Thầy cô mong Bộ có hướng dẫn trường hợp GV hạng I chưa có bằng thạc sĩ sẽ xếp lương ra sao?

một ngày trướcBài gốc

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố dự thảo Thông tư Quy định việc xác định tương đương chức danh nhà giáo, lấy ý kiến góp ý đến ngày 21/10.

Trước đó, giáo viên hạng III được quy định sẽ tương đương chức danh giáo viên; hạng II tương đương giáo viên chính; và giáo viên hạng I sẽ tương đương chức danh giáo viên cao cấp. Đáng chú ý, nhóm chức danh giáo viên cao cấp ở các cấp học, trong đó có giáo viên phổ thông sẽ yêu cầu trình độ tối thiểu là thạc sĩ.

Như vậy, những giáo viên hạng I hiện chưa có bằng thạc sĩ có thể sẽ không đủ điều kiện để được hưởng mức lương của chức danh giáo viên cao cấp.

Yêu cầu trình độ thạc sĩ cho giáo viên cao cấp là hợp lý

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Phạm Thị Ngà - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Đức Cảnh (phường An Biên, thành phố Hải Phòng) cho biết, hiện nay tại trường, tỷ lệ giáo viên hạng I chiếm khoảng 10% tổng số giáo viên. Trong đó có cả giáo viên đạt trình độ thạc sĩ và cử nhân.

Theo quy định mới, từ ngày 1/1/2026, giáo viên hạng I sẽ được chuyển sang chức danh giáo viên cao cấp. Tuy nhiên, để được hưởng mức lương của giáo viên cao cấp, giáo viên phải đạt trình độ đào tạo thạc sĩ.

Cô Ngà nhận định, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra yêu cầu này trước khi Luật Nhà giáo có hiệu lực là một hướng đi đúng, giúp giáo viên có kế hoạch nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu mới của chức danh.

Cô Phạm Thị Ngà - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Đức Cảnh. Ảnh: Website Trường.

“Đây sẽ là điều kiện cần, bên cạnh điều kiện đủ là các yêu cầu, tiêu chuẩn, nhiệm vụ của chức danh giáo viên cao cấp. Những ai có định hướng phấn đấu từ đầu thì sẽ biết để chủ động đi học. Nhiệm vụ của giáo viên cao cấp rất nhiều và chuyên sâu, không chỉ dừng ở việc giảng dạy mà còn bao gồm: bồi dưỡng học sinh, bồi dưỡng giáo viên, làm báo cáo viên, soạn đề thi, tham gia các hoạt động quản lý chuyên môn...

Để tương thích với khối lượng và tính chất công việc của giáo viên cao cấp, theo tôi, yêu cầu trình độ thạc sĩ cho giáo viên phổ thông cao cấp là hợp lý. Đây cũng là động lực giúp đội ngũ nhà giáo nâng cao chất lượng chuyên môn, phương pháp và tư duy giáo dục, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của ngành”, cô Ngà nhấn mạnh.

Là một giáo viên đang trong quá trình xét nâng hạng, cô Đỗ Thị Ngọc Duyên - Giáo viên Trường Trung học cơ sở Thốt Nốt (phường Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ) bày tỏ sự đồng tình với yêu cầu giáo viên hạng I phải có trình độ thạc sĩ mới được hưởng mức lương của giáo viên cao cấp theo dự thảo Thông tư Quy định việc xác định tương đương chức danh nhà giáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

“Việc yêu cầu giáo viên phổ thông phải đạt trình độ thạc sĩ mới được nhận mức lương của giáo viên cao cấp là hợp lý và khả thi. Thực ra trước đây, cũng đã có quy định giáo viên phổ thông hạng I phải đạt trình độ thạc sĩ. Sau đó, Bộ bỏ yêu cầu này với giáo viên tiểu học, trung học cơ sở hạng I, chỉ còn giữ đối với giáo viên trung học phổ thông. Giờ dự thảo quay lại yêu cầu trình độ thạc sĩ với giáo viên hạng I thì cũng là trở về đúng định hướng ban đầu từ nhiều năm trước. Những ai có định hướng từ sớm chắc chắn sẽ đáp ứng được”, cô Duyên chia sẻ.

Nữ giáo viên chia sẻ, ngay từ khi mới vào ngành, cô đã đặt mục tiêu phấn đấu trở thành giáo viên hạng I, nên đã sớm lên kế hoạch học cao học. Song song với quá trình giảng dạy, cô chủ động tham gia các hoạt động chuyên môn, thi giáo viên giỏi, đảm nhiệm dần những nhiệm vụ của giáo viên hạng I để tích lũy điều kiện nâng hạng.

“Với tôi, học lên thạc sĩ không chỉ để đáp ứng tiêu chuẩn mà còn là đầu tư cho nghề nghiệp lâu dài. Khi làm nghề gì, ai cũng mong có sự ổn định về kinh tế. Tôi xác định sớm nên bây giờ đã có bằng thạc sĩ. Nếu tới đây được nâng hạng I và chuyển sang giáo viên cao cấp từ năm 2026, tôi sẽ không còn lo về tiêu chuẩn trình độ nữa”, cô nói.

Theo cô Duyên, việc học thạc sĩ là điều hoàn toàn nằm trong khả năng của giáo viên, đặc biệt là những người trẻ có định hướng rõ ràng. Giáo viên có thể chủ động đi học thạc sĩ. Với những ai xác định phấn đấu từ đầu thì sẽ có thời gian để chuẩn bị. Còn với những giáo viên đã có bằng thạc sĩ và kinh nghiệm giảng dạy, đây chính là giai đoạn chín muồi để đảm nhận các nhiệm vụ chuyên sâu của giáo viên cao cấp”, cô nhận định.

Cô cũng cho rằng, yêu cầu trình độ thạc sĩ là hợp lý nếu xét về khối lượng và tính chất công việc của giáo viên cao cấp. Mức lương của giáo viên cao cấp cao hơn, nhưng đi kèm đó là những nhiệm vụ chuyên môn sâu.

Ở bậc phổ thông hiện nay, giáo viên có bằng cử nhân là rất nhiều, còn tiến sĩ thì yêu cầu lại quá cao, đòi hỏi cơ chế đặc biệt. Vì vậy, chọn trình độ thạc sĩ để áp dụng cho giáo viên cao cấp là mức hợp lý, vừa đảm bảo chất lượng chuyên môn, vừa tạo điều kiện cho giáo viên chủ động học tập nâng chuẩn.

Đặc biệt, cô Duyên cho biết, giáo viên có thể tự túc việc học mà không cần nhà trường hỗ trợ nhiều, chỉ cần được tạo điều kiện về mặt xác nhận, thủ tục hành chính. Những ai muốn được hưởng lương giáo viên cao cấp thì bắt buộc phải nâng chuẩn, vì đó cũng là quyền lợi và động lực nghề nghiệp của chính họ.

Với kinh nghiệm và sự chuẩn bị từ sớm, cô Duyên tin rằng giáo viên trẻ hoàn toàn có thể chủ động thích ứng với yêu cầu mới của Bộ. Việc có bằng thạc sĩ không chỉ là điều kiện để nâng hạng, mà còn giúp giáo viên mở rộng tư duy, nâng cao trình độ chuyên môn, từ đó thực hiện tốt các nhiệm vụ ở vị trí giáo viên cao cấp trong tương lai.

Cô Đỗ Thị Ngọc Duyên - Giáo viên Trường Trung học cơ sở Thốt Nốt. Ảnh: NVCC

Vẫn còn một số bất cập và thiệt thòi cho giáo viên hạng I

Bên cạnh những điểm hợp lý, nhìn nhận ở góc độ đa chiều, cô Phạm Thị Ngà cũng thẳng thắn chia sẻ những băn khoăn và bất cập có thể nảy sinh khi áp dụng quy định mới.

Theo dự thảo, các giáo viên hạng I nhưng chưa có bằng thạc sĩ sẽ không được hưởng mức lương giáo viên cao cấp cho đến khi đạt được trình độ đào tạo này. Trong khi đó, để lấy bằng thạc sĩ thường mất ít nhất 2 năm. Điều này có nghĩa là sẽ có một giai đoạn khoảng 2 năm nhiều giáo viên hạng I phải gánh khối lượng công việc cao cấp nhưng không được hưởng mức lương tương xứng.

“Thực tế, để được xếp vào hạng I, giáo viên đã có rất nhiều đóng góp, thành tích và năng lực chuyên môn, phải trải qua quá trình xét hạng nghiêm ngặt. Vì vậy, nếu khi chuyển sang chức danh giáo viên cao cấp mà họ không được hưởng lương tương xứng chỉ vì chưa có bằng thạc sĩ thì cũng có phần thiệt thòi.

Bên cạnh đó, quá trình học lên thạc sĩ cũng đặt ra không ít thách thức cho giáo viên, nhất là những người đang đảm nhiệm vai trò tổ trưởng chuyên môn hoặc trực tiếp đứng lớp toàn thời gian. Ví dụ như cán bộ quản lý thì có thể sắp xếp thời gian học dễ hơn. Nhưng giáo viên tổ trưởng vẫn phải lên lớp hàng ngày, vừa giảng dạy vừa đi học thì rất vất vả. Đây là thử thách về thời gian, sự kiên trì và nhiệt huyết của mỗi người”, cô Ngà nói.

Từ thực tế của nhà trường, cô cho biết, ban giám hiệu đã đạt trình độ thạc sĩ nên khi xét sang chức danh giáo viên cao cấp sẽ thuận lợi hơn. Tuy nhiên, một số giáo viên hạng I hiện mới có bằng cử nhân sẽ phải sớm lên kế hoạch học nâng trình độ nếu muốn được hưởng mức lương cao cấp trong thời gian tới.

Nếu dự thảo được thông qua, sẽ có tình trạng trong cùng một trường, cùng là giáo viên hạng I nhưng người có trình độ đào tạo thạc sĩ thì được lương cao, người chưa có thì hưởng thấp hơn, dẫn tới chênh lệch thu nhập trong cùng một nhóm chức danh.

Từ đó, cô Ngà kiến nghị: “Nếu có thể, nên có một lộ trình cụ thể cho giáo viên, chẳng hạn cho phép giáo viên trong vòng một số năm nhất định (ví dụ 2 - 3 năm) phải hoàn thiện trình độ thạc sĩ để được hưởng mức lương cao cấp. Trong thời gian đó, họ vẫn được hỗ trợ hưởng lương giáo viên hạng I (giáo viên cao cấp). Điều này sẽ giúp giáo viên chủ động hơn, tránh cảm giác bị ép buộc gấp gáp, đồng thời đảm bảo công bằng về quyền lợi trong thời gian chuyển tiếp”.

Cô cho biết, nhà trường sẽ nhanh chóng truyền đạt thông tin về dự thảo đến giáo viên, giúp họ xác định định hướng nâng chuẩn kịp thời, tránh bị động khi quy định chính thức có hiệu lực.

Đồng tình với ý kiến về yêu cầu trình độ thạc sĩ cho giáo viên cao cấp, thầy Đỗ Tá Tú - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Ninh Xá (phường Ninh Xá, tỉnh Bắc Ninh) cho rằng, chính sách mới cần có lộ trình rõ ràng và cách áp dụng linh hoạt, tránh tạo cảm giác hụt hẫng cho những giáo viên hạng I đã nhiều năm cống hiến.

“Giáo viên hạng I từ trước đến nay đã thực hiện rất nhiều nhiệm vụ chuyên môn sâu, được công nhận đạt chuẩn và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Nếu vì chưa có bằng thạc sĩ mà ngay lập tức áp dụng mức lương thấp hơn thì sẽ khiến họ cảm thấy hụt hẫng”, thầy Tú bày tỏ.

Một vấn đề thực tế khác là nhiều giáo viên hạng I hiện chưa rõ sẽ được xếp vào hệ số lương nào khi chuyển sang chức danh giáo viên cao cấp mà chưa đạt trình độ thạc sĩ.

Theo dự thảo Thông tư quy định mã số, bổ nhiệm và xếp lương đối với nhà giáo, giáo viên trung học cơ sở hạng I khi chuyển sang giáo viên cao cấp sẽ áp dụng hệ số lương của viên chức loại A3.2 (5,75 - 7,55). Trong khi đó, dự thảo xác định tương đương chức danh lại có dòng: Các chức danh nhà giáo được xác định tương đương đương khi trình độ chuẩn được đào tạo tương đương hoặc không thấp hơn theo quy định.Điều này khiến giáo viên băn khoăn không rõ nếu chưa có bằng thạc sĩ thì sẽ được áp dụng hệ số lương nào, thuộc nhóm viên chức nào.

Thầy Tú cho rằng, trình độ thạc sĩ là một tiêu chí cần thiết để thể hiện năng lực chuyên môn đã được đào tạo bài bản, nhưng không nên coi đó là yếu tố duy nhất. Trên thực tế, có nhiều giáo viên chỉ mới có bằng cử nhân nhưng làm rất tốt nhiệm vụ, có nhiều thành tích và kinh nghiệm. Việc xếp lương, bổ nhiệm chức danh cần xem xét kết hợp giữa trình độ và quá trình công tác thực tế để đảm bảo công bằng.

Theo thầy, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần cóhướng dẫn chi tiết, dễ hiểu về cách xác định mức lương và nhóm chức danh cho những giáo viên hạng I chưa đạt chuẩn thạc sĩ, để họ nắm rõ cơ chế và có kế hoạch nâng chuẩn phù hợp.

“Chung quy lại, ai cũng mong muốn được cải thiện mức lương. Nếu có quy định rõ ràng, có lộ trình cụ thể thì giáo viên sẽ nỗ lực để đạt trình độ thạc sĩ. Tuy nhiên, khi áp dụng cũng nên ‘mềm mỏng’, linh hoạt, tránh gây áp lực đột ngột cho những người đã nhiều năm cống hiến”, thầy Tú kiến nghị.

Ngọc Huyền

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/thay-co-mong-bo-co-huong-dan-truong-hop-gv-hang-i-chua-co-bang-thac-si-se-xep-luong-ra-sao-post255161.gd