Thấy gì từ hiện tượng doanh nghiệp ế ẩm, thu không đủ chi, đóng cửa hàng loạt?

7 giờ trướcBài gốc

Sau 8 năm hoạt động, một thương hiệu giày được giới trẻ TP HCM yêu thích – chính thức ngừng hoạt động từ ngày 15/2. Nói về quyết định tạm dừng hoạt động, bà Nguyễn Thùy Linh Cát, sáng lập thương hiệu CATSA, chia sẻ rằng một trong những lý do khiến phải đóng cửa 22 cửa hàng là vì không muốn cuốn vào cuộc cạnh tranh về giá với hàng Trung Quốc.

Không chỉ lĩnh vực thời trang mà nhiều ngành hàng khác cũng đang lao đao vì áp lực chi phí vận hành, giá thuê mặt bằng cao và sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng của khách hàng. Trong bối cảnh đó, sức mua yếu đi trong bối cảnh kinh tế chưa phục hồi hoàn toàn khiến nhiều doanh nghiệp không thể gồng gánh chi phí vận hành trong dài hạn.

Anh Nguyễn Văn Thanh, chủ quán café tại phố Tô Hiệu (Hà Nội) cho biết, với giá 50 triệu đồng mỗi tháng, mỗi năm tiền thuê mặt bằng khoảng 600 triệu đồng đồng - trong khi đó, lượng khách đến quán ngày càng giảm. Nhiều tháng qua, doanh thu của cửa hàng không đủ bù nổi chi phí hoạt động.

“Sau hơn 6 tháng gồng lỗ. Tôi quyết định trả mặt bằng và dừng hoạt động kinh doanh từ 1/2 vừa qua”, anh Thanh chia sẻ.

Khó khăn ở cả đầu vào và đầu ra

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tổng số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động trong tháng 1 đạt hơn 33.400 doanh nghiệp, tăng 15,0% so với cùng kỳ năm 2024 và tăng 77,5% so với tháng trước. Ở chiều ngược lại, có hơn 58.300 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 8,1% so với cùng kỳ năm 2024.

Nguồn: TCTK

Nhìn nhận về con số này, Tổng cục Thống kê cho rằng bên cạnh các doanh nghiệp thành lập mới, luôn có một tỷ lệ doanh nghiệp giải thể, phá sản nhất định do tính cạnh tranh, sự đào thải, thanh lọc tất yếu trong thị trường.

Tình trạng rút lui này cho thấy sự linh hoạt, nhạy bén của các doanh nghiệp, nhanh chóng thay đổi mô hình hoạt động để đáp ứng tốt hơn và ngày càng phù hợp với các yêu cầu mới của thị trường. Đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp phát triển những ý tưởng kinh doanh mới chất lượng hơn, nâng cao sức cạnh tranh và sự phát triển của thị trường.

Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng như hiện nay, Việt Nam có nền kinh tế mở, năng động, đang có nhiều triển vọng, khoa học công nghệ không ngừng phát triển thì sức ép đối với doanh nghiệp càng lớn, tính cạnh tranh, thanh lọc càng thể hiện rõ rệt.

"Số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong tháng 1 năm nay tăng so với cùng kỳ năm trước là thể hiện sự vận động bình thường theo xu hướng chung của nền kinh tế", Tổng cục Thống kê nêu rõ.

Còn theo ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, các doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tập trung chủ yếu ở quy mô vốn nhỏ (dưới 10 tỷ đồng) chiếm 89,9% tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường và phần lớn có thời gian hoạt động ngắn, dưới 5 năm.

Dẫn báo cáo kết quả khảo sát tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp quý IV năm 2024 của Tổng cục Thống kê, ông Hiếu cho biết phần lớn các doanh nghiệp đều gặp khó khăn ở cả đầu vào và đầu ra.

Cụ thể, “nhu cầu thị trường trong nước thấp” và “tính cạnh tranh của hàng trong nước cao” là hai yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp với tỷ lệ lựa chọn lần lượt là 51,9% và 44,3% (tỷ lệ này ở mức thấp hơn của quý II/2024 là 53,8% và 43,6%; của quý III/2024 là 51,9% và 42,1%).

Đáng quan ngại, doanh nghiệp vẫn không thể tiếp cận được nguồn vốn trong khi chi phí cho hoạt động sản xuất kinh doanh (nguyên vật liệu, logistic, nhân công, nhà xưởng, …), chi phí từ các quy định của pháp luật (chi phí tuân thủ) và thuế và lệ phí vẫn tăng cao.

“Trong bối cảnh kinh doanh thuận lợi, các chi phí này có thể chịu được. Nhưng khi bắt đầu khó khăn thì cũng chi phí đấy lại trở thành gánh nặng lớn của doanh nghiệp”, ông Hiếu nêu rõ.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội. (Ảnh: N.N).

Cần có sự chung tay từ nhiều phía

Với một nền kinh tế có tỷ lệ doanh nghiệp phá sản, giải thể cao, đặc biệt đối với Việt Nam khi yêu cầu có một môi trường kinh doanh ổn định nhằm thu hút đầu tư nước ngoài, thì việc có tới hàng trăm nghìn doanh nghiệp rời bỏ thị trường trong một năm cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến cái nhìn của các nhà đầu tư đối với môi trường kinh doanh trong nước.

Mặt khác, những hệ lụy về mặt xã hội như công ăn việc làm cho người lao động, cầu tiêu dùng sụt giảm…làm ảnh hướng đến mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm 2025 và hai con số từ năm 2026.

Về giải pháp, ông Hiếu cho rằng, đầu tiên là tháo gỡ khó khăn về thị trường cho doanh nghiệp. Điều này cần có sự chung tay từ nhiều phía, trong đó vai trò của Nhà nước, doanh nghiệp và các hiệp hội là vô cùng quan trọng.

Cụ thể, trước mắt, các địa phương, các sở ngành sẽ có vai trò quan trọng hơn trong việc hỗ trợ về xúc tiến thương mại, hỗ trợ nâng cao chất lượng sản phẩm và tìm kiếm cách thức bán hàng.

Đối với các hiệp hội, các doanh nghiệp thành viên phải liên kết với nhau, hỗ trợ đổi mô hình sản xuất kinh doanh nâng cao chất lượng, tìm kiếm các thị trường phù hợp trong bối cảnh cạnh tranh như hiện nay .

Về dài hạn, nhà nước cần phải tạo thuận hơn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt là khâu thực thi pháp luật. Nếu rút ngắn được thời gian, tốc độ giải quyết thủ tục cũng như độ trễ hay độ tiên đoán được trong việc thực hiện thủ tục thì sẽ giúp cho đồng vốn quay vòng một cách nhanh chóng.

Đặc biệt, trong quá trình các cải cách, trước khi có những quy định mới thì cần rà soát các quy định hiện nay. Nếu thấy quy định định bất hợp lý thì bãi bỏ luôn - là cách nhanh nhất và tháo gỡ tốt nhất thay vì mất nhiều thời thời gian về việc suy nghĩ sửa như thế nào.

Về phía doanh nghiệp, ông Hiếu cũng cho rằng trước hết mỗi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, bám sát thị trường và cập nhật thông tin kịp thời để có chiến lược phù hợp. Đồng thời, doanh nghiệp cần tuân thủ chặt chẽ các quy định về xuất nhập khẩu, tiêu chuẩn chất lượng cũng như yêu cầu tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

“Các doanh nghiệp cần đẩy mạnh đổi mới công nghệ, tối ưu hóa chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh và chất lượng sản phẩm. Đặc biệt, thay vì hoạt động đơn lẻ, doanh nghiệp nên tăng cường hợp tác với nhau, đồng thời phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước và các hiệp hội để tạo sự thống nhất trong chính sách và hướng đi chung”, ông Hiếu nhấn mạnh.

Ngọc Bảo

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/thay-gi-tu-hien-tuong-doanh-nghiep-e-am-thu-khong-du-chi-dong-cua-hang-loat.html