Các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhi.
Tháng 10/2022, sau một lần ngã nhẹ, bé Trần Minh Đức (quê tại Thành phố Hồ Chí Minh) bị đau ở đùi trái. Khi đi khám, gia đình bàng hoàng nhận tin dữ bé mắc osteosarcoma – ung thư xương ác tính với khối u đã xâm lấn toàn bộ xương đùi. Bệnh thường gặp ở thanh thiếu niên, hiếm gặp và vô cùng nguy hiểm ở trẻ nhỏ.
Trước tiên lượng nặng, các cơ sở y tế đều chỉ định cắt cụt chi để bảo đảm tính mạng hay ghép xương truyền thống. Các phương pháp đều tiềm ẩn nguy cơ cao về đào thải và nhiễm trùng, đặc biệt với trẻ nhỏ đang trong giai đoạn phát triển.
Mẹ của bệnh nhi không đầu hàng số phận, suốt gần 2 năm đã cùng con rong ruổi khắp các bệnh viện lớn nhỏ, tìm mọi cách giữ lại đôi chân cho con. Vừa hóa trị, chị vừa cõng con đến lớp mỗi ngày, đêm đến lại miệt mài nghiên cứu tài liệu y học và liên hệ với bác sĩ trong, ngoài nước.
Tại Hệ thống Y tế Vinmec, chị nuôi niềm hy vọng khi Giáo sư, Tiến sĩ Trần Trung Dũng – Giám đốc Hội đồng chuyên ngành Cơ xương khớp đưa ra phương án điều trị thay toàn bộ xương đùi bằng vật liệu in 3D cá thể hóa, sản xuất tại Việt Nam.
Toàn bộ xương đùi của bé Đức đã bị khối u xâm lấn nên chỉ có phương án cắt bỏ hoàn toàn mới bảo đảm sự sống cho em. Tuy nhiên, các loại khớp nhân tạo trên thị trường đều không phù hợp với cơ thể nhỏ tuổi.
Bệnh nhi có thể đi lại trên đôi chân của mình.
Sau nhiều lần hội chẩn liên chuyên khoa bao gồm Chấn thương chỉnh hình, Ung bướu, Chẩn đoán hình ảnh, Giải phẫu bệnh, Dược lâm sàng… đội ngũ chuyên môn Vinmec đã thống nhất phương án điều trị tối ưu là phẫu thuật hai giai đoạn.
Giai đoạn 1 (1/2024), các bác sĩ tiến hành cắt khối u và ghép xương xi-măng tạm thời. Giai đoạn 2 (5/2025), các bác sĩ thay toàn bộ xương đùi bằng “đo ni đóng giày”.
Ngày 29/1/2024, bé Đức thực hiện ca mổ đầu tiên để loại bỏ toàn bộ khối u và ghép xương xi-măng tạm thời. Đến tháng 5/2025, khi sức khỏe đã ổn định, bé được thay toàn bộ xương đùi nhân tạo bằng kim loại in 3D “đo ni đóng giày”, đánh dấu lần đầu tiên công nghệ được ứng dụng cho bệnh nhi nhỏ tuổi nhất thế giới và lần đầu được sản xuất bởi sự phối hợp giữa các bác sĩ Vinmec và đội ngũ kỹ sư của Đại học VinUni. Xương được thiết kế theo dạng mô-đun cho phép "nối dài" theo sự phát triển thể chất của trẻ
Thạc sĩ, bác sĩ Trần Đức Thanh, người trực tiếp tham gia ca mổ, cho biết, các bác sĩ đã liên hệ với các hãng nước ngoài nhưng không có thiết kế phù hợp. Việc tự chế tạo thiết bị không chỉ giúp chủ động trong điều trị, mà còn mở ra hướng đi mới cho y học Việt.
Ca phẫu thuật kéo dài 4 giờ diễn ra thành công. Bé Đức hồi phục nhanh, không có biến chứng, đã có thể đi lại với hỗ trợ vật lý trị liệu. Sự kiện không chỉ đánh dấu bước đột phá về kỹ thuật phức tạp mà còn thể hiện sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đa chuyên khoa. Bệnh nhi vừa được bảo toàn tính mạng, vừa giữ nguyên được chi thể.
Nhìn thấy con đứng trên đôi chân của mình, mẹ bệnh nhi không khỏi nghẹn ngào. Từ một cậu bé từng đối mặt với nguy cơ đoạn chi và sống lệ thuộc suốt đời, Minh Đức giờ đã có thể bước đi bằng chính đôi chân của mình, với sự hỗ trợ vật lý trị liệu, không gặp biến chứng nhiễm trùng hay thải ghép.
Đây là ca phẫu thuật thay toàn bộ xương đùi bằng vật liệu in 3D cá thể hóa cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới. Đây cũng là sản phẩm y sinh đầu tiên được thiết kế và sản xuất hoàn toàn trong nước, đánh dấu bước tiến quan trọng trong ứng dụng y học chính xác tại Việt Nam.
Đến nay, Vinmec đã thành công nhiều ca bệnh khó, hiếm gặp như ghép gan cho bệnh nhi 8 tháng tuổi từ người hiến chết não, tái tạo thành ngực bằng titanium in 3D đầu tiên Đông Nam Á, và thay đồng thời xương chậu – xương đùi bằng xương in 3D lần đầu trên thế giới.
MẠNH TRẦN