Thay đổi mạnh phương thức tuyển sinh đại học

8 giờ trướcBài gốc

Thí sinh tìm hiểu lựa chọn nguyện vọng đăng kí xét tuyển ÐH năm 2025. Ảnh: NHƯ Ý

Xem xét bỏ xét tuyển học bạ

Tại Hội nghị giáo dục ĐH năm 2025, Bộ GD&ĐT phát phiếu khảo sát lấy ý kiến các trường ĐH về 2 nội dung cho mùa tuyển sinh năm sau: Bỏ xét tuyển học bạ và khống chế số lượng nguyện vọng đăng kí xét tuyển. Đây cũng là 2 nội dung gây nhiều tranh cãi trong thời gian qua.

Năm 2025, tổng số thí sinh đăng kí dự thi lên tới 852.000 với 7,6 triệu nguyện vọng vào hơn 4.000 lượt ngành, chương trình đào tạo của hơn 500 trường ĐH, cao đẳng trong cả nước. Toàn bộ quy trình được thực hiện hoàn toàn trực tuyến, từ đăng ký dự tuyển, nộp lệ phí, lọc ảo và xác nhận nhập học, không có sai sót nào từ hệ thống chung.

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD&ĐT) cho hay, năm 2025 có 17 phương thức xét tuyển, trong đó, phương thức xét học bạ chiếm tới 42% thí sinh trúng tuyển. Trong khi đó, phương thức xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT chiếm trên 39% thí sinh trúng tuyển. Phương thức khác khoảng gần 19%.

Năm 2025, tổng số nguyện vọng đăng kí của thí sinh gần gấp đôi năm trước, trong đó, gần 40% thí sinh đăng kí 5 nguyện vọng; gần 31% thí sinh đăng kí 10 nguyện vọng; từ trên 10 nguyện vọng đến dưới 20 nguyện vọng có gần 30% thí sinh; trên 20 nguyện vọng có 6,7% thí sinh.

Trao đổi với phóng viên, GS Nguyễn Tiến Thảo cho biết, tổng số thí sinh đăng kí từ 10 nguyện vọng trở lên chiếm gần 37%. Đây là một tỉ lệ lớn và rất ít thí sinh trúng tuyển từ nguyện vọng thứ 10 trở đi. Khi thí sinh đăng kí nhiều nguyện vọng, tính mục tiêu sẽ giảm đi. Trách nhiệm, động lực của thí sinh cũng giảm.

Thống kê của Bộ GD&ĐT cho thấy, những thí sinh trúng tuyển ở các nguyện vọng thứ tự cao thường ít nhập học.

“Có thể đây là những nguyện vọng thí sinh lựa chọn để trú chân, hoặc để có số liệu thống kê cho trường phổ thông. Đây không phải là mục tiêu của tuyển sinh ĐH, gây ra sự lãng phí cho xã hội, cho hệ thống, cho các trường”, ông Thảo nói.

Mục tiêu của Bộ khi đưa ra quy định khống chế số lượng nguyện vọng là muốn thí sinh có trách nhiệm khi đăng kí xét tuyển ĐH.

Thống kê tuyển sinh đợt 1 năm 2025 của Bộ GD&ÐT cho thấy, các ngành sư phạm và các ngành kĩ thuật then chốt, công nghệ chiến lược thu hút mạnh thí sinh giỏi, nhất là ở các cơ sở giáo dục ÐH hàng đầu. Trong 74 lượt ngành có điểm chuẩn theo điểm thi tốt nghiệp THPT từ 28/30 trở lên có 50 ngành sư phạm và 17 ngành kĩ thuật then chốt, công nghệ chiến lược (khoa học máy tính, trí tuệ nhân tạo, vi mạch bán dẫn, điều khiển và tự động hóa…).

Loại bỏ những phương thức không chất lượng

Ông Thảo cho biết, căn cứ từ tình hình thực tế, Bộ GD&ĐT quyết định lấy ý kiến các trường về 2 nội dung trên để điều chỉnh từ năm sau. Với phương thức xét tuyển bằng học bạ, bộ nhận thấy phương thức này không còn phù hợp.

“Chúng ta đã sử dụng phương thức xét tuyển học bạ một thời gian, đã đến lúc cần đánh giá một cách toàn diện phương thức này. Mục tiêu cao nhất của đề án tuyển sinh (với mỗi trường) là công bằng, hiệu quả, chất lượng”, ông Thảo nói.

Đã đến lúc quan tâm tới các phương thức xét tuyển, đặc biệt là các phương thức có số lượng lớn thí sinh trúng tuyển để đánh giá toàn diện.

Nếu hiệu quả, chất lượng, các trường ĐH tiếp tục sử dụng, phát triển, còn nếu không đạt được các mục tiêu, phải điều chỉnh. Nghị quyết 71 hay Luật Giáo dục ĐH sửa đổi đều yêu cầu đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu mới. Tuyển sinh chỉ là một khâu trong các khâu đào tạo nguồn nhân lực nhưng là khâu quan trọng.

Theo Nghị quyết 71, các trường xây dựng đề án tuyển sinh theo hướng đánh giá năng lực chất lượng đầu vào. Đảm bảo chất lượng là yêu cầu đối với toàn bộ quá trình đào tạo, từ tuyển sinh, tổ chức đào tạo, khảo sát chất lượng tốt nghiệp…

Bộ GD&ĐT dự kiến sửa đổi, bổ sung quy chế tuyển sinh ĐH hiện hành để áp dụng cho năm 2026. Mục đích của việc sửa đổi nhằm khắc phục triệt để vấn đề thiếu công bằng, tin cậy trong các phương thức, tiêu chí xét tuyển. Đồng thời, quy chế tuyển sinh sửa đổi sẽ bảo đảm phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018, có tác động tích cực tới hoạt động dạy và học.

Ngoài 2 điều chỉnh đang đưa ra lấy ý kiến, Bộ sẽ ban hành chính sách ưu tiên khu vực của thí sinh trong điều kiện sáp nhập các tỉnh. Dự kiến, Bộ sẽ ban hành kế hoạch tuyển sinh trong tháng 9 này. Bộ cũng yêu cầu các trường đại học công bố các phương thức tuyển sinh năm 2026 ngay trong tháng 10 tới đây.

NGHIÊM HUÊ

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/thay-doi-manh-phuong-thuc-tuyen-sinh-dai-hoc-post1779388.tpo