Điểm bỏ phiếu đầu tiên trong cuộc bầu cử Mỹ đã có kết quả Vào lúc 0h13 (giờ miền Đông nước Mỹ, tương ứng 12h13 trưa cùng ngày theo giờ Việt Nam), kết quả kiểm phiếu tại Dixville Notch cho thấy số phiếu bầu chia đều cho hai ứng viên.
Cuối tuần qua, những người quan tâm đến các cuộc thăm dò chính trị đã có một bất ngờ lớn: Kết quả thăm dò từ Des Moines Register và Selzer cho thấy Phó tổng thống Kamala Harris dẫn trước 3 điểm so với cựu Tổng thống Donald Trump ở bang Iowa.
Iowa vốn không được coi là một bang chiến địa. Ông Trump từng giành chiến thắng tại bang này với 8 điểm cách biệt vào năm 2020, và mọi cuộc thăm dò khác tại bang này trong năm nay đều cho thấy ông Trump dẫn trước ít nhất 4 điểm. Tổ chức Cook Political Report thậm chí đã đánh giá Iowa “chắc chắn thuộc về đảng Cộng hòa”.
Do đó, kết quả thăm dò mới khiến nhiều người ngạc nhiên, thậm chí gây xôn xao trên nền tảng dự đoán trực tuyến. Một phần là do kết quả này được đưa ra bởi nhà thăm dò độc lập nổi tiếng J. Ann Selzer, một trong những chuyên gia có uy tín cao nhất nước Mỹ.
Kết quả thăm dò mới nhất cho thấy bà Harris dẫn trước ông Trump 3 điểm phần trăm ở Iowa. Ảnh: Reuters.
"Nữ hoàng ngoại lệ"
Theo cây bút Kaleigh Rogers của tờ New York Times, các cuộc thăm dò cần được nhìn nhận trên tổng thể, và một cuộc thăm dò đơn lẻ luôn tiềm ẩn mức độ sai lệch nhất định. Tính tổng thể tất cả cuộc thăm dò của New York Times, ông Trump vẫn có lợi thế 3 điểm ở Iowa, ngay cả khi đã tính đến cuộc thăm dò mới nhất của bà Selzer.
Vậy tại sao lại có nhiều ồn ào xung quanh cuộc thăm dò này đến vậy? Cử tri nên đánh giá tín hiệu này ra sao khi ngày bầu cử đang cận kề?
Cuộc thăm dò khiến nhiều nhà bình luận và chính trị gia phải chú ý vì đây không phải lần đầu bà Selzer đưa ra một ngoại lệ. Trong tuần cuối trước cuộc bầu cử năm 2020, bà Selzer đã công bố kết thăm dò được thực hiện với tờ Des Moines Register ở Iowa, cho thấy ông Trump dẫn trước 7 điểm. Đây là một ngoại lệ, vì các cuộc thăm dò khác khi đó cho thấy cuộc đua sít sao hơn, với lợi thế trung bình chỉ hơn một điểm. Cuộc thăm dò của chính bà Selzer vào tháng 9/2020 cũng cho thấy ông Trump và Tổng thống Joe Biden hòa nhau.
Kết quả, ông Trump đã chiến thắng tại Iowa với 53%, cách biệt 8 điểm phần trăm so với ông Biden.
"Tôi đã nhiều lần là ‘nữ hoàng ngoại lệ’. Tôi không dễ bị dao động”, bà Selzer khẳng định trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại vào ngày 4/11.
Bà J. Ann Selzer, một trong những nhà thăm dò độc lập nổi tiếng nhất nước Mỹ. Ảnh: New York Times.
Bà Selzer cũng từng đưa ra một ngoại lệ tương tự vào năm 2016, khi kết quả thăm dò của bà cho thấy ông Trump dẫn trước 7 điểm, dù các cuộc thăm dò khác chỉ ghi nhận lợi thế 3 điểm. Kết quả, ông Trump đã giành chiến thắng tại bang này với cách biệt 9 điểm.
Vào năm 2008, bà Selzer cũng đưa ra một dự đoán mà không nhà thăm dò nào khác có thể lường trước. Dữ liệu của bà cho thấy cử tri sẽ tham gia vào các cuộc họp kín đầu tiên của đảng Dân chủ tại Iowa với số lượng chưa từng có, trong đó gần 60% là những người tham gia lần đầu, và họ sẽ trao chiến thắng quyết định với khoảng cách 7 điểm cho ông Barack Obama - khi đó là một thượng nghị sĩ trẻ, ít tiếng tăm từ Illinois - vượt qua ứng cử viên sáng giá, Thượng nghị sĩ Hillary Clinton từ New York. Trước sự ngạc nhiên của những người hoài nghi, con số của bà đã đúng.
Song lần này, ngay cả bà Selzer cũng bất ngờ với kết quả thăm dò mới nhất.
"Từ ‘ngạc nhiên’ không hoàn toàn diễn tả đúng cảm xúc của tôi. Tôi thậm chí chưa từng nghĩ sẽ thấy bà Harris dẫn trước”, bà nói.
Sau khi xem xét dữ liệu và thảo luận với các phóng viên của tờ Des Moines Register (đơn vị tài trợ cho cuộc thăm dò), bà Selzer cho biết họ không tìm thấy lỗi nào.
Chuyển hướng
Trước đó, bà Selzer và tờ Des Moines Register đã thực hiện một cuộc thăm dò vào tháng 9, cho thấy ông Trump dẫn trước bà Harris 4 điểm. Bà Selzer nhận định đây là sự chuyển hướng tích cực cho phó tổng thống.
Trong cuộc thăm dò hồi tháng 9 và cuộc thăm dò mới nhất, tỷ lệ cử tri nói rằng họ "rất có khả năng" sẽ đi bầu (hoặc đã đi bầu) cao hơn so với cuộc thăm dò mà họ thực hiện vào tháng 6. Ngày càng nhiều cử tri nữ, trẻ tuổi và có trình độ đại học nói rằng họ sẽ đi bầu, và những nhóm này thường có xu hướng chọn bà Harris.
Trong cuộc thăm dò mới nhất, cử tri từ 65 tuổi trở lên cũng ủng hộ bà Harris, đặc biệt là phụ nữ, với tỷ lệ 2:1, 63% so với 28%. Bên cạnh đó, các cử tri độc lập, đặc biệt là phụ nữ, cũng chuyển sang ủng hộ bà Harris trong cuộc thăm dò mới này.
“Dường như mọi người đã rời khỏi băng ghế dự bị và nói ‘được rồi, tôi sẽ đi bầu’. Và đó là những người ủng hộ bà Harris”, bà Selzer nói.
Cử tri bỏ phiếu sớm tại Hạt Story, bang Iowa. Ảnh: Reuters.
Ngay cả khi bà Harris không giành chiến thắng ở Iowa, nơi chỉ có 6 phiếu đại cử tri, dấu hiệu tích cực ở một bang Trung Tây có thể đem lại hy vọng chiến thắng cho đảng Dân chủ tại các bang chiến địa như Wisconsin và Michigan.
Song cần lưu ý rằng cuộc thăm dò mới nhất của bà Selzer là một ngoại lệ, vì tính đến thời điểm này, tất cả cuộc thăm dò khác đều cho thấy ông Trump sẽ dễ dàng giành chiến thắng ở Iowa. Và việc Phó tổng thống Harris dẫn trước trong cuộc thăm dò mới của bà Selzer nằm trong khoảng sai số cộng trừ 3-4 điểm phần trăm. Điều đó có nghĩa một kết quả sát sao hơn, hoặc một chiến thắng với cách biệt 3-4 điểm cho ông Trump, đều có thể xảy ra.
Bà Selzer cũng đã "chuẩn bị tinh thần" cho khả năng ông Trump thắng tại Iowa và không lo ngại nếu kết quả thăm dò không đúng với thực tế.
“Cuối cùng tôi sẽ được ca ngợi hoặc bị chê bai. Nếu bị chê bai thì sao chứ? Tôi sẽ tiếp nhận như một người trưởng thành. Sẽ không có giọt nước mắt nào rơi”, bà nói.
Các nhà thăm dò đôi khi có thể rơi vào hiện tượng gọi là "herding" (tập trung theo xu hướng), khi họ chỉ công bố kết quả nếu phù hợp với xu hướng từ các cuộc thăm dò trước đó. Tinh thần sẵn sàng thể hiện sự khác biệt của bà Selzer là lý do bà được biết đến như một nhà thăm dò đáng tin cậy.
Những cuộc thăm dò ngoại lệ là một phần của mỗi chu kỳ bầu cử. Đôi khi chúng là dấu hiệu sớm, nắm bắt điều mà các cuộc thăm dò khác chưa đo lường được. Những lần khác, đó chỉ là một sự ngẫu nhiên, xuất phát từ sai số thông thường.
Tuy nhiên lần này, chúng ta đã hết thời gian để kiểm tra liệu các cuộc thăm dò khác có phát hiện một sự chuyển hướng tương tự ở Iowa hay không. Hiện chỉ còn lại “cuộc thăm dò” quan trọng cuối cùng - cuộc bầu cử.
Ông Trump ngồi xe rác chỉ trích ông Biden Ông Donald Trump ngồi trên xe rác in tên riêng tại bang Wisconsin, chỉ trích bình luận của Tổng thống Joe Biden mà nhiều người cho là so sánh người ủng hộ ông Trump với "rác".