Chuyển đổi tư duy từ hỗ trợ sang tạo sinh kế
Trao bò, gà giống là giải pháp sinh kế và giảm nghèo hiệu quả trong khuôn khổ các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, nhằm giúp người dân có vốn tự sản xuất, tạo thu nhập ổn định và nâng cao đời sống. Từ chủ trương “trao cần câu, không trao con cá”, điểm thay đổi quan trọng nhất trong hành trình giảm nghèo ở xã Cồn Tiên là sự chuyển đổi tư duy từ “giảm nghèo bằng hỗ trợ” sang “giảm nghèo bằng tạo sinh kế”. Người dân không còn chỉ nhận hỗ trợ mà đã biết khai thác, sử dụng, nhân rộng mô hình sản xuất.
Sau gần một năm nhận hỗ trợ, nhờ tuân thủ đúng kỹ thuật chăn nuôi được tập huấn, hai con bò của gia đình chị Hồ Thị Ngọc, thôn Bến Tắt, đã sinh trưởng khỏe mạnh. “Ngoài việc được hỗ trợ bò, chúng tôi được tập huấn kỹ thuật chăn nuôi, xây dựng chuồng trại thông thoáng, thường xuyên vệ sinh và áp dụng các biện pháp ủ chua thức ăn để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho bò, nhờ đó vật nuôi phát triển tốt”, chị Ngọc chia sẻ.
Nhờ ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên mô hình cam của hộ ông Trần Văn Thành, thôn Đại Đồng Nhất phát triển tốt - Ảnh: Bảo Bình
Không trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, vợ chồng chị Ngọc đã chủ động đa dạng hóa sinh kế. Ngoài việc nuôi bò, gia đình chị còn phát triển đàn lợn, gà, làm ruộng, trồng cao su, tạo ra nguồn thu nhập ổn định. Chính nhờ ý chí tự lực và sự nỗ lực bền bỉ, gia đình chị Ngọc, từng là hộ nghèo trong nhiều năm, nay đã thoát nghèo.
Cùng với sự hỗ trợ về cây, con giống, các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật đã trang bị cho người dân kiến thức và kỹ năng cần thiết, giúp họ ứng dụng vào sản xuất để đạt giá trị kinh tế cao hơn.
Năm nay, mô hình vườn cam rộng 2ha của ông Trần Văn Thành, thôn Đại Đồng Nhất có lứa quả bói đầu tiên. Ông Thành kể, trước đây, vùng đất này hoàn toàn bỏ không, cằn cỗi. Nhận thấy tiềm năng phát triển kinh tế, ông đã mạnh dạn đặt vấn đề với xã để thuê lại 2ha đất đầu tư trồng cam. Với sự hỗ trợ chuyển giao khoa học kỹ thuật từ Trung tâm Khuyến nông của tỉnh, sau 4 năm miệt mài chăm sóc, vụ quả bói đầu tiên đã cho thu hoạch hơn 4 tấn, với giá bán tại vườn đạt 15.000 đồng/kg. Ông nhẩm tính, với khả năng thích nghi và sinh trưởng tốt của cây, vụ thu hoạch thứ hai sắp tới ước tính có thể đạt khoảng 10 tấn quả, hứa hẹn mang lại nguồn thu nhập hiệu quả từ cây cam.
Tăng cường liên kết sản xuất để gia tăng giá trị sản phẩm
Xã Cồn Tiên hiện có 5.051 hộ với 20.690 nhân khẩu, trong đó, tỉ lệ hộ nghèo 5,16%, hộ cận nghèo 3,8%. Trước thực trạng này, công tác giảm nghèo bền vững đã được chính quyền xã đặc biệt quan tâm, nhất là tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Xã xác định việc đẩy mạnh kinh tế tập thể và liên kết sản xuất là “đòn bẩy” quan trọng để tạo sinh kế bền vững cho người dân.
Toàn xã hiện có 5 hợp tác xã (HTX), 27 tổ hợp tác (THT), cùng hàng chục trang trại, gia trại thuộc nhiều lĩnh vực từ xây dựng cơ bản, chế biến lâm sản, đến kinh doanh dịch vụ, trồng trọt và chăn nuôi tổng hợp. Đáng chú ý, nhiều liên kết sản xuất đã được hình thành, giúp bà con thu mua, bao tiêu các sản phẩm đặc trưng như hạt tiêu trồng theo tiêu chuẩn hữu cơ, đồng thời sản xuất cung ứng giống chất lượng cao ra thị trường.
Kinh tế tư nhân, cùng với kinh tế tập thể đã phát huy vai trò quan trọng trong việc liên kết, hỗ trợ lẫn nhau từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm. Điều này không chỉ củng cố hoạt động kinh doanh mà còn đóng góp tích cực vào việc hoàn thành tiêu chí 13 trong xây dựng nông thôn mới. Địa phương tạo điều kiện tối đa để người dân và các tổ chức kinh tế dễ dàng tiếp cận các chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất của Nhà nước, từ đó mở rộng quy mô, phát triển thêm các ngành nghề kinh doanh, dịch vụ nông nghiệp, giúp tăng thu nhập hộ gia đình và tạo thêm việc làm cho lao động.
Để giảm nghèo hiệu quả, Cồn Tiên nỗ lực triển khai đề án tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, tập trung hướng dẫn hộ gia đình và các cơ sở sản xuất tăng cường tiếp cận thị trường, chuyển sang sản xuất hàng hóa có liên kết tiêu thụ theo chuỗi giá trị. Công tác phát triển các sản phẩm OCOP cũng được chú trọng, nhằm nâng cao giá trị và xây dựng thương hiệu cho nông sản địa phương.
Phó Chủ tịch UBND xã Cồn Tiên Đỗ An Chung, khẳng định, xã quyết tâm phát triển kinh tế theo hướng bền vững, khai thác hiệu quả lợi thế sẵn có, chuyển đổi sang nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, nông nghiệp xanh. Tăng cường ứng dụng KHKT vào các khâu từ sản xuất đến tiêu thụ, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn để thay đổi tư duy sản xuất cho người dân. Bên cạnh đó, xã chú trọng phát triển kinh tế vườn đồi, lâm nghiệp theo hướng hàng hóa, phát triển công nghiệp, thương mại-dịch vụ. Nâng cao các tiêu chí nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, xây dựng thêm thôn nông thôn mới kiểu mẫu và đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số để phục vụ người dân một cách nhanh chóng, hiệu quả hơn.
Từ một vùng đất khó, Cồn Tiên đang chuyển mình trên hành trình giảm nghèo bền vững. Trong đó, nỗ lực giảm nghèo thông tin đóng vai trò then chốt để thay đổi căn bản tư duy và nhận thức của người dân. Thông qua các chương trình truyền thông đa chiều, không chỉ cung cấp cho người dân những thông tin thiết yếu về các chính sách giảm nghèo, khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất, mà còn khơi dậy mạnh mẽ ý chí tự lực, tự cường trong cộng đồng, vươn lên thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no.
Bảo Bình