Thấy gì từ ý tưởng làm đường sắt đô thị trong nhà ở xã hội của đại gia Đường 'bia'?

Thấy gì từ ý tưởng làm đường sắt đô thị trong nhà ở xã hội của đại gia Đường 'bia'?
5 giờ trướcBài gốc
Metro chạy dưới… nhà ở xã hội
Công trình được Tập đoàn Hòa Bình giới thiệu thi công trong 10 ngày có 4 tầng gồm tầng một bố trí hệ thống thoát nước và có thể tích hợp trung tâm thương mại, nhà ga; tầng hai dành cho đường sắt đô thị hoặc đường cao tốc; tầng ba là khu nhà ở xã hội; và tầng bốn tiếp tục là tuyến cao tốc tốc độ tối thiểu 120 km/h. Cả công trình dài 31 m, rộng 21 m, đoạn đường sắt đô thị dài 61 m.
Điểm gây chú ý nhất không phải việc một mô hình đa tầng có thể “ôm trọn” cả metro lẫn cao tốc, mà là việc nhà ở xã hội được đặt ngay phía trên tuyến đường sắt đô thị. Theo lý giải của ông Đường, nếu công nghệ này được ứng dụng gần như đại trà, Việt Nam có thể “xây hàng triệu căn nhà xã hội mà không phải giải phóng mặt bằng”, bởi toàn bộ kết cấu hạ tầng, giao thông, và nhà ở đều nằm trên cùng một trục.
Công ty TNHH Thương binh nặng Hòa Bình công bố kết quả thử tải mô hình "Đường cao tốc và đường sắt đô thị" tích hợp đa tầng tại Vĩnh Hưng (Hà Nội) vào ngày 11/12/2025.
Cách đặt vấn đề này đi ngược hoàn toàn với tư duy quy hoạch truyền thống: thay vì tách rời nhà ở - giao thông - hạ tầng, mô hình của Hòa Bình chồng lớp chúng lên nhau để tối ưu quỹ đất, giảm chi phí và rút ngắn thời gian thi công.
Theo Tập đoàn Hòa Bình, toàn bộ công trình được lắp ghép trong 10 ngày, với tối đa 50 công nhân, sử dụng 100% cấu kiện bê tông đúc sẵn từ nhà máy. Kết quả thử tải do Viện Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) chứng nhận cho thấy nhiều thông số vượt xa tiêu chuẩn Việt Nam và thậm chí cả tiêu chuẩn quốc tế.
Cụ thể, độ võng mặt đường chỉ 0,5-1 mm, trong khi tiêu chuẩn Việt Nam cho phép 12,5 mm; Chịu tải va chạm 250-270 tấn liên tiếp 10 lần (tiêu chuẩn Việt Nam là 180 tấn); Thiết kế chịu động đất trên cấp 8; Độ ồn tại căn hộ dưới 35 dB, thấp hơn chuẩn tiếng ồn đêm (50 dB).
Ông Đường nhấn mạnh: “Đây là mức vượt trội so với tiêu chuẩn quốc tế. Tất cả thông số đều được kiểm định bởi đơn vị uy tín nhất của Việt Nam”.
Công trình cũng được công bố có tuổi thọ trên 150 năm cao hơn tiêu chuẩn Việt Nam (100 năm).
Tối ưu đất, gỡ điểm nghẽn đường sắt đô thị?
Theo ông Nguyễn Hữu Đường, nếu áp dụng mô hình này, Hà Nội và TP HCM có thể hoàn thiện toàn bộ đường sắt đô thị trong vòng 3 năm, đồng thời hoàn thành 5.000 km đường cao tốc chuẩn quốc tế. Cách làm không cần giải phóng mặt bằng quy mô lớn có thể giảm hàng triệu tỷ đồng chi phí đầu tư.
Dù còn cần nhiều bước đánh giá sâu hơn trước khi có thể trở thành một phần của hệ thống hạ tầng quốc gia, mô hình đường sắt - cao tốc - nhà ở xã hội tích hợp mà đại gia Đường “bia” giới thiệu rõ ràng đã mở ra một cách nhìn mới khi đô thị Việt Nam.
Thậm chí, ông còn đưa ra viễn cảnh việc triển khai đồng loạt sẽ tạo nguồn thu để “tăng lương công chức, viên chức 3-5 lần”.
Có thể thấy, một trong những ý tưởng được ông Đường đưa ra rất cần thiết hiện nay là biến hạ tầng giao thông thành kết cấu đa giá trị, nơi mỗi tầng không chỉ làm nhiệm vụ giao thông mà còn giải quyết nhà ở xã hội, thương mại, thoát nước và chống ngập - điều mà các thành phố lớn đang rất thiếu.
Phân tích mô hình của Hòa Bình cho thấy doanh nghiệp đang đi theo hướng “nén hạ tầng”, xu hướng đã manh nha ở các nước phát triển với nhiều tầng, đa chức năng, hạn chế chiếm dụng đất, giảm thời gian và chi phí thi công.
Cụ thể, mô hình bốn tầng được ông Nguyễn Hữu Đường mô tả như một cấu trúc hạ tầng “nén” nhiều chức năng trong cùng một không gian. Tầng thứ nhất đóng vai trò nền tảng, nơi bố trí hệ thống thoát nước đô thị kết hợp trung tâm thương mại, văn phòng và nhà ga tàu. Theo ông Đường, nếu tầng này được triển khai tại Hà Nội hoặc TP HCM, bài toán ngập úng sau mưa lớn có thể “gần như được giải quyết”.
Theo ông Nguyễn Hữu Đường, công trình này được hoàn thiện “từ trí tuệ, lương tâm và trách nhiệm của những người lính”.
Tầng thứ hai dành cho đường sắt đô thị hoặc đường cao tốc, đồng thời tạo không gian hai bên để phát triển các khu chợ quê hoặc các dãy outlet - mô hình thương mại mà Hòa Bình từng theo đuổi trong nhiều dự án trước đây.
Phía trên là tầng ba, nơi bố trí khu nhà ở xã hội. Các căn hộ tại tầng này, theo kết quả kiểm định, đều đạt tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy và mức độ cách âm.
Tầng cao nhất, tầng bốn, là tuyến đường cao tốc được thiết kế cho tốc độ lưu thông tối thiểu 120 km/h - mức mà đến nay vẫn chưa tuyến cao tốc nào tại Việt Nam đạt được trong khai thác thực tế.
Nếu triển khai cho tuyến Tân Sơn Nhất - Long Thành, ông Đường khẳng định chỉ mất 6-12 tháng để hoàn thành toàn tuyến 20 làn xe trên bốn tầng - nhanh hơn rất nhiều so với tiến độ hiện nay.
Ý tưởng mà Hòa Bình đưa ra có thể xem là một cú hích về tư duy phát triển hạ tầng. Bằng cách lắp ghép công nghiệp hóa, mô hình bốn tầng giúp: tiết kiệm quỹ đất, hạn chế giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ, và tích hợp đồng thời giao thông - thoát nước - thương mại - nhà ở.
Khát vọng “công trình lịch sử” của đại gia Đường “bia”
Theo ông Nguyễn Hữu Đường công trình này được hoàn thiện “từ trí tuệ, lương tâm và trách nhiệm của những người lính”, là món quà ông muốn dâng tặng quốc gia nhân dịp Đại hội Đảng.
Đại diện Công ty Rieckermann đánh giá cao kết quả thử tải và cho rằng các thông số đạt được cho thấy tiềm năng ứng dụng rất lớn của mô hình này trong phát triển hạ tầng đô thị.
Ông kể lại câu chuyện từng được đối tác Arab gọi là “vua bê tông dự ứng lực” khi Hòa Bình mang thiết bị đi triển lãm ở Dubai, và cho rằng kết quả thử tải lần này tiếp tục chứng minh vị thế ấy.
“Bốn tầng đường này, theo tôi, chính là bốn con đường vàng cho sự phát triển của đất nước”, ông nói.
Dù còn cần nhiều bước đánh giá sâu hơn trước khi có thể trở thành một phần của hệ thống hạ tầng quốc gia, mô hình đường sắt - cao tốc - nhà ở xã hội tích hợp mà đại gia Đường “bia” giới thiệu rõ ràng đã mở ra một cách nhìn mới khi đô thị Việt Nam hoàn toàn có thể bước sang tư duy hạ tầng nén, đa tầng, công nghiệp hóa - nếu những thí nghiệm táo bạo này nhanh được ứng dụng tại các đô thị lớn.
Đình Khương
Nguồn PetroTimes : https://kinhtexaydung.petrotimes.vn/thay-gi-tu-y-tuong-lam-duong-sat-do-thi-trong-nha-o-xa-hoi-cua-dai-gia-duong-bia-735618.html