Thấy gì từ việc Mỹ tấn công các mục tiêu khủng bố ở Nigeria?

3 giờ trướcBài gốc

Mỹ đã tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào các chiến binh Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Tây Bắc Nigeria theo yêu cầu của chính phủ Nigeria, sau khi cáo buộc nhóm này nhắm mục tiêu vào người Kitô giáo trong khu vực.

"Tối nay, theo chỉ thị của tôi với tư cách là Tổng tư lệnh, Mỹ đã phát động một cuộc tấn công mạnh mẽ và gây thương vong lớn nhằm vào lực lượng khủng bố IS ở Tây Bắc Nigeria, những kẻ đã nhắm mục tiêu và giết hại dã man, chủ yếu là những người Kitô giáo vô tội, ở mức độ chưa từng thấy trong nhiều năm, thậm chí nhiều thế kỷ!", ông Trump viết trên Truth Social.

Tên lửa Mỹ khai hỏa nhằm vào các mục tiêu khủng bố ở Nigeria. Ảnh: Reuters.

Bộ Tư lệnh Châu Phi của quân đội Mỹ cùng ngày xác nhận cuộc tấn công được thực hiện tại bang Sokoto với sự phối hợp của chính quyền Nigeria và đã tiêu diệt nhiều chiến binh IS. Một tuyên bố trước đó được Bộ Tư lệnh Châu Phi Mỹ đăng tải trên X nói rằng cuộc tấn công được tiến hành theo yêu cầu của chính quyền Nigeria, nhưng tuyên bố này sau đó đã bị xóa.

Cuộc tấn công diễn ra sau khi ông Trump vào cuối tháng 10 bắt đầu cảnh báo rằng Kitô giáo đang đối mặt với "mối đe dọa hiện hữu" ở Nigeria và cảnh báo sẽ can thiệp quân sự vào quốc gia Tây Phi này vì điều mà ông mô tả là sự thất bại của Nigeria trong việc ngăn chặn bạo lực nhắm vào cộng đồng Kitô giáo.

Reuters hôm 22/12 đưa tin cho biết, Mỹ đã tiến hành các chuyến bay thu thập thông tin tình báo trên nhiều khu vực rộng lớn của Nigeria kể từ cuối tháng 11.

Bộ Ngoại giao Nigeria cho biết cuộc tấn công ngày 25/12 được thực hiện như một phần của hợp tác an ninh đang diễn ra với Mỹ, bao gồm chia sẻ thông tin tình báo và phối hợp chiến lược để nhắm mục tiêu vào các nhóm phiến quân.

“Điều này đã dẫn đến các cuộc tấn công chính xác vào các mục tiêu khủng bố ở Nigeria bằng các cuộc không kích ở vùng Tây Bắc”, bộ này cho biết trong một bài đăng trên X.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth trong bài đăng trên X đã gửi lời cảm ơn chính phủ Nigeria về sự hỗ trợ, hợp tác của họ và nói thêm: “Sẽ có thêm thông tin…”

Chính phủ Nigeria cho biết các nhóm vũ trang nhắm mục tiêu vào cả người Hồi giáo và người Cơ đốc giáo, lưu ý tuyên bố của Mỹ rằng người Cơ đốc giáo phải đối mặt với sự đối xử bất công không phản ánh đúng tình hình an ninh phức tạp và bỏ qua các nỗ lực bảo vệ tự do tôn giáo. Nhưng phía Nigeria đã đồng ý hợp tác với Mỹ để tăng cường lực lượng chống lại các nhóm phiến quân.

Dân số Nigeria chia thành hai nhóm: người Hồi giáo sống chủ yếu ở phía Bắc và người Kitô giáo ở phía Nam.

Cảnh sát Nigeria ngày 25/12 cho biết, một nghi phạm đánh bom tự sát đã giết chết ít nhất 5 người và làm 35 người khác bị thương tại một nhà thờ Hồi giáo ở vùng Đông Bắc Nigeria - khu vực cũng đang gặp rắc rối do phiến quân Hồi giáo.

Trong một thông điệp Giáng sinh được đăng tải trên X trước đó, Tổng thống Nigeria Bola Tinubu kêu gọi hòa bình trên khắp đất nước, "đặc biệt là giữa những người có tín ngưỡng tôn giáo khác nhau".

"Tôi cam kết làm mọi thứ trong khả năng của mình để bảo vệ tự do tôn giáo ở Nigeria và bảo vệ người Kitô giáo, người Hồi giáo và tất cả người dân Nigeria khỏi bạo lực", ông Tinubu nói.

Tuần trước, quân đội Mỹ cũng đã tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn riêng biệt nhằm vào hàng chục mục tiêu của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Syria, sau khi ông Trump tuyên bố sẽ đáp trả sau vụ tấn công nghi do IS thực hiện nhằm vào binh sĩ Mỹ tại nước này.

Nhưng thực tế ở Nigeria phức tạp hơn nhiều so với những gì ông Trump mô tả, một số chuyên gia đánh giá. Cả người theo đạo Cơ đốc và đạo Hồi – hai nhóm tôn giáo chính ở quốc gia hơn 230 triệu dân – đều là nạn nhân của các cuộc tấn công do các phần tử Hồi giáo cực đoan gây ra.

Bạo lực trong thời gian dài

Trong suốt nhiều năm qua, Nigeria đã phải vật lộn với các vấn đề an ninh sâu xa do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm cả các cuộc tấn công có động cơ tôn giáo.

Năm 2012, nhóm Hồi giáo Boko Haram đã đưa ra tối hậu thư, yêu cầu người theo đạo Cơ đốc ở khu vực phía Bắc phải rời đi trong khi kêu gọi người theo đạo Hồi ở miền Nam “quay trở lại” miền Bắc. Hầu hết các vụ ám sát có chủ đích trong những năm gần đây đều xảy ra ở miền Bắc.

Các nhà phân tích an ninh cho biết Lakurawa - một nhóm ít được biết đến nhưng lại khá khét tiếng ở các bang phía Tây Bắc của Nigeria, có thể là mục tiêu của các cuộc tấn công hôm 25/12. Theo Reuters, Lakurawa ngày càng trở nên nguy hiểm hơn trong năm nay, thường nhắm mục tiêu vào các cộng đồng hẻo lánh và lực lượng an ninh, và ẩn náu trong các khu rừng giữa các bang.

Theo nhận định của giới quan sát, các xung đột bạo lực khác phát sinh từ căng thẳng cộng đồng và sắc tộc, cũng như tranh chấp giữa nông dân và người chăn nuôi về quyền tiếp cận đất đai và nguồn nước hạn chế.

Về đòn tấn công của Mỹ, một số chuyên gia đánh giá hành động này có thể làm gián đoạn hoạt động của IS trong ngắn hạn, nhưng các vấn đề dài hạn liên quan đến bạo lực ở Nigeria vẫn còn nhiều phức tạp và Mỹ dường như chưa cho thấy ý định phát động một chiến dịch tấn công quy mô lớn.

Phản ứng của chính quyền Nigeria

Hồi tháng 11, Tổng thống Mỹ Trump đã chỉ định Nigeria là “quốc gia đặc biệt đáng quan ngại” theo Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế của Mỹ – điều này cho thấy chính quyền của ông đã cáo buộc Nigeria tham gia hoặc dung túng cho “các hành vi vi phạm tự do tôn giáo một cách có hệ thống, liên tục và nghiêm trọng”.

Tuy nhiên, chính phủ Nigeria đã bác bỏ những cáo buộc cho rằng họ không có các biện pháp đủ để bảo vệ người Kitô giáo khỏi bạo lực. Vào thời điểm đó, Tổng thống Nigeria Bola Tinubu nói rằng “việc mô tả Nigeria là một quốc gia không khoan dung về tôn giáo không phản ánh thực tế quốc gia của chúng tôi”.

Tuy nhiên, một số chuyên gia và nhà phân tích vẫn cho rằng chính phủ Nigeria cần phải bảo vệ tốt hơn tất cả công dân – vì người dân Nigeria đang bị ảnh hưởng bởi các vụ giết người hàng loạt bất kể tôn giáo hay xuất thân của họ.

Ông Tinubu vẫn chưa đưa ra bình luận công khai về cuộc tấn công hôm 25/12 của Mỹ, nhưng trước đó cùng ngày, ông đã chia sẻ một thông điệp Giáng sinh trên mạng xã hội. “Tôi cam kết sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để bảo vệ tự do tôn giáo ở Nigeria và bảo vệ người Kitô giáo, người Hồi giáo và tất cả người Nigeria khỏi bạo lực”, ông viết.

Hùng Cường/VOV.VN Tổng hợp

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/thay-gi-tu-viec-my-tan-cong-cac-muc-tieu-khung-bo-o-nigeria-post1256846.vov