Thế kỷ thứ hai của báo chí cách mạng Việt Nam: Cạnh tranh sòng phẳng với các nền tảng truyền thông mới

Thế kỷ thứ hai của báo chí cách mạng Việt Nam: Cạnh tranh sòng phẳng với các nền tảng truyền thông mới
5 giờ trướcBài gốc
Nhà báo Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam.
Đồng chí tin tưởng rằng, khi cả hệ thống cùng đổi mới, sáng tạo, báo chí Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững vị trí quan trọng trong dòng chảy thông tin, tiếp tục sứ mệnh phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các nhà báo trong kỷ nguyên mới cần chuẩn bị những kiến thức, kỹ năng đột phá để tiếp tục hành trình các thế hệ nhà báo đi trước, từng bước vươn tầm báo chí thế giới.
Sức ép của các nền tảng truyền thông và công nghệ: Thách thức cũng là cơ hội
Phóng viên : Thưa đồng chí, với lịch sử 100 năm ra đời phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam đã ghi dấu những thành tựu to lớn, góp phần quan trọng vào sự nghiệp cách mạng giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ đất nước. Theo đồng chí, có sự khác biệt nào trong những đặc điểm của báo chí Việt Nam so với báo chí thế giới và khu vực?
Đồng chí Lê Quốc Minh: Lịch sử báo chí Việt Nam gắn liền với lịch sử cách mạng. Ra đời vì mục tiêu phục vụ cách mạng, báo chí Việt Nam đã trải qua 100 năm phát triển và đóng vai trò quan trọng trong công cuộc đấu tranh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ đất nước. Trong suốt hành trình một thế kỷ qua, từ "báo chí” luôn đi liền với từ "cách mạng”. Đây chính là điểm khác biệt lớn nhất giữa nền báo chí Việt Nam và nền báo chí của nhiều quốc gia khác.
Với sứ mệnh cao cả và là đặc điểm khác biệt này, báo chí cách mạng Việt Nam từ giai đoạn mới ra đời có nhiệm vụ động viên, cổ vũ người dân đứng lên đấu tranh chống lại thực dân đế quốc; giành độc lập dân tộc. Qua các thời kỳ lịch sử, báo chí cách mạng Việt Nam với nhiệm vụ tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, trở thành diễn đàn của nhân dân, là cầu nối giữa dân với Đảng, giữa dân với Nhà nước.
Đặc điểm này xuyên suốt trong mọi thời kỳ. Từ những buổi đầu cách mạng cho tới giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội và phát triển đất nước, đặc điểm, tính chất này vẫn vẹn nguyên như lúc ban đầu.
Vì thế, Việt Nam có một nền báo chí khác với các nước khác trong khu vực và trên thế giới.
Dù chúng ta đang phải đổi mới từng ngày để đáp ứng nhu cầu bạn đọc, ngày nay dù công nghệ làm báo có thay đổi đến đâu đi chăng nữa thì điều cốt lõi là sứ mệnh của báo chí cách mạng Việt Nam vẫn sẽ không bao giờ thay đổi.
Sau 100 năm phát triển, báo chí Việt Nam vẫn luôn giữ đúng sứ mệnh của mình là phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân, nhiệm vụ chính là tuyên truyền chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước đến với nhân dân, góp phần dẫn dắt, định hướng xã hội với mục tiêu cuối cùng là xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nước. Trong bối cảnh truyền thông bùng nổ hiện nay và sự cạnh tranh khốc liệt với các nền tảng truyền thông mới, báo chí Việt Nam vẫn luôn giữ vững được mục tiêu và giữ vững vị trí, vai trò trong lòng công chúng.
Phóng viên : Để giữ vững được mục tiêu định hướng xã hội và thực hiện sứ mệnh của báo chí cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới, trong bối cảnh bùng nổ công nghệ và thông tin như hiện nay, chúng ta đang đối mặt với những khó khăn thách thức nào? Bước sang thế kỷ thứ hai trong hành trình phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam cần phải có kế hoạch hành động ra sao để vượt qua những thách thức đó?
Đồng chí Lê Quốc Minh : Nhìn chung, không chỉ Việt Nam mà báo chí thế giới cũng đang đứng trước rất nhiều sức ép. Trong vài năm gần đây, chúng ta có thể quan sát được sự thu hẹp của báo chí thế giới. Điều này xảy ra không chỉ báo in mà còn cả với phát thanh, truyền hình và điện tử.
Sức ép lớn nhất đến từ việc chúng ta có quá nhiều nguồn thông tin. Hiện nay, mỗi tổ chức, mỗi cá nhân đều có thể trực tiếp phát hành nội dung, tin tức của mình lên mạng Internet. Trước kia, người đọc chỉ có thể tìm đến báo chí như là một nguồn thông tin duy nhất, thì bây giờ họ có rất nhiều lựa chọn. Trong bối cảnh có quá nhiều nguồn thông tin như vậy, người đọc sẽ rất dễ bị xao lãng.
Sức ép thứ hai đến từ việc người dùng né tránh tin tức, đặc biệt là sau đại dịch Covid-19. Từ báo in cho tới các kênh phát thanh, truyền hình,… người đọc tiếp xúc với quá nhiều thông tin tiêu cực từ báo chí. Điều này gây ảnh hưởng xấu đến cảm xúc cá nhân của người đọc. Do đó, một tỷ lệ không nhỏ độc giả có xu hướng né tránh tin tức và không muốn lên mạng Internet mỗi ngày nữa.
Sức ép thứ ba là sự cạnh tranh về công nghệ. Khi công nghệ phát triển quá nhanh, vòng đời của sản phẩm công nghệ quá ngắn, các cơ quan báo chí khó có thể kịp đầu tư và đón đầu xu hướng công nghệ mới. Trong quá trình chuyển đổi số, các cơ quan báo chí chưa kịp nắm bắt công nghệ này thì công nghệ mới đã ra đời.
Rất khó để có thể thiết kế chiến lược đầu tư dài hạn và đúng hướng.
Tuy vậy, thách thức không có nghĩa là không có cơ hội.
Phóng viên: Vâng, đồng chí có thể cho biết cụ thể hơn về những cơ hội của báo chí hiện nay?
Đồng chí Lê Quốc Minh: Trước đây, phải là những cơ quan báo chí lớn, có nguồn lực dồi dào, có đội ngũ đông đảo thì mới có lợi thế, vị thế và sức ảnh hưởng trong việc tiếp cận độc giả.
Bây giờ, ngay cả những cơ quan báo chí nhỏ ở các nước đang phát triển vẫn có thể tạo ra sức hút với độc giả; thậm chí là cạnh tranh một cách bình đẳng với các cơ quan báo chí lớn. Điểm cốt lõi là họ phải biết tận dụng công nghệ.
Rất khó để nói là một cơ quan báo chí trong bối cảnh hiện tại sẽ là gã khổng lồ hay là người tí hon. Bởi vì một người tí hon hôm nay có thể đột nhiên trở thành gã khổng lồ vào ngày mai nếu biết tận dụng vị thế và ứng dụng những công nghệ phù hợp.
Cơ hội thứ hai là xu hướng số hóa nội dung. Hiện giờ, mọi nội dung đều có thể đưa lên trên nền tảng số. Do đó, sự cạnh tranh về mặt địa lý sẽ không còn nữa. Như đã nói, nếu như trước kia chỉ những đơn vị sản xuất nội dung lớn mới có thể thiết kế và lắp đặt hệ thống phát sóng rộng khắp hay vận chuyển tờ báo in của mình đến nhiều nơi thì bây giờ một tổ chức nhỏ hay thậm chí một cá nhân cũng có thể thu hút lượng người theo dõi nhiều hơn cả một tòa soạn lớn.
Cơ hội thứ ba là sự hỗ trợ đáng kể từ công nghệ. Trong quá khứ, nhà báo gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận thông tin, tác nghiệp. Họ chỉ có trong tay cây bút, tờ giấy hay chiếc máy ảnh. Nhưng hiện tại, nhà báo có rất nhiều công cụ hỗ trợ hiệu quả. Đơn cử, chúng ta có nhiều phần mềm để nắm bắt, thẩm định, kiểm chứng thông tin trong thời gian ngắn. Hoặc như nếu trước đây anh đi phỏng vấn mất nửa tiếng, giải băng mất thêm vài tiếng nữa thì giờ công cụ có thể giúp anh giải băng trong vài phút. Chúng ta có thời gian để làm những việc sáng tạo khác.
Đó là những cơ hội rất lớn mà các cơ quan báo chí cũng những người làm báo cần phải biết tận dụng. Bởi nếu tận dụng thành công thì một cơ quan báo chí địa phương, một cơ quan báo chí nhỏ, một cơ quan báo chí ở những nước đang phát triển hoàn toàn có thể làm được những điều đặc biệt mà chưa chắc các cơ quan báo chí lớn ở những nước phát triển có thể làm được.
Dù công nghệ làm báo có thay đổi đến đâu đi chăng nữa, điều cốt lõi - sứ mệnh của báo chí cách mạng Việt Nam vẫn sẽ không bao giờ thay đổi.
Cá nhân hóa nội dung tin tức là một hướng đi
Phóng viên : Một trong những thách thức đã được biến thành cơ hội, có thể kể đến những thành công của báo Nhân Dân thời gian qua trong việc ứng dụng công nghệ để tạo ra những sản phẩm tiếp cận và lan tỏa trong giới bạn đọc trẻ. Từ thành công này, đồng chí có thể cho biết, với vị thế là "cánh chim đầu đàn” của hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam, Báo Nhân Dân đã và đang có chiến lược thế nào để khẳng định vai trò của mình trong các cơ quan báo chí và vị thế trong lòng bạn đọc?
Đồng chí Lê Quốc Minh : Là tờ báo Đảng lớn nhất cả nước, Báo Nhân Dân càng phải bám sát nhiệm vụ và chức năng, thực hiện sứ mệnh lớn lao của báo chí cách mạng. Và muốn giữ vững tính định hướng, tuyên truyền sâu rộng mọi chính sách chủ trương của Đảng và Nhà nước đến được mọi tầng lớp nhân dân, báo càng phải giữ vững vị trí, vai trò của mình trong lòng bạn đọc, nhất là phải có chiến lược tiếp cận thế hệ bạn đọc trẻ.
Hiện nay, Báo Nhân Dân đang phát triển chiến lược cá nhân hóa nội dung. Tức là, chúng tôi hướng tới việc không sản xuất một bài viết cho muôn người đọc nữa mà sản xuất nhiều bài viết về một vấn đề. Mỗi bài viết lại hướng đến tiếp cận và phục vụ những đối tượng khác nhau. Để làm được điều này, Báo Nhân Dân đang tìm kiếm và ứng dụng nhiều công nghệ hiện đại. Bởi, cá nhân hóa nội dung tin tức là một hướng đi rất quan trọng của báo chí trong tương lai.
Thứ hai, chúng tôi muốn gây dựng mối quan hệ trực tiếp giữa tòa soạn với độc giả, khán thính giả. Đây là thời điểm mà mà báo chí nói chung cần đầu tư để làm tốt việc này. Bởi, trong gần 20 năm qua chúng ta đã quá phụ thuộc vào các nền tảng mạng xã hội. Chúng ta có lượng người xem, có lượng traffic nhưng không thực sự có độc giả.
Không có dữ liệu về độc giả là một sai lầm của quá khứ. Bây giờ, báo chí cần khắc phục sai lầm này bằng việc là tạo mối liên hệ trực tiếp với độc giả; cần biết độc giả của mình là ai; cần nắm dữ liệu để hiểu và cung ứng đúng nội dung mà độc giả cần.
Vì thế, lấy độc giả làm trung tâm là chiến lược rất rõ ràng của Báo Nhân Dân trong thời gian tới.
Không có dữ liệu về độc giả là một sai lầm của quá khứ. Bây giờ, báo chí cần khắc phục sai lầm này: Cần biết độc giả là ai để hiểu và cung ứng đúng thứ mà cần.
Phóng viên : Như vậy, việc nắm bắt xu hướng công nghệ để triển khai nội dung phục vụ bạn đọc là điều cốt lõi? Đồng chí có thể chia sẻ kinh nghiệm trong việc sử dụng công nghệ trong các tòa soạn báo chí?
Đồng chí Lê Quốc Minh : Việc nghiên cứu để nắm bắt xu hướng công nghệ báo chí là điều rất quan trọng mà không phải cơ quan báo chí nào cũng có thể thành công.
Có điều chúng ta cần mạnh dạn thử nghiệm những công nghệ mới, dám chấp nhận sai lầm và thậm chí là thất bại. Thử 10 việc mà hiệu quả 3, 4 việc còn hơn là không có việc nào thành. Hơn nữa, nếu không thử nghiệm chúng ta sẽ khó biết được điểm mạnh, điểm yếu của mình là gì; con đường nào là đúng đắn nhất hay tòa soạn có thể thành công bằng cách nào.
Phải mạnh dạn vượt ra khỏi vùng an toàn để thử nghiệm.
Những đổi mới sáng tạo của báo Nhân Dân trong thời gian vừa qua nằm ở sự kết hợp giữa ấn phẩm in và sản phẩm số. Nhiều tổ chức quốc tế đã nhận định thành công này đã vượt ra ngoài tầm biên giới. Trên thực tế, không nhiều cơ quan báo chí trên thế giới có được sự kết hợp giữa một nền tảng rất rất truyền thống như báo in với những công nghệ mới thực tế ảo tăng cường. Những dự án này đã đặc biệt thu hút giới trẻ.
Tuy nhiên, chúng ta không nên hài lòng với những gì đã đạt được mà cần tiếp tục đổi mới hơn nữa.
Chúng tôi mong muốn đây sẽ là niềm cảm hứng cho nhiều cơ quan báo chí trong nước. Thành công của báo Nhân Dân sẽ là động lực để các tòa soạn cùng tìm tòi, sáng tạo.
Thực tế cho thấy một số cơ quan báo chí đã có những bước đi khá thú vị.
Khi đồng loạt các cơ quán báo chí cùng đổi mới, sáng tạo, môi trường báo chí của Việt Nam sẽ càng thú vị hơn và hấp dẫn người đọc hết. Đây là cơ sở để người dân tin tưởng vào báo chí chính thống, đồng thời tiếp cận những thông tin chính thức, chuẩn xác.
Từ đó, báo chí có thể góp phần xây dựng lòng tin của người dân vào tương lai của đất nước.
Phóng viên: Đồng chí đánh giá như thế nào về tốc độ chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí cả nước trong giai đoạn hiện nay? Vai trò của Hội Nhà báo trong nhiệm vụ này được thể hiện như thế nào?
Đồng chí Lê Quốc Minh : Chúng ta nói về câu chuyện chuyển đổi số từ trước khi xảy ra đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, trong suốt gần 3 năm thúc đẩy với rất nhiều hội nghị, hội thảo, tọa đàm, chương trình đào tạo, tình hình gần như giậm chân tại chỗ vì một tâm lý chung: Không biết chuyển đổi số là gì.
Hoặc chờ xem một tờ báo khác làm thế nào rồi mình sẽ làm lại.
Như một cú hích, đại dịch Covid-19 khiến nhiều cơ quan báo chí không có cách nào khác ngoài tiến hành chuyển đổi số. Dù tiến hành ở nhiều quy mô khác nhau, nhưng rất nhiều cơ quan báo chí đã nhận thức được tầm quan trọng cũng như mối nguy nếu không chuyển đổi số. Có nhiều kế hoạch mất cả mấy năm trước không làm được thì giờ chỉ sau mấy tháng là đã được tiến hành.
Điểm rất là đáng mừng là quá trình chuyển đổi đã diễn ra khá là mạnh mẽ ở một số báo, đài địa phương hoặc là cơ quan báo chí nhỏ. Họ chuyển đổi số rất nhanh, thu được thành quả và thậm chí là tạo nên niềm cảm hứng cho những cơ quan báo chí lớn.
Theo báo cáo về trưởng thành chuyển đổi số của Bộ Thông tin Truyền thông năm 2024, trong danh sách 10 đơn vị đứng đầu ở mỗi hạng mục có khá nhiều những cơ quan báo chí địa phương.
Dù có nhiều tín hiệu tích cực nhưng nỗ lực chuyển đổi số vẫn chưa đồng đều.
Đến nay, trên toàn quốc vẫn có những cơ quan báo chí chưa vận hành được các kênh nội dung trên mạng xã hội, chưa hiểu về trí tuệ nhân tạo (AI), hoặc chưa đầu tư cho phát triển sản xuất đa phương tiện.
Sự chậm trễ cũng là điều mà Hội Nhà báo Việt Nam rất là trăn trở và đang tìm cách thúc đẩy. Hiện nay Hội đang liên tục tổ chức các khóa đào tạo mới. Vào ngày 3/6 vừa qua, chúng tôi đã khởi động chương trình đào tạo AI đồng loạt cho khoảng 2.200 nhà báo trên toàn quốc. Kế hoạch từ nay đến cuối năm của Hội là sẽ phổ cập kiến thức AI cho ít nhất 5.000 nhà báo tại Việt Nam.
Khi các nhà báo biết sử dụng những công cụ này thì họ sẽ trở thành những người thúc đẩy chuyển đổi số tại đơn vị của mình.
Bên cạnh đó, chúng tôi cũng tổ chức nhiều tọa đàm và các chương trình tập huấn cho lãnh đạo, quản lý các cơ quan báo chí.
Mặt khác, Hội đã giới thiệu những mô hình thành công trong nước và ngoài nước; tổ chức các chuyến thăm và học tập để cùng gợi mở cho các nhà quản lý.
Theo định hướng của Chính phủ, chúng tôi hy vọng quá trình chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí sẽ đạt được những chỉ số yêu cầu vào cuối năm 2025; đạt thang điểm 100 % vào năm 2030.
Nhưng mong muốn chuyển đổi số, trước hết vẫn phải xuất phát từ nhu cầu tự thân của các cơ quan báo chí.
Rất khó để nói là một cơ quan báo chí trong bối cảnh hiện tại sẽ là gã khổng lồ hay là người tí hon. Bởi vì một người tí hon hôm nay có thể đột nhiên trở thành gã khổng lồ vào ngày mai nếu biết tận dụng vị thế và ứng dụng những công nghệ phù hợp.
Báo chí phải xây dựng được niềm tin với bạn đọc
Phóng viên : Đồng chí hình dung thế nào về báo chí Việt Nam trong 10, 20 và 50 năm tới? Đồng chí kỳ vọng điều gì cho báo chí cách mạng Việt Nam trong thế kỷ thứ hai của mình?
Đồng chí Lê Quốc Minh: Báo chí Việt Nam không nằm ngoài dòng chảy của báo chí thế giới. Do đó, các tòa soạn phải nắm bắt và nhìn xem con đường báo chí thế giới sẽ đi về đâu.
Khi nói đến báo chí, tức là nói đến người xem, độc giả, khán thính giả. Phải biết họ thay đổi thói quen tiếp nhận thông tin như thế nào thì chúng ta mới có cách thức tiếp cận phù hợp.
Khi nhìn thấy nhu cầu nội dung của độc giả di chuyển lên các nền tảng số (digital), chúng ta tiến hành chuyển đổi số. Tuy nhiên, nền tảng số sẽ tiếp tục thay đổi trong tương lai. Thay vì sử dụng các thiết bị quen thuộc như máy tính hay điện thoại, người dùng có thể chuyển sang sử dụng những thiết bị đang được nghiên cứu hoặc sắp được nghiên cứu. Liệu, chúng ta có nắm bắt được không?
Ví dụ, giới công nghệ đã phát triển các loại kính thông minh cho phép người dùng nhìn trực tiếp trên mắt kính hoặc không gian thực để đọc tin. Trước mắt họ là những màn hình ảo có kích cỡ lên tới 200 inch và có thể điều khiển bằng giọng nói. Người dùng sẽ không cần phải rút điện thoại ra nữa.
Với xu hướng như vậy, liệu chúng ta có nắm bắt được không?
Hiểu được độc giả, biết họ đi đâu hay thích gì để cung ứng là bảo đảm thắng lợi 50% cho các tòa soạn.
50% còn lại nằm ở sự nỗ lực của các cơ quan báo chí, phải thay đổi cách tiếp cận. Nếu dùng cách cũ để tuyên truyền về đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước mà không tiếp cận được người đọc thì phải thay đổi cách làm như thế nào?
Đó là câu hỏi để quyết định hướng đi của các tòa soạn trong tương lai.
Trên thực tế, có không ít tòa soạn đầu tư vào hệ thống công nghệ, máy móc thiết bị hiện đại nhưng khâu ứng dụng lại là câu chuyện hoàn toàn khác.
Không phải cứ mua một vài phần mềm hiện đại về là mình đã vượt hơn so với các đơn vị khác. Điều cốt lõi là chúng ta phải biết sử dụng và kết hợp những cái phần mềm, công nghệ này vào quy trình sản xuất nội dung của mình, nhằm tại ra các sản phẩm có giá trị và chất lượng.
Tuy nhiên, kết hợp công nghệ như thế nào, chỗ nào dùng ít, chỗ nào dùng nhiều, chỗ nào nên thận trọng, chỗ nào nên cởi mở thì những người làm quản lý cần một chiến lược rõ ràng; tiếp đến cần đào tạo đội ngũ nhân sự để thực hiện chiến lược đã đề ra.
Chỉ khi giải quyết được những bài toán trên, báo chí mới có thể có chỗ đứng. Nếu không, chúng ta sẽ bị cạnh tranh bởi rất nhiều nền tảng khác. Tệ hại hơn, khi người đọc không đến với báo chí chính thống để tiếp cận thông tin nữa, họ sẽ có khả năng tiêu thụ tin giả, gây ảnh hưởng tiêu cực tới đời sống, công việc.
Như thế thì chính báo chí cũng không làm tròn trách nhiệm của mình.
Phóng viên: Như đồng chí đã chia sẻ, dù chúng ta đang đổi mới và ứng dụng cách làm báo hiện đại thì điều cốt lõi của báo chí cách mạng Việt Nam vẫn sẽ không bao giờ thay đổi. Theo đồng chí, trong tương lai, báo chí cách mạng Việt Nam cần làm gì để giữ giá trị cốt lõi ấy?
Đồng chí Lê Quốc Minh: Nhiệm vụ chung của các cơ quan báo Đảng cần phải bám sát định hướng, chủ trương, nêu cao tính chính trị của mình. Nhưng nếu không đưa được những nội dung thông tin đó đến độc giả, nghĩa là chúng ta chưa hoàn thành nhiệm vụ.
Nhiệm vụ của chúng ta là phải tìm ra cách thức để tiếp cận độc giả; phải xuất hiện ở mọi nơi và nhắm trúng nhu cầu của người dùng. Báo chí cần thay đổi quan điểm là chờ bạn đọc tìm đến mình, mà mình phải đi tìm bạn đọc. Vì thế, cần chủ động tập trung sản xuất những thông tin chất lượng cao, chuyên nghiệp, hấp dẫn và có độ tin cậy cao. Có như vậy thì người dùng mới tìm đến báo chí với niềm tin rằng sẽ được đọc những nội dung chất lượng. Đấy là cách để độc giả không bị lao theo "biển thông tin" trên mạng xã hội, trên internet chưa được kiểm chứng.
Tôi cho rằng, trong tương lai, để giữ vững vai trò dẫn dắt và niềm tin của độc giả, báo chí cách mạng cần phải bám hai trụ cột là nội dung và công nghệ. Nội dung vẫn là linh hồn, là yếu tố cốt lõi thể hiện bản sắc và giá trị xã hội của báo chí. Nhưng để nội dung ấy đến được với công chúng một cách nhanh chóng, hiệu quả và hấp dẫn, thì công nghệ chính là đòn bẩy không thể thiếu.
Sự kết hợp hài hòa giữa ngòi bút chính trực và công cụ số thông minh giúp báo chí hiện đại không chỉ truyền tải thông tin, mà còn tạo ra trải nghiệm tương tác, cá nhân hóa, và lan tỏa mạnh mẽ hơn.
Trong dòng chảy phát triển hôm nay, báo chí cần song hành trên hai trụ cột ấy để vừa giữ được chiều sâu tư tưởng, vừa bắt kịp xu thế truyền thông mới, từ đó vững vàng trên hành trình đổi mới và hội nhập.
Sự kết hợp hài hòa giữa ngòi bút chính trực và công cụ số thông minh giúp báo chí hiện đại tạo ra trải nghiệm tương tác, cá nhân hóa, và lan tỏa mạnh mẽ hơn.
Phóng viên : Để thực hiện những nhiệm vụ trong kỷ nguyên mới, việc sáp nhập các cơ quan báo chí, trước mắt phải đối mặt với những khó khăn về tinh giản nhân lực, về kinh tế báo chí. Hội Nhà báo Việt Nam sẽ đồng hành cùng các cơ quan báo chí thế nào để giữ chân được những người làm nghề và tiếp tục nuôi dưỡng đam mê làm báo với thế hệ trẻ?
Đồng chí Lê Quốc Minh : Chúng ta cần chấp nhận một thực tế rằng thị trường lao động đối xử công bằng với tất cả mọi người.
Khi xã hội có những sự thay đổi, biến động nhất định, các ngành nghề buộc phải chuyển đổi, co hẹp và dẫn đến việc hàng loạt nhân sự phải nghỉ việc.
Người lao động buộc phải tự đào tạo lại và đi tìm việc ở những lĩnh vực khác. Trong quá trình thực hiện Nghị quyết 18, chúng ta đã nhìn thấy việc sáp nhập báo, đài địa phương trên toàn quốc. Điều này chắc chắn sẽ dẫn đến sự dư thừa lao động. Trong đó có nhiều nhà báo giàu kinh nghiệm, giỏi nghề. Nếu tòa soạn không tiếp tục sử dụng được họ thì thực sự là một sự lãng phí.
Tuy vậy, thời điểm này cũng là một cơ hội để các tòa soạn chọn lọc ra những người làm việc tốt, thu hút và mạnh dạn tuyển dụng nhân tài, bao gồm các nhà báo trẻ. Trong tương lai chúng ta sẽ tiếp tục đào tạo thêm nhiều nhà báo trẻ, nhất là những người năng nổ, có lợi thế về mặt công nghệ.
Nhưng khó khăn là sẽ có. Khi các cơ quan báo chí bị thu hẹp, chúng ta cần những người làm việc được ngay. Trong khi đó, nhà báo trẻ hay các bạn sinh viên mới ra trường sẽ cần ba năm, năm năm để đào tạo. Cho nên, các bạn trẻ với năng lực trung bình sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
Mặt khác, AI cũng đang có khả năng thay thế những vị trí có yêu cầu công việc tầm trung. Tính tới thời điểm hiện tại, AI đã có thể làm thay công việc của một nhân viên có 1-2 năm kinh nghiệm. Trong thời gian rất gần, công nghệ này hoàn toàn có thể làm thay công việc của một nhân viên có 5-7 năm kinh nghiệm.
Nếu các bạn trẻ thực sự đam mê với nghề báo, họ cần phải chuẩn bị cho mình những kỹ năng có thể tạo ra sự khác biệt trong quá trình cạnh tranh.
Xin cảm ơn đồng chí Lê Quốc Minh!
(Theo NDO)
Nguồn Yên Bái : https://baoyenbai.com.vn/13/351911/the-ky-thu-hai-cua-bao-chi-cach-mang-viet-nam-canh-tranh-song-phang-voi-cac-nen-tang-truyen-thong-moi.aspx