Thế giới ngày càng chứng kiến nhiều cơn bão khắc nghiệt hơn

một ngày trướcBài gốc

AMOC yếu hơn đang gây ra lũ lụt gia tăng ở bờ biển đông bắc Mỹ. Ảnh: Andrew Renneisen/Getty Images

Sự sụp đổ mạng lưới quan trọng của các dòng hải lưu Đại Tây Dương có thể đẩy một số khu vực trên thế giới vào diễn biến thời tiết khắc nghiệt hơn.

Theo một nghiên cứu mới, nhiệt độ mùa đông giảm xuống ở một số thành phố trên thế giới, sẽ gây ra "tác động sâu sắc đến khí hậu và xã hội".

Dòng hải lưu đảo ngược Đại Tây Dương (AMOC) là hệ thống các dòng hải lưu hoạt động giống như một băng chuyền khổng lồ, kéo nước ấm từ Nam bán cầu và vùng nhiệt đới đến Bắc bán cầu, nơi nước nguội đi, chìm xuống và chảy trở lại phía nam.

Vì thế sự sụp đổ của AMOC có thể tác động rất lớn đến việc vận chuyển nhiệt trong hệ thống Trái Đất. Sự sụp đổ của AMOC có khả năng gây ra những thay đổi khí hậu trên toàn cầu.

Nhiều nghiên cứu cho thấy AMOC đang suy yếu với dự đoán có thể sụp đổ trong thế kỷ này khi hiện tượng ấm lên toàn cầu phá vỡ sự cân bằng giữa nhiệt và độ mặn.

Điều này sẽ dẫn đến những thay đổi lớn về thời tiết và khí hậu toàn cầu — bao gồm cả nhiệt độ giảm mạnh ở châu Âu, nơi phụ thuộc vào AMOC để có khí hậu ôn hòa.

Tuy nhiên, những tác động trực tiếp vẫn chưa rõ ràng vào thời gian tới khi thế giới ngày càng nóng lên do con người đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tác động của AMOC

"Điều gì sẽ xảy ra nếu AMOC sụp đổ và biến đổi khí hậu xảy ra? Quá trình làm mát sẽ thắng hay quá trình nóng lên sẽ thắng?" René van Westen, một nhà nghiên cứu về biển và khí quyển tại Đại học Utrecht ở Hà Lan và là đồng tác giả của bài báo được công bố hôm 11.6 trên tạp chí Geophysical Research Letters cho biết.

Đây cũng là nghiên cứu đầu tiên sử dụng mô hình khí hậu hiện đại và phức tạp để trả lời câu hỏi trên.

Các nhà nghiên cứu đã xem xét kịch bản, trong đó AMOC suy yếu 80% và Trái đất ấm hơn khoảng 2 độ C so với thời kỳ trước, kể từ khi con người bắt đầu đốt một lượng lớn nhiên liệu hóa thạch. Hiện tại, hành tinh này đang ấm lên 1,2 độ.

Ngay cả trong thế giới ấm lên, con người đã tìm thấy "sự làm mát đáng kể" trên khắp châu Âu với nhiệt độ mùa đông trung bình giảm mạnh nhưng thời tiết lại lạnh khắc nghiệt hơn.

Nghiên cứu cũng phát hiện nhiều điều mới về khả năng nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng ngay cả khi AMOC sụp đổ.

Theo nghiên cứu, băng biển sẽ mở rộng về phía nam đến tận Scandinavia, một số vùng của Vương quốc Anh và Hà Lan.

Điều này sẽ có tác động rất lớn đến thời tiết lạnh khắc nghiệt vì bề mặt trắng của băng phản chiếu năng lượng của mặt trời trở lại không gian, khuếch đại sự làm mát.

Các nhà khoa học đã tạo ra một bản đồ tương tác để hình dung tác động của sự sụp đổ AMOC trên toàn cầu.

Chẳng hạn như London có thể chứng kiến nhiệt độ cực lạnh vào mùa đông là - 2,2 độ F, trong khi Oslo có thể chứng kiến nhiệt độ thấp tới - 55 độ F và chịu đựng nhiệt độ tối đa dưới 32 độ F trong 46% thời gian trong năm.

Nhiều cơn bão xảy ra

Nghiên cứu cũng ghi nhận một số khu vực của Châu Âu sẽ phải chịu nhiều cơn bão hơn. Sự chênh lệch nhiệt độ tăng lên giữa Bắc Âu và Nam Âu đang làm mạnh thêm luồng phản lực và tăng cường độ bão trên Tây Bắc Âu.

Ông van Westen cảnh báo trong khi việc làm mát trong một hành tinh ngày càng nóng hơn có vẻ là tin tốt, nhưng điều đó hoàn toàn không phải vậy.

Xã hội ở nhiều nơi ở Bắc bán cầu "không thể chịu đựng những điều kiện cực lạnh như vậy". Mùa màng sẽ chết, đe dọa an ninh lương thực và cơ sở hạ tầng có thể bị sụp đổ.

Hơn nữa, tác động của sự sụp đổ của AMOC chủ yếu được cảm nhận vào mùa đông ở châu Âu. Nơi này cũng phải chịu những đợt nắng nóng khắc nghiệt vào mùa hè khi cuộc khủng hoảng khí hậu gia tăng.

Trong khi đó, Nam bán cầu được dự đoán sẽ trải qua tình trạng ấm lên gia tăng.

Các nhà khoa học cũng xem xét tác động của sự sụp đổ AMOC trong một thế giới ngày càng ấm lên.

"Nếu nhiệt độ toàn cầu đạt khoảng 4 độ C so với mức trước thời kỳ công nghiệp, thì nhiệt độ sẽ tăng mạnh ở Châu Âu. Tín hiệu ấm lên đang thắng thế", ông van Westen cho biết.

Ngoài ra, sự sụp đổ của AMOC sẽ không chỉ ảnh hưởng đến nhiệt độ mà cũng khiến mực nước biển dâng cao toàn cầu, đặc biệt ở Mỹ.

HỒNG NHUNG

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/the-gioi-ngay-cang-chung-kien-nhieu-con-bao-khac-nghiet-hon-142226.html