản chưa đạt yêu cầu pháp lý.
Nhóm PV (lược ghi)