Thầy thắp lửa để trò bước ra đấu trường quốc tế

3 giờ trướcBài gốc

Tại lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11 và Đại hội thi đua yêu nước ngành giáo dục lần thứ VIII (2025-2030) diễn ra sáng 17-11, nhiều thầy cô đã chia sẻ những câu chuyện nghề đầy cảm xúc.

Các đại biểu tham dự lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11 và Đại hội thi đua yêu nước ngành giáo dục lần thứ VIII (2025-2030). Ảnh: MOET

Hành trình đưa học trò chinh phục đỉnh cao quốc tế

Giai đoạn 2020-2025 ghi dấu nhiều thành tích đặc biệt với thầy và trò trường THPT Chuyên Lam Sơn (Thanh Hóa), trong đó ấn tượng nhất là năm 2024.

Đó là lần đầu tiên nhà trường có ba học sinh tham gia kỳ thi Olympic Vật lí châu Á - Thái Bình Dương và cả ba đều mang về giải thưởng, trong đó có hai huy chương Đồng và một huy chương Bạc. Trong số đó, em Hà Duyên Phúc tiếp tục giành huy chương Bạc tại Olympic Vật lí quốc tế 2024.

“Chứng kiến giây phút các em bước lên bục nhận huy chương, tôi cảm thấy vô cùng tự hào. Cũng trong khoảnh khắc ấy, tôi càng thấu hiểu rõ chặng đường khó khăn mà thầy trò chúng tôi đã trải qua để có được những kết quả ấy,” thầy Nguyễn Bá Tư, phụ trách đội tuyển học sinh giỏi Vật lí của nhà trường, xúc động nhớ lại.

Thầy Nguyễn Bá Tư, giáo viên trường THPT Chuyên Lam Sơn, chia sẻ tại chương trình. Ảnh: MOET

Để chuẩn bị cho những kỳ thi quốc tế, thầy và học sinh có hai năm miệt mài ôn luyện. Khối lượng kiến thức rộng lớn, yêu cầu tư duy sâu và cường độ học tập cao tạo áp lực không nhỏ.

Thầy Tư đã thiết kế một lộ trình ôn luyện theo từng giai đoạn, tập trung vào cả việc học trên lớp và khả năng tự học của từng học sinh. Thầy thường xuyên điều chỉnh phương pháp giảng dạy, tìm cách đơn giản hóa những bài tập khó, giúp các em tiếp cận vấn đề linh hoạt và tự tin hơn.

Bên cạnh kiến thức, điều kiện thực hành thí nghiệm cũng là thách thức. “Môn Vật lí cần nhiều thí nghiệm, trong khi cơ sở vật chất của trường chưa thật sự đáp ứng yêu cầu của một đội tuyển thi quốc tế,” thầy chia sẻ. Để khắc phục, thầy đã tham mưu với ban giám hiệu kết nối với các trường đại học, tạo điều kiện cho học sinh được thực hành, trải nghiệm môi trường nghiên cứu bài bản và làm việc cùng chuyên gia.

Áp lực tâm lý của học sinh cũng là vấn đề khiến thầy trăn trở. Ở tuổi 17-18, các em phải gánh kỳ vọng lớn của gia đình, nhà trường và cả xã hội. Thầy Tư cho rằng giúp học sinh giữ tinh thần bình tĩnh, không căng thẳng quá mức là nhiệm vụ quan trọng không kém ôn luyện chuyên môn.

“Tôi luôn sát sao với từng em, trong từng bài tập và mỗi giai đoạn trước kỳ thi. Tôi vẫn thường nhắc: Chỉ cần là chính mình, các em đã chiến thắng", thầy Tư nói.

Hà Duyên Phúc là học sinh lớp chuyên Lí khóa 2021-2024 của trường THPT Chuyên Lam Sơn, hiện đang du học tại Singapore. Trong đoạn video gửi về từ nước bạn về để tri ân người thầy, Phúc kể về buổi tối trước kỳ thi Olympic Vật lí châu Á - Thái Bình Dương hồi giữa năm ngoái.

Khi ở khách sạn chuẩn bị cho ngày thi, em cảm thấy căng thẳng, lo lắng, không sao ngủ được và quyết định ôn bài đến khuya.

Thầy Tư thấy đèn phòng Phúc vẫn sáng nên sang hỏi thăm. Nhận thấy học trò đang chịu áp lực lớn, thầy đã đưa em đi ăn ốc ở chợ đêm Hà Nội để thư giãn. “Thầy đã nói rằng em không cần nghĩ ngợi gì cả, chỉ cần bình tĩnh và là chính mình", Phúc nhớ lại.

Đêm đó, thầy Tư ngủ cùng Phúc để đảm bảo em có thể nghỉ ngơi đầy đủ trước ngày thi. “Đó là lúc em nhận ra rằng thầy cô không chỉ là người dạy chữ, truyền đạt kiến thức, mà còn là gia đình, là điểm tựa khi chúng em đứng trước những ngưỡng cửa quan trọng của cuộc đời,” Phúc chia sẻ.

Hiện đang học tập trong một môi trường cạnh tranh cao ở nước ngoài, Phúc nói rằng càng thấm thía giá trị của kiến thức nền tảng mà thầy cô quê nhà đã truyền dạy. Em luôn tự nhủ phải cố gắng rèn luyện thật tốt để sau này trở về đóng góp cho quê hương.

Còn với thầy Tư, thành tích của các học trò không chỉ là niềm tự hào của gia đình, nhà trường và địa phương, mà còn đóng góp vào thành tích chung của giáo dục Việt Nam trên đấu trường quốc tế. Những khó khăn mà thầy trò cùng vượt qua cũng chính là động lực để thầy không ngừng tìm tòi, nghiên cứu và đổi mới phương pháp giảng dạy.

3 định hướng lớn về đổi mới đào tạo sư phạm

PGS.TS Nguyễn Đức Sơn, Hiệu trưởng trường Đại học Sư phạm Hà Nội, cũng đã chia sẻ về những nỗ lực của nhà trường trong 5 năm gần đây khi cùng toàn ngành triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Đây là giai đoạn có nhiều yêu cầu đổi mới mạnh mẽ, đặt ra trách nhiệm quan trọng cho các cơ sở đào tạo giáo viên.

Ông cho biết, khi chương trình mới bắt đầu được triển khai, tập thể cán bộ, giảng viên của trường đã tự đặt ra câu hỏi: “Những giáo viên tương lai cần phẩm chất, kỹ năng gì để đáp ứng yêu cầu mới? Làm thế nào để thầy cô tương lai có thể triển khai tốt chương trình giáo dục phổ thông mới trong thực tiễn?”.

Từ những trăn trở đó, nhà trường tiến hành rà soát tài liệu, cập nhật kiến thức, củng cố chương trình đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giảng viên. Cùng với việc tự đổi mới, trường Đại học Sư phạm Hà Nội còn tích cực đồng hành, hỗ trợ giáo viên phổ thông - nhất là đội ngũ giáo viên cốt cán - trong quá trình triển khai chương trình trên diện rộng.

PGS.TS Nguyễn Đức Sơn, Hiệu trưởng trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Ảnh: MOET

PGS.TS Nguyễn Đức Sơn nhấn mạnh rằng để đáp ứng yêu cầu đặt ra tại Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, nhà trường xác định ba định hướng trọng tâm:

Thứ nhất là tăng cường đào tạo giáo viên bằng tiếng Anh. Nhà trường đặt mục tiêu góp phần thúc đẩy quá trình đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong hệ thống giáo dục. Hiện, trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã có 7 ngành đào tạo giáo viên bằng tiếng Anh. Thời gian tới, số ngành và số giảng viên tham gia chương trình này sẽ tiếp tục được mở rộng. Song song đó, trường đã xây dựng các khóa bồi dưỡng dành cho giáo viên phổ thông, hỗ trợ họ tiếp cận dạy học bằng tiếng Anh ở từng môn học. Những nỗ lực này được kỳ vọng sẽ tạo ra bước đột phá trong giáo dục ngoại ngữ tại Việt Nam.
Thứ hai là phát triển mạnh đào tạo và nghiên cứu về khoa học dữ liệu, ứng dụng AI trong giáo dục. Nhà trường đã bắt đầu triển khai các khóa đào tạo mới liên quan đến khoa học dữ liệu, công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong giáo dục. Đây là hướng đi phù hợp với nhu cầu thực tiễn, giúp giáo viên tương lai có thể làm việc trong môi trường giáo dục hiện đại, gắn với chuyển đổi số quốc gia.
Thứ ba là tìm kiếm đối tác để xây dựng mô hình trường học thông minh. Nhà trường đang tích cực hợp tác với các tổ chức, đơn vị trong và ngoài nước để xây dựng mô hình “trường học thông minh”. Mục tiêu là tạo ra môi trường nghiên cứu - thực hành tiên tiến, nơi giáo viên và sinh viên có thể tiếp cận công nghệ giáo dục hiện đại, đồng thời lan tỏa mô hình này tới nhiều trường phổ thông.

Nhiều đổi mới của ngành giáo dục trong 5 năm qua

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh trong 5 năm qua, toàn ngành giáo dục đã triển khai hàng loạt chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, góp phần thực hiện nhiệm vụ đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Theo Bộ trưởng, ngành giáo dục đã đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết 29 về đổi mới giáo dục và đào tạo, Kết luận 91 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29, Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học - công nghệ và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Cùng với đó, ngành giáo dục triển khai các chính sách về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3-5 tuổi; xây dựng 248 trường nội trú, bán trú ở các xã biên giới; hoàn thiện các chính sách đột phá phát triển đội ngũ nhà giáo để thực thi Luật Nhà giáo, cùng nhiều nhiệm vụ khác.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: MOET

Trong 5 năm qua, một trong những kết quả nổi bật là ngành giáo dục đã hoàn tất chu trình triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, với chuyển đổi trọng tâm từ trang bị kiến thức sang phát triển năng lực người học. Đến nay, những mục tiêu quan trọng của chương trình cơ bản đã hoàn thành, tạo nên những chuyển biến rõ rệt trong giáo dục phổ thông.

Ở lĩnh vực thi học sinh giỏi quốc gia và Olympic quốc tế, Việt Nam tiếp tục duy trì vị trí trong nhóm 10 nước có kết quả tốt nhất thế giới, thậm chí có môn lọt vào nhóm 5 và nhóm 3. Kết quả này cho thấy nỗ lực của toàn ngành và sự tiến bộ của học sinh phổ thông Việt Nam.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng cho biết nhiều trường đại học Việt Nam đã có mặt trong các bảng xếp hạng quốc tế uy tín; một số trường, ngành đào tạo vào top 150 châu Á. Nhiều chương trình đào tạo mới, nhất là ở lĩnh vực công nghệ - kỹ thuật mũi nhọn, được đưa vào triển khai trong những năm gần đây.

Trong khi đó, giáo dục nghề nghiệp tiếp tục hội nhập sâu rộng. Việt Nam tham dự các kỳ thi kỹ năng nghề khu vực và thế giới với kết quả ngày càng cao, đồng thời hình thành đội ngũ chuyên gia, nhà giáo và đại sứ kỹ năng nghề đạt chuẩn quốc gia, khu vực và quốc tế.

Cũng trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước có nhiều chính sách quan trọng dành cho nhà giáo, đặc biệt là việc Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo - trong đó xác định phát triển đội ngũ là trọng tâm. Những chính sách này giúp đội ngũ giáo viên yên tâm gắn bó với nghề; số lượng thí sinh đăng ký ngành sư phạm tăng lên, điểm chuẩn nhiều trường thuộc nhóm cao.

"Đội ngũ nhà giáo đã yên tâm, phấn khởi và gắn bó với nghề hơn. Thật đáng mừng khi thí sinh thi vào các khối ngành sư phạm nhiều hơn và điểm vào các trường sư phạm thuộc nhóm cao nhất như một vài năm gần đây", ông Sơn nói.

Cùng với đó, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho rằng cơ hội học tập suốt đời của người dân cũng được mở rộng thông qua phong trào khuyến học, khuyến tài, mô hình học tập cộng đồng, xóa mù chữ… với nhiều kết quả tích cực.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định những kết quả đạt được là nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân, cùng nỗ lực của nhiều thế hệ giáo viên. Giáo dục luôn được xác định là quốc sách hàng đầu, giữ vai trò then chốt trong phát triển con người, đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho sự phát triển đất nước.

Giáo dục Việt Nam cần tiếp tục đổi mới

Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh giáo dục luôn đồng hành cùng dân tộc suốt 80 năm kể từ khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Với triết lý “một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”, ngay từ những ngày đầu lập quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định “chống giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm” là ba nhiệm vụ trọng tâm, đặt giáo dục ở vị trí đặc biệt trong chiến lược kiến thiết quốc gia.

Chủ tịch nước bày tỏ sự tri ân đối với các nhà giáo lão thành, các nhà giáo đã hi sinh trong chiến tranh và đội ngũ nhà giáo trên mọi miền đất nước đã dành trọn đời cho sự nghiệp trồng người.

Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu tại sự kiện. Ảnh: MOET

Theo Chủ tịch nước, phong trào thi đua yêu nước trong ngành giáo dục thời gian qua tiếp tục phát triển, kế thừa phong trào “dạy tốt - học tốt” và mở rộng với nhiều nội dung mới như “Mỗi thầy cô là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, hay “đổi mới, sáng tạo trong dạy và học”.

Gần đây, phong trào “xây dựng trường học hạnh phúc - học sinh tích cực” trở thành xu hướng nhân văn, góp phần nuôi dưỡng trí tuệ và tâm hồn học sinh.

Chủ tịch nước cũng nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục nhìn nhận rõ những khó khăn, hạn chế để nâng cao chất lượng giáo dục. Chủ tịch nước đề nghị ngành giáo dục tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm: quán triệt sâu sắc chủ trương của Đảng về giáo dục, hoàn thiện thể chế để tháo gỡ điểm nghẽn; triển khai hiệu quả Luật Nhà giáo; phát triển văn hóa học đường và đề cao trách nhiệm nêu gương của nhà giáo.

Bên cạnh đó, ngành cần đẩy mạnh giáo dục toàn diện; tăng cường phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục đạo đức; thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển hệ thống thông tin giáo dục; hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp; nâng tầm giáo dục đại học thông qua tái cấu trúc, chuẩn hóa và tăng cường nghiên cứu khoa học.

Chủ tịch nước nhấn mạnh sự cần thiết của hội nhập quốc tế sâu rộng và yêu cầu tiếp tục thực hiện hiệu quả Chỉ thị 41 của Bộ Chính trị về công tác thi đua, khen thưởng. Mục tiêu hướng tới là xây dựng hệ thống giáo dục quốc dân hiện đại, công bằng, chất lượng, phấn đấu đưa Việt Nam đứng trong nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới vào năm 2045.

THANH TÚ

Nguồn PLO : https://plo.vn/thay-thap-lua-de-tro-buoc-ra-dau-truong-quoc-te-post881717.html