Thấy gì từ đám đông 'như kền kền' vây kín, sàm sỡ nữ diễn viên Ấn Độ?

8 giờ trướcBài gốc

"Lao vào như những con kền kền" là cụm từ mà truyền thông Ấn Độ dùng để mô tả khoảnh khắc nữ diễn viên Nidhhi Agerwal bị đám đông đàn ông vây chặt, xô đẩy và quấy rối.

Đoạn video lan truyền trên mạng xã hội ghi lại cảnh Nidhhi Agerwal mỉm cười bước ra khỏi sự kiện ra mắt nhạc phim The Raja Saab tại Hyderabad tối 17/12. Cô vẫy tay chào đám đông, đáp lại sự cuồng nhiệt của người hâm mộ, cho đến khi bầu không khí trở nên hỗn loạn. Hàng chục cánh tay giơ điện thoại vươn tới, vòng người khép chặt, những cú đẩy thô bạo xuất hiện. Nữ diễn viên bị kẹt cứng trong vòng vây, lảo đảo di chuyển, nhiều lần bị ép sát, đụng chạm khi cố gắng tiến về phía xe.

Trong clip, người ta thấy rõ sự hoảng loạn hiện lên trên gương mặt nữ diễn viên. Cô phải nhờ vệ sĩ và những người xung quanh tạo lối thoát, gần như bị "xô" lên xe. Khi cánh cửa đóng lại, Nidhhi Agerwal thốt lên trong bức xúc: "Chuyện quái gì vậy?".

Đoạn video chỉ trong 40 giây ngắn ngủi, nhưng đủ để phơi bày một sự thật nhức nhối về an toàn phụ nữ nơi công cộng tại Ấn Độ, minh chứng rõ ràng cho việc bạo lực và quấy rối tình dục có thể xảy ra công khai, bất chấp địa vị xã hội của nạn nhân.

Những nơi kém an toàn nhất

Vụ việc của Nidhhi Agerwal không phải là cá biệt. Trong vài thập niên gần đây, các thành phố Ấn Độ đã mở rộng với tốc độ nhanh chóng. Tuy nhiên, một thực tế đáng lo ngại đang phủ bóng lên sự tăng trưởng này: Khoảng 40% phụ nữ cho biết họ cảm thấy không an toàn khi đi trên đường phố, trong khu dân cư và trên các phương tiện giao thông công cộng. Điều này đặt ra nghi vấn về hiệu quả của quy hoạch đô thị trong việc bảo đảm an toàn thực sự cho phụ nữ.

Nhà thiết kế trang phục Bollywood Manoshi Nath chia sẻ với DW: "Sau khi từng sống ở Delhi và hiện chuyển sang Mumbai, tôi thấy đường phố Delhi thiếu ánh sáng và không an toàn. Khi còn là sinh viên đại học, tôi từng bị nhìn chằm chằm, trêu ghẹo và đụng chạm không phù hợp trên xe buýt. Ngay cả ở những khu vực sang trọng, tôi cũng từng bị những người đàn ông say rượu đuổi theo. Bạn luôn phải trong trạng thái cảnh giác cao độ, đặc biệt là sau 20h30".

Hình ảnh Nidhhi Agerwal bị đám đông xô đẩy, đụng chạm ở trung tâm thương mại vào ngày 17/12. Ảnh cắt từ clip.

Báo cáo và Chỉ số thường niên quốc gia về An toàn của Phụ nữ (NARI) 2025 do Ủy ban Quốc gia về Phụ nữ thực hiện đã khảo sát 12.770 phụ nữ tại 31 thành phố trên khắp Ấn Độ. Báo cáo xếp Mumbai, Bhubaneshwar và Gangtok vào nhóm các thành phố an toàn nhất cho phụ nữ, trong khi Delhi, Kolkata và Jaipur nằm trong nhóm kém an toàn nhất.

Khoảng 40% phụ nữ ở khu vực đô thị cho biết họ cảm thấy không an toàn, trong khi 7% nói rằng họ từng trải qua quấy rối trong vòng một năm qua. Nhóm phụ nữ trẻ 18-24 tuổi được xác định là dễ bị tổn thương nhất.

Báo cáo cũng cho thấy cảm giác an toàn của phụ nữ - vốn đã thấp vào ban ngày - còn giảm mạnh hơn vào ban đêm, đặc biệt khi họ sử dụng phương tiện giao thông công cộng.

Pratichi, người làm việc chuyên môn tại Delhi, cho biết: "Nỗi sợ về khả năng xảy ra bạo lực luôn thường trực trong đầu, đến mức bị bình thường hóa và nhiều người không còn xem đó là một vấn đề nghiêm trọng".

Góc nhìn xã hội

Với một số người, an toàn của phụ nữ trong không gian đô thị đơn giản chỉ là lắp đặt camera CCTV hay đèn đường. Tuy nhiên, nhà xã hội học Sanjay Srivastava, giáo sư tại Trường Nghiên cứu Phương Đông và Châu Phi (SOAS), Đại học London, cho rằng "chỉ các giải pháp kỹ thuật là chưa đủ".

"An toàn đô thị thực sự đòi hỏi phải kết hợp sự thấu hiểu xã hội với các biện pháp kỹ thuật", ông nói với DW.

Ông Srivastava chỉ ra rằng các nhà quy hoạch đô thị ở Ấn Độ thường tập trung vào "làm đẹp" như dọn dẹp vỉa hè, chợ tự phát và hàng rong, vốn bị coi là "lộn xộn".

Khoảng 40% phụ nữ ở khu vực đô thị cho biết họ cảm thấy không an toàn. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, theo ông, chính những không gian này lại đóng vai trò quan trọng đối với an toàn của phụ nữ. Ông nhắc đến khái niệm "đôi mắt trên đường phố", giải thích rằng sự hiện diện của cư dân và người buôn bán giúp tự nhiên ngăn chặn tội phạm. Điều này tạo ra những không gian công cộng sống động hơn và an toàn hơn thông qua sự giám sát phi chính thức.

Nhà xã hội học này cũng nhấn mạnh sự thiếu hụt các không gian công cộng nơi phụ nữ có thể giao lưu hoặc tham gia các hoạt động giải trí. "Những nơi như quán paan (trầu cau) thường do nam giới chiếm lĩnh, mang lại rất ít cảm giác thoải mái cho phụ nữ", ông nói, đồng thời dự đoán rằng các thành phố sẽ tiếp tục không an toàn và thiếu thân thiện với phụ nữ nếu không có những không gian công cộng mang tính bao trùm dành cho họ.

Nhà nghiên cứu xã hội Manjima Bhattacharya cho biết các chuẩn mực xã hội đóng vai trò rất lớn, và an toàn của phụ nữ bị chi phối bởi những yếu tố xã hội, văn hóa, kinh tế và gia đình đan xen phức tạp.

Bà cũng cho rằng không gian công cộng ở Ấn Độ mang tính phân biệt giới rõ rệt, dẫn lại cuốn sách Why Loiter? của Shilpa Phadke để minh họa rằng phụ nữ được kỳ vọng chỉ ra ngoài khi có mục đích, như đi học hay làm việc vặt, trong khi đàn ông thì có thể "la cà" một cách tự do.

Ông Srivastava cũng nhấn mạnh rằng ở Ấn Độ, ranh giới giữa không gian công cộng và không gian riêng tư vẫn rất rõ rệt, phản ánh nền tảng gia trưởng ăn sâu trong xã hội.

Trong lịch sử, không gian công cộng chủ yếu do nam giới chiếm lĩnh, trong khi phụ nữ phần lớn bị giới hạn trong không gian riêng tư. Sự phân chia này dẫn đến việc tiếp cận cơ hội không đồng đều, qua đó củng cố bất bình đẳng giới trong đời sống đô thị.

Giáo sư SOAS cho rằng chính quyền nhiều khi vẫn lặp lại những tư duy lỗi thời, chẳng hạn như đặt câu hỏi vì sao một phụ nữ lại ra ngoài muộn hoặc đi một mình. Điều này phản ánh tư duy đổ lỗi cho nạn nhân đã ăn sâu, làm suy yếu quyền tiếp cận không gian công cộng của phụ nữ.

Không chỉ là camera và cảnh sát

Sushmito Kamal Mukherjee, chuyên gia quy hoạch đô thị, cho rằng việc giải quyết vấn đề an toàn của phụ nữ đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa quy hoạch, quản trị, lực lượng an ninh và nguồn tài chính.

Việc sử dụng dữ liệu khảo sát trong quá khứ để lập bản đồ các khu vực rủi ro cao sẽ giúp đưa ra giải pháp có mục tiêu, ông nói. "Những con đường được chiếu sáng tốt và không gian mở với tầm nhìn rõ ràng sẽ ngăn chặn các hành vi sai trái khó bị phát hiện".

Ông Mukherjee nhấn mạnh rằng quy hoạch đô thị hiện nay chủ yếu do các kiến trúc sư chi phối, những người tập trung vào thiết kế mà bỏ qua các yếu tố xã hội và kinh tế. "Quy hoạch đô thị hiệu quả cần một cách tiếp cận liên ngành, kết hợp nhiều lĩnh vực chuyên môn khác nhau", ông nói với DW.

Hành khách chen chúc để vào toa tàu chỉ dành cho phụ nữ ở Uttar Pradesh, Ấn Độ. Ảnh: Reuters.

Nhà nghiên cứu Bhattacharya cho rằng cách tiếp cận có sự tham gia của cộng đồng là vô cùng quan trọng.

"Kể từ giữa những năm 2000, các nhóm bảo vệ quyền phụ nữ ở Ấn Độ đã tiến hành các cuộc đánh giá an toàn - phương pháp mạnh mẽ cho phép cộng đồng tự đánh giá nhận thức và trải nghiệm an toàn trong không gian công cộng", bà cho biết.

Tuy nhiên, ông Srivastava lưu ý rằng quy hoạch đô thị có sự tham gia thường chỉ tập trung vào phụ nữ thuộc tầng lớp khá giả, trong khi những người nghèo như lao động giúp việc hay người bán hàng rong trong khu vực phi chính thức - những nhóm có mối quan tâm về an toàn rất khác - lại bị loại trừ.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng để thực sự bao trùm, cần có sự tham gia của các tổ chức phi chính phủ ở cơ sở và các nhà nghiên cứu xã hội, những người hiểu rõ các động lực này, nhằm bảo đảm rằng tiếng nói đa dạng của phụ nữ được phản ánh trong quy hoạch và hoạch định chính sách.

Họ cũng cho rằng hành vi nơi công cộng phản ánh những giá trị được hình thành từ trong gia đình, cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa đời sống công cộng và riêng tư.

"Giải quyết vấn đề an toàn của phụ nữ đòi hỏi phải nhìn nhận không gian công cộng và riêng tư như một chỉnh thể. Việc dạy về an toàn và sự tôn trọng ngay từ trường học là điều thiết yếu để tạo ra tác động lâu dài", ông Srivastava nói.

Bà Bhattacharya kết luận rằng an toàn thực sự vượt xa camera và lực lượng cảnh sát. "Đó là một nỗ lực liên tục nhằm xây dựng những thành phố thành nơi phụ nữ không chỉ cảm thấy an toàn mà còn cảm thấy tự do".

Thủy Dương

Nguồn Znews : https://znews.vn/thay-gi-tu-dam-dong-nhu-ken-ken-vay-kin-sam-so-nu-dien-vien-an-do-post1613151.html